Johann Paul Hebenstreit

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Johann Paul Hebenstreit
Persona informo
Naskiĝo 25-an de junio 1664 (1664-06-25)
en Neustadt an der Orla
Morto 6-an de majo 1718 (1718-05-06) (53-jaraĝa)
en Erfurto
Lingvoj germanalatina
Alma mater Friedrich-Schiller-Universitato Jena
Okupo
Okupo universitata instruisto • teologo
vdr

Johann Paul HEBENSTREIT (naskiĝinta la 25-an de junio 1660 en Neustadt an der Orla, mortinta la 6-an de majo 1718 en Erfurto) estis germana teologo.

Johann Paul Hebenstreit, profesoro pri moralo

Vivo[redakti | redakti fonton]

En Neustadt familio lia dum multaj generacioj floris kaj la patro estis rektoro. La unuan trejniĝon li ĝuis ĉe lernejo de sia naskiĝurbo, post ĉe la gimnazioj de Gera kaj Gotao. En Jena li studis filozofion kaj teologion kaj iĝis orda profesor pri moralo kaj politiko kun eco de konsistoria konsilisto. Pro ke li pretendis prelegi pri teologiaĵoj estante ano de la filozofia fakultato li ekkverelis kun teologoj; krome lia ne tro moralaj vivomanieroj atakitis de multaj. La teologoj nomis lin moke la oka mirindaĵo de Jena - t.e. malmorala profesoro pri moralo.

Tamen li akiris en 1697 ĉe la teologia fakultato de Altdorf doktoriĝon kaj iĝis en 1710 orda profesoro en Jena teologie. Post kiam li evidentiĝis malkapabla oni nomis lin en 1715 pastoro kaj inspektisto je Dornburg kie li finverkis sian ortodoksegan verko Systema theologicum (1707–17; en tri partoj). Post brulkonsumiĝo de sia biblioteko li retiriĝis de tie kaj vivis la lastajn vivojarojn kiel duka vajmara konsistoria kaj sinoda konsilisto en Erfurto.

Graveco[redakti | redakti fonton]

Liaj skribaĵoj pritraktas diversajn filozofiajn disciplinojn (philosophia prima, logica sacra, philosophia moralis, naturalis) kiuj ĉiuj eldonitis en Jena. Li ankaŭ verkis De praedestinatione kontraŭ la marburga S. Andreä kaj skizis variajn programojn pri multaj ekzegezoj, eklezihistoriaj, eklezijuraj, dogmatikaj kaj etikaj demanndoj. Noveldonitis lian veron Systhema theologicum en 1767 fare de la ortodoksa wolfiano Johann Ernst Schubert kun enhave pli malrigoraj aneksoj kiel kontinuigon de Baiers Compendium.

Verkoj elekto[redakti | redakti fonton]

  • Disp. acad. de praedestinatione prima : in qua de voce praedestinationis, eius genere, causis eius in genere, & in specie de causa efficiente agitur. Jena 1680 (Präsens Friedemann Bechmann, Online)
  • Disp. acad. de praedestinatione secunda : in qua de quaestione utrum praedestinationis decretum absolutum sit nec ne? agitur. Jena 1680 (Präsens Friedemann Bechmann, Online)
  • Disp. acad. de aeternitate Dei, Simoni Episcopio Arminiano inprimis opposita. Jena 1682 (Resp. Burchard Johann Pantzerbiter, Online)
  • Disputationum Metaphysicarum Prima De Axiomatibus in Genere. Jena 1682 (Resp. Johann Georg Pfefferkorn (1660–1707), Online)
  • Disputatio Moralis De Conscientia Practica Et Eius Obligatione. Jena 1683 (Resp. Ernst Reyher, Online)
  • Disputatio Academica De Simplicitate Dei, Simoni Episcopio Arminiano inprimis opposita. Jena 1684 (Resp. Ludwig Hanses, Online)
  • Disp. acad. de naturali existentiae Dei notitia. Jena 1685 (Resp. Caspar Wolff, Online)
  • Disputatio Academica De Omnipraesentia Dei. Jena 1686 (Resp. Johann Abraham Kromayer (13. Dezember 1655 in Ohrdruf; 19. April 1733 ebd.), Online Arkivigite je 2021-07-12 per la retarkivo Wayback Machine)
  • Exercitatio pneumaticaœ de notitiis Dei naturalibus cum insitis tum acquisitis. Jena 1688 (Ressp. Georg Dietrich Böhm (-1733), Online)
  • Disputatio politica, de imperio mariti in uxorem, Germanice, Vom Männer-Recht. Jena 1689 (Resp. Justus Christoph Hauswolff, Online), Halle-Magdeburg 1721 (Online)
  • De Libertate Arbitrii, Contra Reformatos Inprimis D. Samuelem Andreae. Jena 1691 (Resp. Johann Philipp Esenbeck (-1729), Online)
  • De horrendo terrae Siculae motu nuper exorto. Jena 1693 (Resp. Philipp Georg Luck, Online)
  • De Locustis, Immenso Agmine Aerem Nostrvm Implentibvs, Et Qvid Portendere Pvtentvr. Jena 1693 (Resp. Christian Prange (-1721), Online)
  • De Remediis adversus Locvstas, inprimis Pontificiorvm quorundam methodo expellendi eas per Excommvnicationem, Aqvam Lvstralem, & Exorcismvm. Jena 1693 (Resp. Johann Georg Lippold, Online)
  • Diss. inaug. theol.œ de forma regiminis in Ecclesia. Altdorf 1693 (Online)
  • De Epiphania & Epiphaniis apud gentiles & Christianos sic dictis. Jena 1693 (Resp. Erasmus Hartmann, Online)
  • De Remediis adversus Locvstas, inprimis Pontificiorvm quorundam methodo expellendi eas per Excommvnicationem, Aqvam Lvstralem, & Exorcismvm. Jena 1693 (Resp. Johann Georg Lippold, Online)
  • Nobilissimo atque Excellentissimo Viro Erhardo Weigelio, Consiliaro Caesareo & Sulzbac. Palatino, Mathematum Professori undiquaque consummatissimo, Seniori totius Academiae maxime venerabili, Patrono suo observanter colendo philosophiam Mathematicam ad inclytae Societatis Reg. Anglicanae monitum edenti. Jena 1693 (Online)
  • Schädlich- und schröcklicher Heer-Zug der Heuschrecken, Welche in dem zu Ende gelauffenen Monat Augusto aus Türckey in Ungarn, von daraus in Oesterreich, Böhmen, Ober-Schlesien, Francken, Voigtland, Meissen, und Sachsen, in grosser unzehlbarer Menge ankommen, und alles, was sie auf den Feldern und Wiesen noch angetroffen, aufgefressen und verzehret haben, mit beygefügter Relation, was sonsten dergleichen Heuschrecken-Züge bedeutet und nach sich gezogen. Leipzig 1693 (Online)
  • De Sponso In Nvptiis Canae Galilaeae. Jena 1693 (Resp. Hermann Friedrich Clemens, Online)
  • De Eremitis seu Anachoretis Christi in Eremum anachōruntos exemplo minime commendatis. Jena 1693 (Resp. Georg Salomon Fasolt, Online)
  • Dissertationes Academicarum Pentas. Jena 1694 (Online)
  • Epistola ad Praesules Magnificos, atque Celeberrimos Theologos, Dn. L. Conradum von der Lage. 1694 (Online)
  • Epistola ad Virum Magnificum, summeque Reverendum Dn. Samuelem Benedictum Carpzovium ... in qua de controversia, quae sibi cum Doctore Sam. Andreae ... in arduo de praedestinatione articulo intercedit, disserit breviter, & ... ostendit. 1694 (Online)
  • Theologia naturalis. Jena 1696 (Online)
  • Epistola ad Generosos & Nobilissimos in florentissima Academia Ienensi Studiosos, qua suas tum publicas tum privatas Lectiones significat. Jena 1696 (Online)
  • De legibus ecclesiasticis. Jena 1698 (Resp. Johann Philipp Zippel, Online)
  • De legibus ecclesiae universae, pariterque de iis, in quibus illae conditae sunt, conciliis, inprimis oecumenicis, contra Bellarminum & Baronium veritatem historicam pevertentes. Jena 1699 (Resp. Conrad Budde, Online)
  • Programma de theologis summis multiplici calumnia appetitis : quo ad lectiones publicas, quae contra sectam Pontificiam ... adornabuntur ... commilitones doctissimi perhumaniter invitantur. Jena 1700 (Online)
  • Diss. hist.-theol.œ de canonibus, ut dicuntur vulgo, apostilicis : ad commonstrandos Iuris Ecclesiastici fontes, & ad illud Gelasii apud Gratianum c. Sancta Romana Dist. XV. extans dictum: Liber canonum Apostolorum apocryphus, adversus Pontificias detorsiones vindicandum. Jena 1701 (Online)
  • Diss. de summa Scripturae S. auctoritate, contra praetensam librorum Apocryphorum, vulgatae versionis, Romanae Ecclesiae, ac traditionum aequalitatem vindicata. Jena 1701 (Resp. Augustin Friedrich Kromayer (1644–1707), Online)
  • Disputatio historico-theologica de Augustanae Confessionis nomine et causis. Jena 1702 (Resp. Johann Heinrich Kindvater (1675–1726), Online)
  • De primis Christianis imperatoribus. Jena 1702 (Resp. Johann Georg Sultze, Online)
  • Diss. hist.-theol.œ de canonibus, ut dicuntur vulgo, apostolicis : ad commonstrandos Iuris Ecclesiastici fontes, & ad illud Gelasii apud Gratianum c. Sancta Romana Dist. XV. extans dictum: Liber canonum Apostolorum apocryphus, adversus Pontificias detorsiones vindicandum. Jena 1702 (Online)
  • Collegii theol. exegetici disp. Tertia, De Scripturae Sacrae sensu. Jena 1703 (Resp. Johann Justus Finger, Online)
  • Collegii Theol. Exegetici Disp. Prima De Theologiæ Exegeticæ Natvra Et Constitvtione. Jena 1703 (Resp. Justus Friedrich Reichenbach, Online)
  • Ernesti Stockmanns Past. zu Allstäd, und derselben Diœces Superint. auch Fürstlichen Sächsischen Eisenachischen Consistorialis Real-Concordanß Der 49. Biblischen Vorreden und 2229. Ordinar Glossen des hochtheuren Mannes Hrn. D. Martini Lutheri: Nach Ordnung des Alphabets mit Fleiß abgefasset, dabey am Ende ein Anhang, wie man in der ordentlichen Lesung seiner Bibel, mit sonderbahrer Lust und Nutzen fein emphatisch excerpiren, und mit leichter Mühe viel schöne Dinge sich bekant machen kan: Mit einer Vorrede des Löbl. Hoch-Gräfl. Mannsfeldischen Consistorii B. Lutheri in Eyßleben, Nebst einer Epistel des ... Johann Pauli Hebenstreits, Hoch-Fürstl. Sächs. Eysenachischen Hochbestellten Kirchen-Raths, Hoch-Gräfflichen Sayn und Wittichenstein. Consistor. auch SS. Theol. Prof. Publ. & h. t. Decan. in Jena. Leipzig 1703 (Online)
  • Collegii theol. exegetici disp. .... Quarta, De Scripturae Sacrae sensu literali et mystico : pro B. Glassio, aliisque Jenensibus Theologis contra diversam nonnullorum sententiam potissimum conscripta. Jena 1704 (Resp. Elias (Sagazius) Sagatz, Online)
  • Diss. theol. de peccati natura et adaequata mensura. Jena 1708 (Resp. Gerhard Gottfried Ranis, Online)
  • Diss. theol. de scandali natura et necessaria circa illud praxi. Jena 1708 (Resp. Andreas Kraft, Online)
  • Diss. theol. de peccati consequentibus culpa, reatu & poenis. Jena 1709 (Rep. Martin Neubauer, Online)
  • Dissertatio theologica de unione personali. Jena 1709 (Resp. Johann Wilhelm Wunder, Online)
  • Dissertatio theologica de duarum Christi naturarum communicatione. Jena 1709 (Resp. Johann Matthaeus Zahn, Online)
  • Diss. theol. de operationum in Christo communicatione. Jena 1711 (Resp. Aegidius Baumann, Online)
  • Diss. theol. de idiomatum in Christo communicatione, ac speciatim de primo eius genere. Jena 1712 (Resp. Johann Christoph Würtzberger, Online)

Fonto[redakti | redakti fonton]

"Hebenstreit, Johann Paul" de Julius August Wagenmann, ĉe: Allgemeine Deutsche Biographie, herausgegeben von der Historischen Kommission bei der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, Band 11 (1880), p. 195–196, (interrete tie ĉi)