t-Butila klorido

El Vikipedio, la libera enciklopedio
(Alidirektita el 3-Butila klorido)

t-Butila klorido
t-butila klorido
Plata kemia strukturo de la t-Butila klorido
t-butila klorido
Tridimensia kemia strukturo de la t-Butila klorido
Alternativa(j) nomo(j)
  • 2-Kloro-2-metilpropano
Kemia formulo
C4H9Cl
CAS-numero-kodo 507-20-0
ChemSpider kodo 10054
PubChem-kodo 10486
Merck Index 15,1563
Fizikaj proprecoj
Aspekto senkolora likvaĵo
Molmaso 92,567 g·mol-1
Denseco 0,851g cm−3[1]
Fandpunkto -26°C[2]
Bolpunkto 50,6°C[3]
Refrakta indico  1,395
Ekflama temperaturo 18,3 °C[4]
Memsparka temperaturo 570 °C[5]
Solvebleco Akvo:Malmulte solvebla
Mortiga dozo (LD50) 2900 mg/kg (buŝe)[6]
Sekurecaj Indikoj
Riskoj R11
Sekureco S7/9 S9 S16 S29 S33
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero
GHS Damaĝo Piktogramo
02 – Treege brulema
GHS Signalvorto Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj H225
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P210, P233, P240, P241, P242, P243, P280, P303+361+353, P370+378, P403+235, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

t-Butila klorido C4H9Cl estas neorganika klorido kun kvar karbonatomoj, senkolora likvaĵo malmulte solvebla en akvo sed miksebla en alkoholo kaj duetila etero. Ĝi estas tre brulema substanco kun malalta ekflama temperaturo, neakordigebla kun fortaj oksidigagentoj. Ĝiaj vaporoj, pli densaj ol la aero povas travojaĝi konsiderindajn distancojn ĝis sparkiga fonto.

Kiel higroskopa kemiaĵo, terciara butila klorido plenumas gravan rolon kiel startiga materialo por provizi reakciojn per nukleofilajn substituadojn en la preparado de alkoholoj kaj alkoksidaj saloj. Ĝi estas uzara kiel alkiligagento por la enkonduko de la t-butila grupo kaj ankaŭ partoprenas en reakcioj de Friedel-Crafts. Ĝi estas utiligata kiel interaĵo en la sintezoj de agrokemiaĵoj kaj farmaciaĵoj.

Sintezoj[redakti | redakti fonton]

Sintezo 1[redakti | redakti fonton]

terc-butanolo+klorida acidot-butila klorido+akvo

Sintezo 2[redakti | redakti fonton]

  • Preparado ekde la t-butano kaj kloro:

izobutano+klorot-butila klorido+klorida acido

Sintezo 3[redakti | redakti fonton]

terc-butanolo+fosfora kvinkloridot-butila klorido+fosforila klorido+klorida acido

Sintezo 4[redakti | redakti fonton]

3terc-butanolo+fosfora triklorido3t-butila klorido+fosfonata acido

Sintezo 5[redakti | redakti fonton]

terc-butanolo+tionila kloridot-butila klorido+sulfura duoksido+klorida acido

Sintezo 6[redakti | redakti fonton]

izobutileno+klorida acidot-butila klorido

Sintezo 7[redakti | redakti fonton]

t-butilamino+natria kloridot-butila klorido+sodamido

Reakcioj[redakti | redakti fonton]

Reakcio 1[redakti | redakti fonton]

t-butila klorido+arĝenta hidroksidoterc-butanolo+arĝenta (I) klorido

Reakcio 2[redakti | redakti fonton]

  • Konvertado al pivalonitrilo:

t-butila klorido+natria cianidopivalonitrilo+natria klorido

Reakcio 3[redakti | redakti fonton]

  • Konvertado al "t-butilamino":

t-butila klorido+amoniakot-butilamino+klorida acido

Reakcio 4[redakti | redakti fonton]

  • Sapigo de la "t-butila klorido":

t-butila klorido+natria hidroksidoterc-butanolo+natria klorido

Reakcio 5[redakti | redakti fonton]

  • Hidrolizo de la "t-butila klorido":

t-butila klorido+akvoterc-butanolo+klorida acido

Reakcio 6[redakti | redakti fonton]

t-butila klorido+zinko+klorida acidoizobutano+zinka klorido

Reakcio 7[redakti | redakti fonton]

t-butila kloridoterc-butanolo+klorida acido

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

Literaturo[redakti | redakti fonton]

Referencoj[redakti | redakti fonton]