Etila piruvato

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Etila piruvato
etila piruvato
Plata kemia strukturo de la Etila piruvato
etila piruvato
Tridimensia kemia strukturo de la Etila piruvato
Alternativa(j) nomo(j)
  • Etila estero de la piruvata acido
  • Piruvato de etilo
Kemia formulo
C5H8O3
CAS-numero-kodo 617-35-6
ChemSpider kodo 11544
PubChem-kodo 12041
Fizikaj proprecoj
Aspekto senkolora likvaĵo kun agrabla odoro
Molmaso 116,116 g·mol-1
Denseco 1,045g cm−3[1]
Fandpunkto -58°C[2]
Bolpunkto 144°C
Refrakta indico  1,4050
Ekflama temperaturo 46 °C
Solvebleco Akvo:Nesolvebla
Mortiga dozo (LD50) 1980 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj R34
Sekureco S26 S36/37/39 S45
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero
GHS Damaĝo Piktogramo
07 – Toksa substanco
GHS Signalvorto Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj H226
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P210, P233, P240, P241, P242, P243, P280, P303+361+353, P370+378, P403+235, P501[3]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Etila piruvatoC5H8O3 estas kemia kombinaĵo, apartenanta al la funkcia grupo de la esteroj de la piruvata acido kaj etanolo. Etila piruvato estas senkolora likvaĵo kun agrabla odoro, uzata kiel gustigagento kaj odorigagento en la nutrondustrio kaj en la fabrikado de kosmetikaĵoj kaj farmaciaĵoj. Kutime ĝi estiĝas per kondensiĝa reakcio aŭ per esterigo de Fischer-Speyer kun sulfata acido kiel katalizilo. Etila piruvato estas malmulte solvebla en akvo, sed tute solvebla en alkoholo, duetila etero, kloroformo kaj plejmulto el la organikaj solvantoj. Etila piruvato reakcias kun fortaj oksidigagentoj kaj fortaj bazoj.

Sintezoj[redakti | redakti fonton]

Sintezo 1[redakti | redakti fonton]

piruvata acido+etanoloetila piruvato+akvo

Sintezo 2[redakti | redakti fonton]

piruvata anhidrido+etanoloetila piruvato+piruvata acido

Sintezo 3[redakti | redakti fonton]

kloroetano+piruvata acidoetila piruvato+klorida acido

Sintezo 4[redakti | redakti fonton]

kloroetano+natria piruvatoetila piruvato+natria klorido

Sintezo 5[redakti | redakti fonton]

etila acetato+benzila piruvatoetila piruvato+benzila acetato

Sintezo 6[redakti | redakti fonton]

etila benzoato+piruvata acidoetila piruvato+benzoata acido

Sintezo 7[redakti | redakti fonton]

metila piruvato+etanoloetila piruvato+metanolo

Reakcioj[redakti | redakti fonton]

Reakcio 1[redakti | redakti fonton]

  • Hidrolizo de la etila piruvato:

etila piruvato+akvopiruvata acido+etanolo

Reakcio 2[redakti | redakti fonton]

  • Sapigo de la etila piruvato:

etila piruvato+natria hidroksidonatria piruvato+etanolo

Reakcio 3[redakti | redakti fonton]

etila piruvato+formiata acidoetila formiato+piruvata acido

Reakcio 4[redakti | redakti fonton]

etila piruvato+benzila alkoholobenzila piruvato+etanolo

Reakcio 5[redakti | redakti fonton]

  • Reduktigo de la etila piruvato:

etila piruvatopiruvaldehido+etanolo

Reakcio 6[redakti | redakti fonton]

  • Reakcio kun NH3:

etila piruvato+amoniakopiruvamido+etanolo

Reakcio 7[redakti | redakti fonton]

  • Reakcio kun HCl:

etila piruvato+klorida acidopiruvata acido+kloroetano

Literaturo[redakti | redakti fonton]

Referencoj[redakti | redakti fonton]

Ĉi tiu artikolo estas verkita en Esperanto-Vikipedio kiel la unua el ĉiuj lingvoj en la tuta Vikipedia projekto.