Politikisto
Politikisto estas profesiulo, kiu laboras en politiko.
En multaj demokratioj la termino estas ĝenerale uzata nur en elekt-kampanjoj, anstataŭ anoj de ŝtata burokratio. Tamen, tia distingo estas malpli klara en nedemokratiaj formoj de registaro.
En ŝtato, individuaj politikistoj konsistigas la administran kaj leĝfaran fakojn de registaro. Aliajn organojn de registaro kiel juĝistaro, policoj, militistaro norme oni ne rigardas politikaj, malgraŭ la fakto ke ili laboras por registaro. Iufoje politikaj sciencistoj aŭ estro de politika partio ankaŭ estas nomata politikistoj.
La origino de la esprimo "politikisto" estas de la greka vorto "Πολιτικά" - "politiko", kiu signifas "civilaj aferoj". Tio estas, politikisto estas persono, kiu okupiĝas pri la publika intereso.
Kritiko
[redakti | redakti fonton]Kvankam politikisto devas atenti la bezonojn de siaj elektantoj kaj publiko, kiun li reprezentas kaj devas kontroli multajn detalojn kaj antaŭenigi diversajn aferojn al la efektiva tagordo, la situacio ne estas tiel kaj ekzistas multaj kritikoj kontraŭ politikistoj, kie ajn ili estas. Ekzemple multaj kritikas politikistojn pro tio, ke ili estas fortranĉitaj de la publikaj okuloj. Multaj ankaŭ vidas politikistojn pli inklinaj al subaĉeto kaj korupto ol la plimulto de la publiko pro sia proksimeco al ŝtatofico kaj sia kapablo influi tutan publikon.
La malestima kromnomo "politikisto" estas iam uzata por priskribi oportunisto, kiu atingas siajn celojn per sociaj ligoj aŭ manipulado.
Kutimaj oficoj
[redakti | redakti fonton]Oficoj por politikistoj povas inkluzivi:
- Ŝtatprezidanto
- Ŝtatestron
- Ĉefministro
- Ministro
- Senatano
- Kongresano
- Parlamentano
- Partiestro
- Urbestro
- Elektita oficialulo
Ekzemploj de famaj politikistoj
[redakti | redakti fonton]Jen listo de famaj politikistoj:
- Kofi Annan - Ĝenerala Sekretario de la Unuiĝintaj Nacioj
- Lazaro Cardenas - Prezidento de Meksiko dum 1930-aj jaroj
- Winston Churchill - Dummilita ĉefministro de Britio
- Mohandas Karamchand Gandhi - Naciisma ĉefministro de Barato
- Adolf Hitler - Diktatoro de Nazia Germanio
- Rudy Giuliani - Urbestro de Novjorko
- Thomas Jefferson - Verkisto de la usona Deklaro de Sendependeco.
- Petra Kelly - Fondintino de la Verda Partio de Germanio
- Romano Prodi - Eksa prezidanto de la Eŭropa Komisiono
- Sun Yat-sen - Estro de Kuomintango, unua prezidento de Respubliko de Ĉinio
- Eugen Macko - Vicprezidanto de la federacio de EDE (Eŭropo - Demokratio - Esperanto)