Korimba rozo
 | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| Biologia klasado | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Rosa corymbifera BORKH. | ||||||||||||||||
Rosa corymbifera aŭ korimba rozo [1] estas plantgenro el la genro rozo (Rosa) ene de la familio de la Rozacoj (Rosaceae). Ĝi venas el Eŭropo.
Priskribo[redakti | redakti fonton]
La korimba rozo kreskas kiel somerverda,[1] larĝekreskanta arbusto kaj atingas altokreskon de 2 ĝis 3 metrojn. La pikaĵoj estas fortaj, hokaj kaj plej ofte pli longaj ol larĝaj.
La alternestarantaj folioj estas nepare plumaj[1] ku kvin ĝis naŭ mallarĝ kunkreskintaj plumfolietoj. La plumfolietoj estas mallarĝaj ronde ovoformaj ĝis eliptaj kaj havas longecon de 2,5 ĝis 4 cm kaj kaj nepintan apekson. Ili plej ofte estas dentataj, ofte ambauflanke haraj. La spindelo estas kun haroj.
La planto floras en junio. La floroj estas unuopaj aŭ kune kun multaj. Brakteoj ekzistas. La relative longaj infloreskoj kaj la receptaklo havas harojn. La duseksaj floroj estas 4 ĝis 5 cm grandaj radisimetriaj kaj kvinnombraj kun duobla involukro. La kvin sepaloj estas nemulte plumaj kaj je la dorsflanko kalvaj. Past la antezo ili estas retrofleksitaj kaj forfalintaj. La kvinpetaloj estas blankaj ĝi delekate rozeaj. La pistiloj estas liberaj.
La rozfruktoj en matura stato estas oranĝruĝaj kaj havas grandecon de 1,5 ĝis 2 centimetroj.
Diferenco al aliaj specioj[redakti | redakti fonton]
La karimba rozo (Rosa corymbifera) malsamas al la proksime parenca hundorozo (Rosa canina) per pli grandaj floroj kaj estas preskaŭ senpikaĵa. La malsupraj folisurfacoj de Rosa corymbifera esta kun haroj.
Ekologio[redakti | redakti fonton]
La korimba rozo estas mezomorfa nanofanerofito.[1]
La polenado okazas per insketoj. Semformado okazas ankaŭ sen polenado.[1]
La disvastigo de la diasporoj okazas tra la digesta organaro de bestoj.[1]
Disvastigejo[redakti | redakti fonton]
La korimba rozo kreskas origine en la apudmarbordaj regionoj de eŭrazio. La sama disvastigejo havas ankaŭ la hunda rozo, sed ĝi malpli oftas.[2][3] En Mezeŭropo ĝiparte mankas.. [2][3]
La korimba rozo preferas nitrogenriĉaj, kalkhava grundo aŭ minimume ne tre acidaj grundoj. Ĝi preferas varmajn kreskejojn. Ĝi kreskas en verproj kaj rande de sekmuroj.[2][3]
Sistematiko[redakti | redakti fonton]
La unua priskribo de Rosa corymbifera okazis en 1790 fare de Moritz Balthasar Borckhausen.
Kelkaj botanikistoj apartenigis la varioj de r Rosa corymbiferala specio Rosa canina.
- Rosa corymbifera subsp. deseglisei (Boreau) Stohr (Syn.: Rosa deseglisei Boreau, Rosa dumentorum var. deseglisei (BOREAU) M.SCHULZE)
Rosa corymbifera apartenas al la sekcio Caninae ene de la genro Rosa.
Utiligado[redakti | redakti fonton]
La sovaĝrozo Rosa corymbifera estas ankaŭ uzata kiel baztrunko je greftado de rozoj. Korimba rozo estas vintrorezistaĝi −29 °C (USDA-zono 5).
Literaturo[redakti | redakti fonton]
- Heinrich Schultheis: Rosen: die besten Arten und Sorten für den Garten. Ulmer, Stuttgart 1996, ISBN 3-8001-6601-1, p. 142.
- Agnes Pahler: Rosen : die große Enzyklopädie ; [kun 2000 kultivaroj]. Dorling Kindersley, Starnberg 2004, ISBN 3-8310-0590-7, p. 77.
- Andreas Roloff, Andreas Bärtels: Flora der Gehölze. 4. Auflage, Ulmer, Stuttgart 2014 ISBN 978-3-8001-8246-6
Referencoj[redakti | redakti fonton]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Korimba rozo. W: FloraWeb.de. germane Citaĵa eraro Ne valida etikedo
<ref>; la nomo "FloraWeb" estas difinita plurfoje kun malsamaj enhavoj; $2 - ↑ 2,0 2,1 2,2 Oskar Sebald, Siegmund Seybold, Georg Philippi (Hrsg.): Die Farn- und Blütenpflanzen Baden-Württembergs. Band 3: Spezieller Teil (Spermatophyta, Unterklasse Rosidae): Droseraceae bis Fabaceae. Eugen Ulmer, Stuttgart 1992, ISBN 3-8001-3314-8.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Dietmar Aichele, Heinz-Werner Schwegler: Die Blütenpflanzen Mitteleuropas. Band 2: Eibengewächse bis Schmetterlingsblütengewächse. Franckh-Kosmos, Stuttgart 1994, ISBN 3-440-06192-2.