Punch
| Punch or The London charivari | |||||
|---|---|---|---|---|---|
.png)
| |||||
| satirical magazine | |||||
| Aŭtoroj | |||||
| Lingvoj | |||||
| Lingvo | angla lingvo | ||||
| Eldonado | |||||
| Eldondato | 17-a de julio 1841 | ||||
| |||||
Punch; aŭ, The London Charivari estis brita ĉiusemajna gazeto de humuro kaj satiro establita en 1841 fare de Henry Mayhew kaj la gravuristo Ebenezer Landells. Historie, ĝi estis plej influa en la 1840-aj kaj 1850-aj jaroj, kiam ĝi helpis stampi la termino "cartoon" (kartuno) en sia moderna senso kiel humura ilustraĵo.
Post la 1940-aj jaroj, kiam ties cirkulado pintis, ĝi venis en longdaŭran dekadencon, kaj fermiĝis en 1992. Ĝi estis revivigita en 1996, sed refermiĝis en 2002.
Post monatoj de financaj malfacilaĵoj kaj manko de merkata sukceso, Punch iĝis esenca por la Britaj salonoj pro sia rafinita humuro kaj foresto de ofenda materialo, ĉefe rigardite kontraŭ la tiama satira gazetaro. The Times kaj la dimanĉaj eldonoj de News of the World uzis malgrandajn pecojn el Punch kiel kolumnaj plenigaĵoj, havigante al la gazeto senpagan reklamadon kaj nerekte garantiante gradon de respektendeco, privilegio ne atingita de aliaj ilustritaj publikaĵoj. Punch pluhavos amikan rilaton ne nur kun The Times sed ankaŭ kun ĵurnaloj kiuj celis intelektajn publikojn kiel Westminster Review, kiu publikigis 53-paĝan ilustritan artikolon pri la unuaj du volumoj de Punch.
Hegemonie en legantonombro kaj populareco tra la cetero de la 1840-aj kaj 1850-aj jaroj, Punch estis la sukcesa historio de tripenca ĉiusemajna gazeto kiu iĝis unu el la plej paroligaj kaj ĝuitaj periodaĵoj. Punch ĝuis publikon kiel Elizabeth Barrett, Robert Browning, Thomas Carlyle, Edward FitzGerald, Charlotte Brontë, la reĝino Viktoria, la princo Alberto, Ralph Waldo Emerson, Emily Dickinson, Herman Melville, Henry Wadsworth Longfellow, kaj James Russell Lowell. Punch havigis kelkajn frazojn al la Angla lingvo, kiel The Crystal Palace (vitra palaco) kaj "Curate's egg" (pastra ovo, unuafoje vidita en kartuno de 1895: vidu bildon). Kelkaj Britaj humuraj klasikaĵoj estis unuafoje seriigitaj en Punch, kiel Diary of a Nobody kaj 1066 and All That. Ĉirkaŭ la fino de la 19-a jarcento, la artistaro de la gazeto inkludis homojn kiel Harry Furniss, Linley Sambourne, Francis Carruthers Gould kaj Phil May.[1] Inter la elstaraj kartunistoj de la 20-a jarcento estis Bernard Partridge, H. M. Bateman, Bernard Hollowood kiu ankaŭ eldonis la gazeton el 1957 al 1968, Kenneth Mahood kaj Norman Thelwell.
Notoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Punch, or the London Charivari (1841-1992) — A British Institution, Philip V. Allingham; Contributing Editor, Victorian Web; Faculty of Education, Lakehead University, Thunder Bay, Ontario.