Saltu al enhavo

Simboloj de moderna muzika notacio

Nuna versio (nereviziita)
El Vikipedio, la libera enciklopedio

listo de la ĉefaj simboloj kaj terminoj en partituroj en moderna muzika notacio.

Notliniaro

Estas kvin linioj kaj kvar spacoj. La notliniaro estas kie skribas la interpunkcio (farita per notoj, paŭzoj, ŝlosiloj, ktp.)

Linioj kaj pliaj spacoj

Ĝi estas linioj kiuj skzistas super aŭ sub la notliniaro ĉar ne ĉiam 5 linioj kaj 4 spacoj sufiĉas por ricevi ĉiujn muzikajn notojn.

Takto linio

Uzita por disigi du taktojn.

Duobla takto linio

Uzita por disigi du sekciojn de la kanto indikante ŝanĝojn en la strukturo de la kanto, kiel ritmo, nuanco, tempo, ktp.

Rolulo takto linio

Subdividas taktojn.

Duobla trinkejo

Ĝi markas la finon de komponado.

Figuroj kaj paŭzoj

[redakti | redakti fonton]

La daŭro de notoj kaj paŭzoj ne estas difinitaj tute, sed estas proporciaj al la daŭro de la aliaj paŭzoj. Por difino celoj, la plena noto estos prenita kiel "referenca periodo" (R).

OBS: Iuj notoj ne plu uzas, do ili povas esti forĵetitaj.

Noto Daŭro Paŭzo
Maksimuma
Arkaika. Ne uzata ekde mezepoka muziko
Daŭro: R × 8
Longa
Arkaika. Ne uzata ekde mezepoka muziko
Daŭro: R × 4
Mallonga
Arkaika. Ne uzata ekde mezepoka muziko
Daŭro: R × 2
Plena noto
Ĝi estas la figuro nuntempe uzata kiel tempa referenco
Daŭro: R
Duona noto
Daŭro: R/2
Kvarona noto
Daŭro: R/4
Okona noto
Daŭro: R/8
Deksesona noto
Daŭro: R/16
Tridekduona noto
Daŭro: R/32
Sesdekkvarona noto
Daŭro: R/64
Centdudekokona noto
Ekstreme malofta uzo
Daŭro: R/128
Kunigitaj notoj
Konektas grupojn de oka notoj kaj plej malgrandaj notoj.
Punktitaj notoj
Uzanta punktojn permesas vin pliigi la daŭron de noto. Punkto pliigas la daŭron de noto en duono de la originala tempo. Du punktoj pliigas tri kvaronojn de la originala daŭro, tri punktoj pliigas sep-okajn kaj tiel plu. Paŭzoj ankaŭ povas esti punktitaj same kiel notoj.
Tenante taktoj
Paŭzo simpla markado. Indikas kiom da taktoj devas esti paŭzitaj.

Markoj de interrompo

[redakti | redakti fonton]
Marko de spiro

Indikas la ĝustan tempon preni inspiron, mallongan paŭzon antaŭ la sekva noto.

Cenzuro

Indikas, ke la muzikisto devas tute silenci sian instrumenton inter unu noto kaj la sekva.

Klefoj difinas la gamon de tonalto, kiun la notliniaro reprezentas.

G-klefo

La centro de la spiralo difinas la linion kie la G3. En la pozicio montrita, G3 estas sur la dua linio de la notliniaro.

F-klefo

La linio inter la punktoj indikas la F sub la centro C en la piano, aŭ F2. En ĉi tiu pozicio la kvara linio indikas la noton F2.

C-klefo

Ĉi tiu klefo indikas, kiun linio reprezentas la centron C de la piano - C3. En ĉi tiu pozicio estas la tria linio kiu prenas la noton C3.

Flapo klefo

Uzata por instrumentoj sen difinita tonalto, kutime frapinstrumento. Ĉiu linio aŭ spaco reprezentas malsaman instrumenton en perkutado, kiel ekzemple drumo. Du flapo klefo stiloj estas montritaj ĉi tie.

Alteraciiloj kaj antaŭsignoj de klefo

[redakti | redakti fonton]

Alteraciiloj modifas la altecon de la notoj dekstre kaj ĉiuj notoj en la sama pozicio de la notliniaro ĝis la fino de la nuna takto.

Bemolo

Malsupre la alteco de la noto, kiu sekvas en duontono.

Duobla bemolo

Malsupre la alteco de la noto ĉe ĝia nivelo en unu tonalo (du duontonoj).

Meza bemolo

Malsupre la alteco de la noto, kiu sekvas en kvara tonalo.

Bemolo kaj meza

Malsupre la alteco de la noto, kiu sekvas en kvaraj tonoloj.

Dieso

Leviĝas la altecon de la sekva noto en duontono.

Duobla dieso

Leviĝas la altecon de la noto al ĝia nivelo unu tonolo (du duontonoj).

Meza dieso

Leviĝas la altecon de la noto, kiu sekvas en kvara tonolo.

Dieso kaj meza

Leviĝas la altecon de la sekva noto per tri-kvaraj tonolo.

Bekvadrato

Nuligas ajnan antaŭan akcidenton en la sama noto.

Antaŭsigno de klefo - difinas la tonaleco de la muziko, indikante, kies notoj havas siaj tonaltoj modifiĝis per bemoloj ãu diesoj laŭlonge de la kanto aŭ ĝis nova antaŭsigno de klefo estas uzata.

Antaŭsigno kun bemoloj

Malsupre la altecon de ĉiuj notoj indikitas de la bemoloj en la pozicioj indikitaj apud la klefo kaj la notoj de la sama nomo en ajna okta.

Antaŭsigno kun diesoj

Leviĝas la altecon de ĉiuj notoj indikitas de la diesoj en la pozicioj indikitaj apud la klefo kaj la notoj de la sama nomo en ajna okta.

Taktspeco de takto

[redakti | redakti fonton]

Tempo-markado difinas la noton-mezuron, la longecon de la traktoj de la komponado.

Takstspeco

La numeraatoro indikas la grandecon de la takto sur taksoj. La nomatoro indikas, kies nota valoro (en frakcioj de plena noto) funkcias kiel tempa referencio por la taksoj.

Kvartenaro tempo

Ĉi tiu estas la plej uzita tempo kaj baldaŭ prezentas 4/4 formulon.

Tempo 2/2

Indikas tempo de 2/2

Marko de takto

Skribita komence de la partituro aŭ post ŝanĝo de tempoindikoj, indikas precize la daŭron de unuo de tempo en ritmoj por minuto. En ĉi tiu ekzemplo, la marko indikas ke 120 okupas unu minuton aŭ ke la takso imposto estas 120 por minuto.

Ligaturo

La ligaturo estas signalo kiu estas metita supre aŭ sub la notoj por konekti sonojn. Ĝi kunigas du notojn de la sama nomo kaj sama alteco, kiu estas en apartaj taktoj. La daŭroj de la notojn estas resumitaj kaj ili estas ekzekutitaj kiel sola noto. Se vi ĉirkaúigos pli ol du notojn, tiu ne estos ligaturo, kaj jes, legato.

Legato

Notoj kovritaj de ĉi tiu simbolo devas esti ludataj sen interrompo kvazaŭ ili estis unu.

Glitsono

Kontinua variado de alteco inter la du finoj.

Akordo

Tri aŭ pli da notojn luditaj samtempe. Se nur du notoj estas ludataj, ĉi tiu estas nomata la intervalo.

Arpeĝo

Kiel akordo, sed la notoj ne ludas samtempe, sed prefere unu post unu en ordo.

Muzika dinamiko estas la formo kiel la intenseco aŭ volumo de sono varias laŭlonge de la kanto.

Silente piano

Ekstreme glata ekzekuto. Tre malofte oni vidas pli mildan dinamikon ol ĉi tiu, kiuj estas reprezentitaj per pliaj p's.

Mallaŭte piano

Tre glata ekzekuto.

Piano

Glata.

Mallaŭtete

Glata, sed iomete pli forte ol la piano.

Mezlaŭte

Duono de la intenseco de la forte.

Forte

Ekzekuto kun alta intenseco.

Laŭte forte

Tre forta.

Fortike forte

Ekstreme forta ekzekuto. Tre malofte oni vidas pli fortan dinamikon ol ĉi tio, kiuj estas reprezentitaj per pliaj f's.

Kresĉendo

Laŭgrada pliigo de volumo. Ĉi tiu marko povas esti etendita super multaj notoj por indiki ke la volume kreskas laŭgrade laŭ la muzika frazo.

Dekresĉendo

Laŭgrada malpliigo de volumo. Ĝi povas esti etendita kiel kresĉendo.

Akcentoj indikas, kiel oni devas ludi individuajn notojn. La kombinaĵo de pluraj simboloj povas pli precize indiki la atenditan ekzekuton.

Stakato

La noto apartigas de la aliaj per mallonga silento. En praktiko estas malpliigo en nota tempo. Laŭvorte signifas "reliefigita".

Stakatisimo

La noto estas pli mallonga apartigita de la aliaj.

Akcento

La noto devas esti ludita vigle kaj tiam glatigata.

Pizzicato

Noto de kordinstrumento kun pafarko. La noto devas esti ludata per pinĉaĵo anstataŭ la pafarko.

Snap pizzicato (Bartók pizzicato)

En kordinstrumento indikas ke la ŝnuro estas tre streĉita de la korpo de la instrumento por kaŭzi klaokon.

Natura harmona

Ludita sur kordinstrumento per la glata divido de la ŝnuro en frakcioj de la harmonia serio. Produktas malsaman tonalton ol normala ludado.

Tenuto

Subtena noto. Ĉiu noto ludas en normala tempo, sed iomete ligita al najbaraj notoj.

Fermato

Noto subtenita nedfinite, havante sian originalan daŭron etendita al la gusto de la muzikisto.

Supre pafarko

En kordinstrumento, la noto estas produktita de la leviĝo de la pafarko.

Malsupre pafarko

En kordinstrumento, la noto estas produktita de la malleviĝo de la pafarko.

Ornamoj kaŭzas plurajn ŝanĝojn en la alteco, daŭro aŭ maniero de ekzekuto de ĉiu noto.

Trilo

Rapida alterno inter la specifita noto kaj la tuj pli alta tono aŭ semitono, dum la daŭro de la noto.

Mordento

Rapida alterno inter la reala noto kaj la noto supre kaj poste reen al normala tono.

Grupetto

La ekzekuto fariĝas per tuŝado de la noto super la markita, sekvata de la markita noto, la noton sub la markita kaj poste la markitan noton devone.

Apoĝaturo

La unua duono de la daŭro de la ĉefa noto estas ludata kun la alteco de la ornamita noto.

Aĉakaturo

Simila al apoĝaturo, sed la ornamita noto estas tre rapide ludita kaj ne "ŝtelas" duonan tempon de la ĉefa noto.

Okto alta

Aŭ okto supre. Notoj sub la punkto de linio estas ludata unu okton super la skribo.

Okto malalta

Aŭ okto sube. Notoj sub la punkto de linio estas ludata unu okton sub la skribo.

Dekkvina alta

Notoj sube la linio estas ludata du oktoj super la skribo.

Dekkvina malalta

Notoj sub la linio estas ludata du oktoj sub la skribo.

Pedalo marko

[redakti | redakti fonton]

Pedaloj markoj uzataj de pianistoj.

Komencas pedalon

Indikas al la pianisto paŝi la pedalon.

Liberigas pedalon

Indikas al la pianisto liberagi la pedalon.

Variablo pedalo marko

Indikas ofta uzo de la pedalo. La fundo indikas, ke la pedao restos malsupren por ĉiuj notoj, kiujn ĝi estas. La renversitaj V-markoj (Λ) indikas, ke la pedalo devas esti liberigita baldaŭ kaj streĉita denove.

Ripetoj kaj kodoj

[redakti | redakti fonton]
Tremsono

Noto ripetis rapide. Se la marko estas inter du notoj, tiam ili devas rapide alterni.

Markoj de ripeto aû ritornelo

Ĝi markas paŝon, kiu devas esti ludata pli ol unu fojon. Se ne estas marko maldekstre, la marko dekstre revenos al la komenco de la kanto.

Similo

Indikas. kiu la antaŭaj grupoj de taktoj aŭ tempoj devus esti ripetitaj.

Ŝlosilo reen

indikas, ke ripetita paŝo devas esti ludita malsame ĉiufoje. Ŝlosilo 1 ludas antaŭ ol ripeto, la antaŭa ŝlosilo ripetas kaj kiam ĝi denove antigos la saman punkton, la ŝlosilo estas pasita al la dua ŝlosilo. Eble ekzistas variadoj por tria ripeto, ktp.

Da capo

Indikas al la musikisto, ke ripetita paŝo devas esti ludata malsame ĉiufoje. En longaj kantoj, ĝi ofte indikas reen al la komenco de la peco. Se sekvita de al fine, indikas ke la kanto nur devas esti repitita ĝis la marko fine. Se dekvita de al coda, la kanto devus iri al la koda marko (vidu sube) kaj saltu al la fina sekcio.

Dal segno

Indikas, ke la ekzekuto devas iri al la plej proksima segno. Ĝi estas sekvata de fine ou al coda, same kiel la capo.

Segno

Marko uzita kiel dal segno.

Kodo

Indikas salton antaŭen en la kanto ĝis la fina paŝo, indikita per la sama signalo. Nur uzita post kiam la kanto jam estis ludita onufoje kaj D.S al coda indiko aû D.C al coda estis sekvita.

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]
  1. Muzika vortaro