Segundo de Chomón
Segundo de Chomón | |
---|---|
Persona informo | |
Naskonomo | Segundo Víctor Aurelio Chomón y Ruiz |
Naskiĝo | 17-an de oktobro 1871 en Teruelo |
Morto | 2-an de majo 1929 (57-jaraĝa) en 20-a arondismento de Parizo |
Lingvoj | hispana |
Ŝtataneco | Hispanio |
Familio | |
Patro | Isaac Chomón Gil (en) |
Patrino | Luisa Ruiz Valero (en) |
Edz(in)o | Julienne Mathieu |
Infano | Robert de Chomon (en) |
Okupo | |
Okupo | filmreĝisoro animaciisto filmproduktoro ĉefkameraisto scenaristo aktoro kameraisto filmmuntisto |
Segundo Víctor Aurelio Chomón y Ruiz (Teruel, 17-a de oktobro de 1871 - Parizo, 2-a de majo de 1929) estis hispana kinisto.
Li elstaris kiel pionira reĝisoro de muta kino kaj teknikisto de trukado en filmoj kiaj Cabiria (1914), de Giovanni Pastrone —konata per sia pseŭdonimo Piero Fosco —, aŭ Napoleono (1927), de Abel Gance.
Ofte komparata kun Georges Méliès, pro sia granda teknika kvalito kaj kreativeco li estis konsiderata unu de la grandaj homoj de la siatempa kino, kaj li estis dungata de la plej ĉefaj kinaj entreprenoj de la epoko, kiaj la Pathé Frères aŭ la Itala Films.
Vivo kaj verko
[redakti | redakti fonton]Kina pioniro (1895-1905)
[redakti | redakti fonton]Chomón ŝajne ekfaris studojn de inĝenierado, sed oni dubas ĉu li finis. El 1895 al 1897 li veturis al Parizo. Tie li malkovris la kinon de la fratoj Lumière kaj la stelulino Julienne Mathieu, kun kiu li edziĝis.
El 1897 al 1898 li militservas en Kubo kaj reveninte al Parizo fine de 1899 li interesiĝis pri la nova inventaĵo. Helpante la edzinon, kiu laboris en la kolorigaj atelieroj de la filmoj de Méliès, desegnas celuloidajn ŝablonojn kiuj faciligis tiun taskon kaj atingis plejan precizon. Tiu sistemo, pli malpli, estis poste patentata fare de la entrepreno Pathé laŭ la nomo de «Pathécolor». Ekzemplo de tiu tekniko videblas en la dokumentalo Viaje a Burgos (Burgosa veturo), filmata de la teruexla kinisto en 1911.[1]
Selekta filmaro
[redakti | redakti fonton]- 1902: Choque de trenes, Monserrat.
- 1903: Pulgarcito, Gulliver en el país de los Gigantes.
- 1905: Eclipse de sol, Los guapos del Parque, La gallina de los huevos de oro, reĝisorita de Albert Capellani.
- 1906: El hijo del diablo (1906), dir. Lépine. Excursión a la luna, reĝisorita de Ferdinand Zecca.
- 1907: Vida y pasión de Nuestro Señor Jesucristo y El pescador de perlas, reĝisoritaj de Ferdinand Zecca. La casa encantada, Satán se divierte, Les ombres chinoises, La Légende du Fantôme, Le Chevalier mystère.
- 1908: Hotel eléctrico, Alarde equilibrista, El escultor moderno, El castillo encantado, El teatro eléctrico de Bob, Mars, Cuisine magnétique, La Table magique, Transformation élastique.
- 1909: El sueño de un cocinero, Una excursión incoherente, Les Jouets vivants, Voyage au centre de la terre, Voyage dans la lune, Voyage au planète Jupiter.
- 1910: Amor Gitano, La expiación, El puente de la muerte, Venganza de un carbonero, La fecha de Pepín, La fatalidad, El ejemplo, Pragmática real, Justicias del rey don Pedro, La manta del caballo, La hija del guardacostas, La gratitud de las flores aŭ Flores y perlas, Los guapos, El puñao de rosas, Las carceleras, La tempranica, El pobre Valbuena, Lucha fratricida o Nobleza Aragonesa, Los pobres de levita, Los dulces de Arturo, Una farsa de Colás, Flema inglesa, Gerona: la Venecia española, La heroica Zaragoza.
- 1911: Pulgarcito
- 1912: El talismán del vagabundo, Soñar despierto, El gusano solitario (filmo de André Deed). Padre, de Giovanni Pastrone (Itala Films).
- 1914: Cabiria.
- 1915: El fuego
- 1916: Tigre real
- 1917: La guerra y el sueño de Momi.
- 1919: Hedda Gabler.
- 1926: El negro que tenía el alma blanca (España), de Benito Perojo
- 1927: Napoleono (Francio), de Abel Gance.
Fontoj
[redakti | redakti fonton]- SÁNCHEZ VIDAL, Agustín, Realizadores aragoneses, Zaragoza, Caja de Ahorros de la Inmaculada-Edelvives, 1999. ISBN 84-95306-22-0
- ——, El cine de Chomón, Zaragoza, Caja de Ahorros de la Inmaculada, 1992.
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Biografía en Gran Enciclopedia Aragonesa (GEA)
- Biografio Arkivigite je 2006-05-06 per la retarkivo Wayback Machine en datazine.net
- Biografio Arkivigite je 2013-06-13 per la retarkivo Wayback Machine en redaragón.com
- Dokumentalo Arkivigite je 2005-11-08 per la retarkivo Wayback Machine de TV3 (en kataluna)
- Segundo de Chomón (en imdb.) Arkivigite je 2013-01-03 per Archive.today
Notoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ «Burgos, 100 años de película», Diario de Burgos digital, 5 de diciembre de 2010.