Kompton-efiko

Skemo de Kompton-efiko: la frekvenco de la fotono malaltiĝas dum la trajektoridirektoj kaj de la fotono kaj de la ŝargita partiklo ŝanĝiĝas.

Kompton-efiko (aŭ efiko de Komptono) estas ne-elasta difuzo de fotono sur ŝargita partiklo, ekzemple sur elektrono. Post difuzo, la fotono havas pli grandan ondolongon (do pli malaltan energion). Kutime, la reago de altenergia fotono (laŭ la elektromagneta spektro) sur elektrono ligita al atomo nomiĝas efiko de Komptono, dum reago de mezenergia fotono (ekzemple el tiuj de la videbla lumo) sur libera elektrono nomiĝas difuzo de Thomson, kiu estas elasta difuzo laŭ kiu la ondolongo konserviĝas. Pri ankoraŭ pli alta energio, kiam la fotona energio superas dufoje la ripozenergion de elektrono (t.e. pli ol 1022 keV) okazeblas kreado de paro.

Diferenco de ondolongo estas priskribata per la formulo:

$\ \Delta \lambda =\lambda _{C}(1-\cos \theta )$

kie:

• $\theta$ - angulo de difuzo,
• $\lambda _{C}=h/m_{e}c=2,43\cdot 10^{-12}$ m - ondolongo de Komptono por elektrono,
• $h$ - konstanto de Planck,
• $m_{e}$ - maso de elektrono,
• $c$ - lumrapido.

La energia perdo de la incidenta fotono estas:

$|\Delta E|=hc{\frac {\lambda _{C}(1-\cos \theta )}{\lambda (\lambda +\lambda _{C}(1-\cos \theta ))}}$

Vidu ankaŭ

• Arthur Holly Compton
• Arthur Holly Compton
• Difuzo de Rayleigh
• Difuzo de Thomson