Uzanto:786r/provejo
Pelle Svanslös (svede) estas sveda serio de rakontoj por infanoj, pri fikcia antropomorfa kato verkita de Gösta Knutsson. La ĉefpersono estas la virseksa kato kun la sama nomo, Pelle Svanslös. Lia lasta nomo signifas Vostomanka, kaj Pelle ja mankas vosto ekde incidento kun rato kiam li estis ido.
+bildo+ Pelle unue aperis en rakonto de Gösta Knutsson en radio en 1937. Poste tio, Knutsson skribis multaj libroj pri Pelle inter la jaroj 1939 kaj 1972. Ciuj de la libroj inter 1939 kaj ???? estas ilustrita de Lucie Lundberg.[1] Krom tio, oni ankaŭ faris bildrakontoj pri Pelle, kaj ambaŭ desegnaj filmoj, kaj kutima televidserio kaj filmo kun filmitaj aktoroj.
La pli-malpli antropomorfaj katoj en la libroj loĝas en Uppsala, kaj parte estas karikaturoj de pli-malpli kontaj homoj en Uppsala aŭ kiuj Knutson iam renkontis.[1] La ĉefa aversulo de Pelle estas Elake Måns (-Malafablega|-”Misa Måns”), kaj liaj [kumpaner] Bill kaj Bull, kiuj miskomprene kaj misdire ripetas la diraĵoj de Måns. La ina kato kiu iĝas koramiko de Pelle, kaj poste edzino, nomas Maja Gräddnos.
sägs/anses ofta delvis vara en kritik av nazismen och i den utsträckning den då hade viss popularitet i Sverige vid den tiden, och lite av en satir. figurerna i böckerna är karikatyrer på -[mer eller mindre] kända- uppsalanbor i kretsarna kring Knutsson.
La libroj pri Pelle estis tradukita al multaj lingvoj, till flera språk, kiel la nordia, kaj la germana, la litova, la hungara.
Planedetoj[redakti | redakti fonton]
Fontoj[redakti | redakti fonton]
<references> [1]
Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]
- nf: moderna → nuntempa? grr. [kio mi celis kun nf? vd historion, mi spzs]
- ku: de norvegio, poste ankaŭ svedio; samtempe kiam Margareta la 1-a daŭris esti -la- de facto-|defakta reganto, kaj poste ŝia morto reĝo ankaŭ de Danio.
- upplösning kan sägas börja efter 1448, varefter|poste kio Svedio nur havis la saman reĝon kiel Danio kaj Norvegio dum XX jaroj, konsista de 3 mallongaj periodoj.
- kanske först att efter 1448.. eller hela tiden, präglades av konflikter inter la aristokratio, precipe en Svedio, kaj la reĝo, aŭ inter la aristokratioj precipe inter Danio kaj Svedio.
- → "notu bone". (pri mapo.)
- princo de*: sen "la".
- bildo kun genero.
- eriko: de Norvegio, Svedio kaj Danio (Islando, la Ferooj kaj la Orkadoj apartenis al Norvegio, kaj teorie ankaŭ etan nordiulan kolonion en Gronlando, kaj nuntempa Finlando estis parto de Svedio). Tiel, li estis reĝo de la Unio de Kalmar, kiu efektive pli-malpli konsistis de Nordio.
- → "notu bone". (även eg i Marg.)
- [priskribo].
- alia bildo de kronado.
- gustav fröding, engström, aspenström? aniara.. arbetarförfattare.. .. lindgren.
- Tranströmer.
- gustav fröding, engström, aspenström? aniara.. arbetarförfattare.. .. lindgren.
- nordio: grieg.
- polhem. swedenborg. .. nobel. AGA, Gustav Dahlén. Ångström. SKF. Volvo (Pehr G Gyllenhammar..). Datasaab, Luxor. .. IKEA. ASEA.
- "eniro".
- polhem. swedenborg. .. nobel. AGA, Gustav Dahlén. Ångström. SKF. Volvo (Pehr G Gyllenhammar..). Datasaab, Luxor. .. IKEA. ASEA.
- Björn Borg.
- det mesta här rimligen i .. sverige.
- finsk tango!
- björk (la musikisto).
- peter stormare.
- pernille august?
- dolph lundgren
- skarsgårdarna; skarsgård och hans söner.
Edward Grieg
- snorre sturlasson.
agricola. Runeberg
Heliga Birgitta, la reganto kaj reĝino Margareta, Harald Blåtand? Eller förste danske kungen.. Harald Hårfager.
- Olaus Petri.
- Tycho Brahe
Christopher Polhem, Carl von Linné, Emanuel Swedenborg (tanke före Linné), John kaj Erik Eriksson, Ångström, Nobel ska väl in före honom..
- Gustaf Dahlén..
Volvo, säkerhetsbälten.
osthyvel. blixlås. skiftnyckel. kullager. torrmjölk. separatorn, AGA-fyren och AGA-spisen.
han som liberaliserade Danmark(Norge) under Christian IV? Struensee?
Historio[redakti | redakti fonton]
Neolitiko al la jaro 1000[redakti | redakti fonton]
- Glaciepoko. Nordio loĝatiĝas dum la nordia neolitiko, la juna? ŝtonepoko, ekde 10.000–8000? jaroj.
- Nordia bronzepoko
- Nordia ferepoko, kiu komencas ĉ. ????, kaj en la fino enhavas la folkvandringstid kun la vendel-epoko kaj inter la malfrua 700-jaroj kaj la malfrua 1000-jaroj la vikingepoko.
- La vikingoj ..
- Islando iĝas loĝatiga, de aristokratuloj de Norvegio
:* Norvegio uniiĝas dum la reĝo Harald Hårfager
- Danio uniiĝas dum ...
- Danio kolonigas kaj reĝas partoj de la Britia insulo, dum Knuto la granda[?][post 1000?]
1000 ĝis la reformacio[redakti | redakti fonton]
- La fino de la vikingepoko:
- Olof Skötkonung iĝas la unua reĝo en Svedio kiu baptiĝas kaj iĝas kristana/baptiĝas kiel kristano
- Slaget vid Hastings? (Danio perdas la Britaj regioj.)
- Slaget vid Svolder?
- Kristnande av Norden, 700-tal???–1000/1100-tal.
- La nordia mezepoko inter la malfrua 1000-jarcento kaj la frua 1500-jarcento; la renecanso daŭrigas dum la fino.
- Träldomens avskaffande
- Pesten
- La Hanso
- Margareta la 1-a komencas la unio de Kalmar, kiu ĉefe estas stabila dum la unuaj 50-aj jaroj, kaj kiu difinitive finas post plu ol 120 jaroj/ĉ. 125 jaroj.
- Stockholms blodbad
- La Kalmara Unio finiĝas kun Gustav Vasa. Svedio iĝas memdependa.
- Reformationen.
- Martin Luther
- Olaus Petri
30-åriga kriget
han som liberaliserade Danmark(Norge) under Christian IV? Struensee?
Frihetstiden, Svedio estas republik.
Gustav III återmonarkiserar Sverige (och liberaliserar?)
Sverige förlorar Finland Napoleonkrigen Danmark får avträda Norge och Norge tvingas in i personalunion med Sverige..
Pressfrihet Ståndsriksdagens avskaffande SE.
... 2vkr, ockupationer dk no, isl. sveriges (pseudo)neutralitet, finlands situation.
- huldra – skogsrå ("troll").
- holda.
- vättar – vittra ("landrå", "troll"). (hålla ihop etymologiskt, hänvisa till liknande, och hålla utbenat och tydligt.)
Nyare[redakti | redakti fonton]
En la 1980-a jardeko, la sveda poŝtservico <verk> eldonis libron pri Esperanta <brevväxling>. Sveda adres- kaj telefonnumerservo, kun origino/radikoj en la sveda Televerket, elektis la esperantlingvan nomon Eniro.
historio: Laŭ Enciclopedio de Esperanto (EdE), John Joseph Sussmuth fondis la klubon Unulinveco en Södertälje en Svedio, kiu poste fariĝis Societo Int. de E-istoj, antaŭiranto de UEA.http://www.eventoj.hu/steb/gxenerala_naturscienco/enciklopedio-1/encikl-s.htm
kiel tio eblas, se la unua libro estis eldonita en julio 1889? (mi eraris, mi kredas)
lokaj kluboj: Esperantoklubo de Stokholmo En Gotenburgo ankaŭ fondiĝis SLEA. http://sea.saluton.dk/
Kulturo[redakti | redakti fonton]
La esperanta muzikgrupo Persone havas sian originon en Svedio, sed pluraj anoj nun loĝas en aliaj landoj. Martin Wiese ankoraŭ loĝas en Svedio, kaj ankaŭ eldonis muzikon en alian konstelacio. La ano Bertilo Wennergren, kiu ankaŭ venas de Svedio, aŭtoras la libro PMEG, pri esperanta gramatiko.
La esperanta muzikgrupo La Perdita Generacio ankaŭ venas de Svedio. Tomas Frejarö (antaŭe ) kiu estas centrala en tiu grupo, ankaŭ estis prezidanto de la Hernusanda Esperantista Klubo. Tiu klubo pluraj fojoj aranĝis la junalara Oranĝa Renkontiĝo, komence 2007.
.jpg)
Sinha.
chu la sama malmgren?
kan göra Esperantister i Sverige, evt, infoga medelintressanta där evt, och listan där eller i historieartikeln, och översikt, förstås.. alt nordiska.
Se Antido kaj estas sinonima nomo de la unua, kaj ombrela vorto/koncepto, eble ĉi tiu povus esti kunigita al Antido? Aŭ minime la rilato estu klarigita.
w = v ŝajnas erara laŭ la specimeno.
evt kolla länkar hit, Saussure.
Upsalo: en EdE Upsala.
praprovinsoj, landskapen.
http://web.archive.org/web/20170623110939/http://www.ipernity.com/home/hek