Saltu al enhavo

Angiloformaj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Kiel legi la taksonomionVikipedio:Kiel legi la taksonomion
Kiel legi la taksonomion
Angiloformaj

Biologia klasado
Regno: Animaloj Animalia
Filumo: Ĥorduloj Chordata
Klaso: Aktinopterigoj Actinopterygii
Ordo: Angiloformaj Anguilliformes
Aliaj Vikimediaj projektoj
vdr

La Angiloformaj estas malgranda ordo de aktinopterigaj fiŝoj, kiu konsistas el ok subordoj, 20 familioj, 164 genroj, kaj ĉirkaŭ 1000 specioj. Angiloj faras konsiderindan disvolviĝon el la frua larva stadio al la fina plenkreska stadio, kaj plejparte estas predantoj. La plejparto loĝas en la maro, sed iuj specioj estas katadromaj aŭ dolĉakvaj.

La termino "angilo" estas uzata ankaŭ por kelkaj aliaj angil-formaj fiŝoj, kiel la elektrangiloj (genro Electrophorus), ŝpinilangiloj (familio Mastacembeledoj, Mastacembelidae), kaj marprofundaj ŝpinilangiloj (familio Notakantedoj, Notacanthidae). Tiuj aliaj kladoj, tamen, evoluigis siajn angilecajn formojn sendepende de la veraj angiloj.

Sistematiko

[redakti | redakti fonton]

La plej fruaj fosiliaj angiloformaj estas konataj el la Malfrua Kretaceo (specife la Cenomanio) de Libano. Tiuj praaj specioj konservas primitivajn trajtojn kiel ventrajn naĝilojn kaj tial verŝajne ne estas proksimaj parencoj de modernaj taksonoj. Korpaj fosilioj de modernecaj individuoj aperas en la Eoceno. Tamen otolitoj apartenantaj al pluvivantaj familioj kaj eĉ kelkaj pluvivantaj genroj estas elfositaj el la Kampania kaj Mastriĥta, kio indikas iom da disdiversiĝo inter la pluvivantaj grupoj antaŭ la Kretace-Paleogena formorto. Filogenetikaj taksoj de la disiĝa tempo apogas la saman konkludon. Unu otolita taksono, la ŝlimloĝa Pythonichthys arkansasensis, ŝajne abundis en la sekvaĵo de la formorto.[1][2][3]

Vivantaj taksonoj

[redakti | redakti fonton]

Taksonomio laŭ Nelson, Grande kaj Wilson 2016.[4]

En iuj klasifikoj la subordo Saccopharyngoidei estas traktata kiel aparta ordo Saccopharyngiformes.

Filogenio

[redakti | redakti fonton]

Filogenio laŭ Johnson et al. 2012.[5]

Anguilliformes
Protanguilloidei

Protanguillidae



Synaphobranchoidei

Synaphobranchidae



Muraenoidei

Heterenchelyidae




Myrocongridae



Muraenidae





Chlopsoidei

Chlopsidae



Congroidei

Derichthyidae




Nettastomatidae




Congridae




Ophichthidae



Muraenesocidae







Moringuoidei

Moringuidae



Saccopharyngoidei


Eurypharyngidae



Saccopharyngidae





Monognathidae



Cyematidae




Anguilloidei

Nemichthyidae




Serrivomeridae



Anguillidae











Formortintaj taksonoj

[redakti | redakti fonton]
Anguillavus, unu el la plej fruaj trovitaj angiloformaj fosilioj, el la Kalkoŝtono Sannine
Paranguilla, eocena angiloforma el Monte Bolca

Laŭ Paleobiology Database:[6][7]

Rilato kun homoj

[redakti | redakti fonton]

Grandaj nombroj da angiloformaj fiŝoj estas mortigataj kaj manĝataj de homoj en Japanujo, Ĉinujo, nordorienta Barato, Eŭropo, kaj Usono. Pli ol 70% de la angiloformaj kaptataj en la mondo estas konsumataj en Japanujo.[8] La eŭropa angilo estas draste endanĝera pro amasa konsumado en Eŭropo. Foje angiloformaj, precipe murenoj, ankaŭ estas kaptataj por tenado en akvarioj.

Turistoj ofte ŝatas vidi murenojn.[9] En iuj lokoj oni manĝigas murenojn mane, kio kutimigas ilin naĝi pli proksime al turistoj ol nature; la avantaĝoj kaj malavantaĝoj de tiu praktiko estas disputataj.[10]

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. (2016-08-11) “Evolution of the locomotory system in eels (Teleostei: Elopomorpha)”, BMC Evolutionary Biology 16 (1), p. 159. doi:10.1186/s12862-016-0728-7. 
  2. (18 April 2024) “Phylogenetic classification of living and fossil ray-finned fishes (Actinopterygii)”, Bulletin of the Peabody Museum of Natural History 65. doi:10.3374/014.065.0101. 
  3. (2021-11-01) “Silicified otoliths from the Maastrichtian type area (Netherlands, Belgium) document early gadiform and perciform fishes during the Late Cretaceous, prior to the K/Pg boundary extinction event”, Cretaceous Research 127, p. 104921. doi:10.1016/j.cretres.2021.104921. 
  4. Nelson, Joseph S.. (2016) 'Fishes of the World', 5‑a eldono, John Wiley & Sons. ISBN 9781118342336.
  5. (2012) “A 'living fossil' eel (Anguilliformes: Protanguillidae, fam nov) from an undersea cave in Palau”, Proceedings of the Royal Society (in press) (1730), p. 934–943. doi:10.1098/rspb.2011.1289. 
  6. PBDB. Alirita 2024-02-21.
  7. (2016-08-11) “Evolution of the locomotory system in eels (Teleostei: Elopomorpha)”, BMC Evolutionary Biology 16 (1), p. 159. doi:10.1186/s12862-016-0728-7. 
  8. Indonesia eel hot item for smugglers. The Japan Times (29-a de julio 2013). Alirita 30-a de julio 2013.
  9. Theo. "Moray Eels: Double-jawed, Oddball Fish." [1]
  10. Shokri, Mohammad Reza, kaj Mohammadi, Maryam. 2021. "Effects of recreational SCUBA diving on coral reefs with an emphasis on tourism suitability index and carrying capacity of reefs in Kish Island, the northern Persian Gulf." Regional Studies in Marine Science 45.