Hans Christian Ørsted

El Vikipedio, la libera enciklopedio

Ŝablono:Bio

En sia vivo li estis influita per la opinio de Immanuel Kant. En 1820 li eltrovis la interrilaton inter elektro kaj magnetiko en treega simpla eksperimento. Li montris ke drato, kiu portas kurenton, povis ŝanĝi magnetitan kompasnadlon. Ørsted ne klarigis la fenomenon, nek reprezentis la fenomenon en matematika kadro.

Ørsted ne estis la unua persono kiu eltrovis tion, ke elektro kaj magnetiko rilatas unu kun alia. Pri ĉi tiu eltrovo al li antaŭiĝis, 18 jarojn pli frue, Gian Domenico Romagnosi, Itala laŭleĝa erudiciulo. Priparolo pri Romagnosi-a eltrovo estis eldoniĝita en 1802 en Itala ĵurnalo, sed ĝin preteratentis la scienca komunumo.

en 1820 li ricevis la medalon Copley de la Reĝa Societo de Londono.

En 1825 li faris gravan kontribuaĵon al kemio per produktita aluminio unuafoje.

La CGS-a unuo de elektromagneta induko (orstedo) nomiĝis honore al liaj kontribuaĵoj al la kampo de elektromagnetismo. Kiam li forpasis en 1851, li entombiĝis en la Assistens Kirkegård en la Nørrebro sekcio de Kopenhago. Li estis la frato de la politikisto Anders Sandøe Ørsted.

Vidu ankaŭ

Eksteraj ligiloj

greke http://chem.ch.huji.ac.il/~eugeniik/history/oersted.htm greke http://www.physik.uni-muenchen.de/leifiphysik/web_ph10/geschichte/oersted/oersted.htm greke http://runeberg.org/dbl/19/0484.html