Johann Rudolf Wettstein (1594-1666)

Membrecoj
Membrecoj	Q229852 vd

Johann Rudolf Wettstein (1594-1666)
Johann Rudolf Wettstein (1594-1666);
	Omaĝo al Johann Rudolf Wettstein (1594-1666) fare de Johann Schweighäuser (1742-1830), franca klasika erudiciulo.
Persona informo
Naskiĝo	27-an de oktobro 1594; en Bazelo, Svislando
Morto	12-an de aprilo 1666; en Bazelo, Svislando
Tombo	Katedralo de Bazelo vd
Religio	reformed vd
Lingvoj	germana vd
Ŝtataneco	Svislando vd
Alma mater	Universitato de Bazelo
Familio
Infanoj	Johann Rudolf Wettstein (1614-1684) vd
Profesio
Okupo	politikisto • diplomato • urbestro • magistratano • Vokto vd
Aktiva en	Bazelo vd
Membrecoj
Membrecoj	Q229852 vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
	v • d • r

Vidu ankaŭ: Johann Rudolf Wettstein (1614-1684) kaj Johann Rudolf Wettstein (1647-1711)

Johann Rudolf WETTSTEIN (1594-1666) (naskiĝis en Bazelo, Svislando, la 27-an de oktobro 1594 - mortis en Bazelo, Svislando, 12-an de aprilo 1666) estis svisa teologo, universitata profesoro, diplomato, kaj urbestro de Bazelo. Li estis patro de la teologo Johann Rudolf Wettstein (1614-1684) kaj avo de teologo kaj filologo Johann Rudolf Wettstein (1647-1711).

Vivo[redakti | redakti fonton]

Wettstein estis filo de Hans Jakob, vinfarmisto kiu enmigris al Russikon en la Zurika Oberlando kaj lia patrino nomiĝis Magdalena Betzler. De 1600 ĝis 1608 li frekventis la lernejon en Burg, la hodiaŭan mezlernejon lokigitan en Münsterplatz, en Bazelo. En 1608, li enmatrikuliĝis en la Universitato de Bazelo post fari metilernadon en Yverdon kaj Ĝenevo, tie kie li lernis la francan lingvon, kaj en 1611 edziĝis kun Anna Maria Falkner, kiu estis kvin jaroj pli aĝa ol li. Lia edzino estis filino de la administranto de la kartuzio.

En 1616, malkontenta kun la edziĝa vivo, li provizore servis al la venecia servo. Revenante al Bazelo, li faris karieron en la grandurbo kaj estis elektita al la Malgranda Konsilio en 1620. En la sekvaj jaroj li atingis plian publikan oficon. En 1635 li estis elektita ĉefgildestro kaj en 1645 urbestro de la urbo Bazelo.

Wettstein partoprenis en la traktado por la Vestfalia Packongreso en Münster kaj Osnabrück, en 1646, kiel sendito de la reformitaj urboj Zuriko, Berno, Glaruso, Bazelo, Ŝafhaŭzo, Appenzell-Ausserrhoden same kiel Sankt-Galo kaj Bielo. Pri la misio, kiu daŭris ekde la 4-a de decembro 1646 ĝis la 6-a de decembro 1647, Wettestein skribis detalan taglibron. La kialo de la kongreso estis enmiksiĝo de la Ŝtata Ĉambra Kortego en la jurisprudenco kaj komerca libereco de Bazelo kaj aliaj federaciaj lokoj. Komence de 1647 li ankaŭ ricevis kredito-leteron de la tuta Konfederacio. Post longaj intertraktadoj, la reprezentantoj de la imperiestro, Francio kaj Svedio jesis inkludi artikolon pri la sendevigo de Bazelo kaj la Konfederacio de la Registaro en la packontrakto. Nur post la hejmenvojaĝo de Wettstein estis subskribitaj la packontraktoj en Münster la 24-an de oktobro 1648. Tio signifis ke la Svisa Konfederacio estis apartigita de la Sankta Romia Ĝermana Imperio kaj la unuopaj ŝtatoj (kantonoj) ekde tiam estis laŭleĝe konsideritaj suverenaj kaj sendependaj ŝtatoj.

En la Kamparana Milito de 1653, Wettstein respondecis plejparte pri la sep gvidantoj estintaj publike ekzekutitaj en la Bazela kamparo.^[1] Wettstein mortis en sia naskiĝurbo en la 12-a de aprilo 1666. Li estas konsiderata unu el la plej kapablaj politikistoj de sia tempo, sed ankaŭ grava eksponento de la absolutismaj tendencoj ene de la Svisa Konfederacio.