Claudio Monteverdi
| Claudio Monteverdi | |
|---|---|
.jpg)
| |
| Persona informo | |
| Naskiĝo | 15-an de majo 1567 en Kremono, Duklando de Milano,  Hispana Imperio
|
| Morto | 29-an de novembro 1643 (76-jaraĝa) en Venecio,  Venecia respubliko
|
| Tombo | Sankta Maria Glorplena de la Fratoj |
| Lingvoj | itala |
| Ŝtataneco | Venecia respubliko |
Subskribo 
| |
| Familio | |
| Frat(in)o | Giulio Cesare Monteverdi |
| Edz(in)o | Ester Exposito |
| Okupo | |
| Okupo | muzika teoriisto • viol player • katolika sacerdoto • komponisto de klasika muziko • kantisto • komponisto • operkomponisto • koreografo • muzikologo |
| Verkoj | La Kronado de Popea La Orfeo Il ritorno d'Ulisse in patria Il combattimento di Tancredi e Clorinda |
Claudio MONTEVERDI, baptita la 15-an de majo 1567[1] (lia naskiĝdato estas nekonata) en Cremona, m. la 29-an de novembro 1643[1] en Venecio estis itala komponisto, violonisto kaj kantisto.
Lia muziko indikas la transiron de la malfrua renesanco al la frua baroka muziko (laborita kaj en la renesanca kaj en baroka stilo). Dum sia longa vivo li produktis verkaron, kiu povas esti klasita en ambaŭ kategoriojn, kaj li estis unu el la plej gravaj pioniroj, kiuj okazigis la stiloŝanĝon.
La plej famaj verkoj de Monteverdi - post la madrigaloj, estas interalie 'Lamento de Ariadna' (itale: "Lamento d'Arianna", incipit: "Lasciatemi morire") kaj la opero 'Orfeo'.
Madrigaloj[redakti | redakti fonton]
- Libro 1 (1587), por 5 voĉoj
- Libro 2 (1590), por 5 voĉoj
- Libro 3 (1592), por 5 voĉoj
- Libro 4 (1603), por 5 voĉoj
- Libro 5 (1605), por 5 voĉoj
- Libro 6 (1614), por 5 voĉoj
- Libro 7 (1619): Koncerto
- Libro 8 (1638): Madrigali guerrieri, et amorosi con alcuni opuscoli in genere rappresentative, che estos per brevi episodi fra i canti senza gesto.
- Libro 9 (1651): Madrigaloj kaj kanzonetoj por 2 kaj 3 voĉoj (postmorte eldonita kolekto de madrigaloj kaj kanzonetoj, parte duobligante antaŭajn publikaĵojn)
Operoj[redakti | redakti fonton]
- Orfeo (L'Orfeo,1607)
- Reveno de Odiseo al sia patrujo (Il ritorno d'Ulisse in patria,1640)
- Kronado de Poppea (L'Incoronazione di Poppea,1642)
La kronado de Poppea[redakti | redakti fonton]
La opero "La kronado de Poppea" estas konsiderata la kulmino de la tuta verkaro de Monteverdi. Ĝi kombinas tragikajn, romantikajn kaj komikajn scenojn (nova paŝo en la dramo de la opera ĝenro), pli realismajn portretojn de roluloj kaj melodioj, karakterizitaj per eksterordinara varmo kaj senseco. Malgranda orkestro devis prezenti la operon, kaj la koruso ankaŭ ludis malgrandan rolon. Dum longa tempo la operoj de Monteverdi estis rigardataj nur kiel historia kaj muzika fakto. Komenciĝante en la 1960-aj jaroj, la Kronado de Poppea estis reenkondukita en la repertuaron de la plej grandaj operejoj de la mondo.
Preĝejo muziko[redakti | redakti fonton]
- Meso "In illo tempore" ("En tempo de ĝi"; 1610)
- Kvarparta Meso cappella (1641) (alia nomo. "Meso en F"; el la kolekto "Selva morale e spirituale")
- Kvarparta meso cappella (1650, postmorta eldonaĵo)
- Vesperastroj de la Sankta Virgulino (Vespro della Beata Vergine, ofte mallongigita - "Vesperastroj"; 1610)
- Cantiunculae sacrae (1582), kolekto de motetoj pri spiritaj latinaj tekstoj
- Spiritaj madrigaloj (Madrigali spirituali), 4 voĉoj (1583)
- Selva morale e spirituale (lit. "Morala kaj spirita arbaro", 1640), kolekto de diversaj varoj pri "spiritaj" tekstoj - meso, motetoj (inkluzive tri motetojn pri la fama teksto Salve regina ), du magnificatoj , spiritaj madrigaloj kaj " moralismaj " kanzonetoj.
Aŭskultu[redakti | redakti fonton]
Aŭskultu la muzikan fragmenton Laudate pueri
Komponaĵoj konsiderataj perditaj[redakti | redakti fonton]
Inter la komponaĵoj konsiderataj kiel perditaj troviĝas interalie:
- Arianna, muzika dramo
- L'Idropica, muzika komedio
- Mercurio e Marte, baleto
- Andromeda
- La Vittoria d'amore, baleto
Bibliografio[redakti | redakti fonton]
- (fr) Les Mille et un voyages de Claudio Monteverdi (La mil kaj unu vojaĝoj de Claudio Monteverdi), teksto de Carl Norac, rakontita de Michel Fau kaj ilustrita de Nathalie Novi. Muzika interpreto fare de Les Arts Florissants, direktita de Paul Agnew, Harmonia Mundi, 2017 - KD kun ilustrita libreto. Kiam la rakonto estis publikigita en februaro 2017, France Musique, franca radiostacio pri klasika muziko, menciis ke : "Ĉi tiu muzika fabelo memoras universalajn valorojn: respekto, amikeco, amo kaj laŭdas scion kaj kreadon" Artikolo pri la publikigo de la muzika ilustrita fabelo "Les Mille et un voyages de Claudio Monteverdi"[2], la 17-an de februaro 2017, en francemusique.fr.
- Claudio Monteverdi en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
- Kategorio Claudio Monteverdi en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
