Siriuso

Siriuso; Vera DUOPA STELO
	; Situo de Siriuso en la vintra ĉielo.
Historio de esploro
Trovinto	AGC 1 (Alvan Graham Clark)
Dato de trovo	1862-01-31
Indikoj	treege malfacile observebla
Duopa eco ; (Jaro 2020)
Orientiĝo θ	68,07 °
Interspaco ρ	11,193 "
Observaj datumoj por ambaŭ; (Epoko 2000)
Rektascencio α	06h 45m 08,92s
Deklinacio δ	-16° 42' 58.0"
Videbla magnitudo (m)	-1,46
Konstelacio	Granda Hundo
Distanco	8,6 ± 0.04 lj; 2,64 ± 0,01 pc
Paralakso	379,21 ± 1,58 mas
Radiusa rapido	-5,50 km/s
	Movo:
je rektascensio	-546,01 mas/j
je deklinacio	-1 223,07 mas/j
Aĝo	238 000 000 j
Fizikaj ecoj A
Videbla magnitudo (m)	-1,46
Absoluta magnitudo (M)	1,43
Speco	Ĉefa sekvenco
Spektroklaso	A1Vm
Kolorindico (B-V)	0,01
Maso	2,12 ± 0,06
Radiuso	1,711 ± 0,013
Lumeco	25,4 ± 1,3
Surfaca temperaturo	9 900 ± 200 K
Kvanto de pezaj elementoj	0,5
Fizikaj ecoj B
Videbla magnitudo (m)	8,53 ± 0,05
Absoluta magnitudo (M)	11,43 ± 0,05
Speco	Blanka Nano
Spektroklaso	DA2
Kolorindico (B-V)	-0,120
Maso	0,978 ± 0,005
Radiuso	0,00864 ± 0,00012
Lumeco	0,027
Surfaca temperaturo	25 193 ± 37 K
Orbitaj ecoj
	; Orbito 2017
Periodo	50,1284 j
Discentreco	0,591 42 ± 0,000 37
Inklinacio	136,336 ± 0,040 °
Longitudo de la suprenira nodo	45,400 ± 0,071 °
Argumento de la periapsido	149,161 ± 0,075 °
Epoko de la periapsido	1 994,571 5 ± 0,005 8 a
Nomoj kaj Numeroj
Diversaj nomoj el; diversaj kulturoj	Hundostelo, Aschere, Canicula, Al Shira, Sothis, Alhabor, Mrgavyadha, Lubdhaka, Tenrösei
Priskribo far Bayer	α CMa (α Canis Majoris)
Priskribo far Flamsteed	9 CMa (9 Canis Majoris)
Bonner Durchmusterung	BD -16°1591
Katalogo de brilaj steloj	HR 2491
Katalogo far Henry Draper	HD 48915
Katalogo de Smithsonian ; Astrophysical Observatory	SAO 151881
Hipparcos-a katalogo	HIP 32349
Tycho-a katalogo	TYC 5949-2777-1
FK5-a katalogo	FK5 257
LHS-a katalogo	LHS 219
GJ-a katalogo	GJ 244
Katalogo : Aitken ; Double Stars	ADS 5423
Katalogo : Washington; Double Stars	WDS J06451-1643
	v • d • r

Siriuso estas la ĉefstelo de la konstelacio Granda Hundo (α Canis Majoris = α CMa).

Ĝi havas luman videblan magnitudon de −1.47, kaj tial estas la plej luma stelo de la ĉielo. Ĝi apartenas al la suda parto de la tera ĉielo, sed estas videbla ĝis latitudo de 73 nordaj gradoj. Plej bona videblo estas en decembro kaj januaro, kiam ĝia pozicio kontraŭas tiun de la Suno.

Kvankam Siriuso aperas kiel unu stelo, ĝi vere konsistas el du steloj: Siriuso A estas ĉef-sekvenca stelo, Siriuso B estas blanka nano kun malforta lumo.

Ĝi estas unu el la steloj plej proksimaj al Suno (ĉirkaŭ 8,6 lumjaroj).

Fizikaj Ecoj

Siriuso A

Siriuso A estas stelo de ĉefsekvenco de spektra tipo A1 kun lumeca klaso de V[4] kaj la sufikso m por "metalo-riĉa".[8] Ĝia maso estas ĉirkaŭ 2,1 oble pli granda ol tiu de la Suno.[13] Interferometraj mezuradoj montras, ke ĝia diametro estas 1,7 oble pli granda ol tiu de la Suno. La lumeco de Siriuso estas 25 oble pli granda ol tiu de la Suno. Ĝia surfaca temperaturo estas iom malpli ol 10 000 K (Suno: 5 778 K).

La doplera plilarĝigo de la spektraj linioj kaŭzita de la rotacio de la stelo permesas al ni determini pli malaltan limon por la rotacia rapido ĉe la ekvatoro. Ĝi estas 16 km/s,[14] kio rezultas en rotacia periodo de ĉirkaŭ 5,5 tagoj aŭ malpli.[11] Ĉi tiu malalta rapido ne sugestas ian mezureblan platigon de la polusoj.[8]

La lumspektro de Siriuso A montras okulfrapajn metalajn liniojn. Tio indikas riĉiĝon de elementoj pli pezaj ol heliumo, kiel ekzemple fero, kiu estas aparte facile observebla spektroskope.[8][13] La proporcio de fero al hidrogeno en la atmosfero estas ĉirkaŭ triobla ol tiu de la suna atmosfero (korespondante al metaleco de [Fe/H] = 0.5). Oni suspektas, ke la alta proporcio de pli pezaj elementoj observita en la stela atmosfero ne reprezentas la tutan stelan internon, sed prefere rezultas el la riĉiĝo de la pli pezaj elementoj en la maldika ekstera konvekta zono de la stelo.[8] Siriuso (Figuroj 3 kaj 4) kompare kun aliaj ĉielaj korpoj

Laŭ nunaj stelaj modeloj, la gaso kaj polvonubo, el kiu Siriuso A formiĝis kune kun Siriuso B, atingis la stadion post ĉirkaŭ 4.2 milionoj da jaroj, kie la energiproduktado de la malrapide evoluanta nuklea fuzio superis la energiliberigon pro kuntiriĝo je duono. Fine, post dek milionoj da jaroj, la tuta produktita energio venis de nuklea fuzio. De tiam, Siriuso A estis konvencia, hidrogenbruliganta ĉefsekvenca stelo. Je kerna temperaturo de ĉirkaŭ 22 milionoj da Kelvinoj, ĝi generas sian energion ĉefe per la ciklo de Bethe-Weizsäcker. Pro la forta temperaturdependeco de ĉi tiu fuziomekanismo, la energio produktita en la kerno estas plejparte transportata per konvekcio. Ekster la kerno, energiotransporto okazas per radiado; nur tuj sub la stela surfaco konvekta transporto rekomenciĝas (vidu ankaŭ stelan strukturon).[8]

Siriuso A konsumos sian provizon de hidrogeno ene de la sekva miliardo da jaroj, poste atingos la staton de ruĝa giganto kaj fine fariĝos blanka nano kun maso de ĉirkaŭ 0,6 sunaj masoj.[15]

Siriuso B

Siriuso B, la malforta kunulo de Siriuso A, estas la plej najbara blanka nano al nia sunsistemo. Ĝi estas nur proksimume samgranda kiel la Tero kaj, pro sia proksimeco, estas unu el la plej bone studitaj blankaj nanoj el ĉiuj. Ĝi ludis ŝlosilan rolon en la malkovro kaj priskribo de blankaj nanoj. Observadon komplikas la fakto, ke ĝi estas dronita en la brilecego de Siriuso A. Siriuso B havas 98% de la maso de la Suno, sed nur 2,7% de ĝia lumeco.

Ecoj

Kontraste al ĝia multe pli brila komponanto, Siriuso A, la kunula stelo Siriuso B havas ŝajnan magnitudon de nur 8,5 mag. Ĝi havas mason de iom malpli ol unu suna maso, igante ĝin unu el la plej masivaj blankaj nanoj konataj (la plej multaj blankaj nanoj estas koncentritaj en mallarĝa intervalo ĉirkaŭ 0,58 sunaj masoj; nur ĉirkaŭ 2% aŭ malpli superas unu sunan mason[16]). Kun surfaca temperaturo de ĉirkaŭ 25 000 K, Siriuso B estas multe pli varma ol aŭ la Suno aŭ Siriuso A. Malgraŭ ĉi tiu alta temperaturo, ĝia brileco estas nur unu dekmilono de tiu de Siriuso A. Kombinante la observitan temperaturon kaj brilecon kun modelaj kalkuloj, oni ricevas diametron de 0,00864-oble la diametro de la Suno (proksimume 12 020 km). Siriuso B estas tial eĉ iomete pli malgranda ol la Tero (meza diametro 12 742 km).

La gravito sur la surfaco de Siriuso B estas preskaŭ 400 000 oble tiu de la Tero (logaritmo g = 8,556[5][A 7]), ĝia averaĝa denseco estas 2,38 tunoj/cm³, kaj la denseco en ĝia centro estas 32,36 tunoj/cm³. Siriuso B konsistas el plene jonigita miksaĵo de karbono kaj oksigeno, ĉirkaŭita de maldika atmosfero de jonigita hidrogeno. Pro la forta surfaca gravito, preskaŭ ĉiuj pli pezaj atmosferaj malpuraĵoj sinkis en la kernon, tiel ke la spektro de Siriuso B konsistas preskaŭ ekskluzive el hidrogenaj linioj. Ĉar la varma hidrogena atmosfero estas travidebla al rentgenradioj, oni povas observi rentgenradiajn emisiojn originantajn de pli profundaj, pli varmaj tavoloj. Siriuso B havas preskaŭ neniun magnetan kampon.[17]

Disvolviĝo

Laŭ nunaj scenaroj pri stela evoluo, Siriuso A kaj B formiĝis kune kiel duobla stela sistemo antaŭ ĉirkaŭ 240 milionoj da jaroj[9]. Siriuso B estis origine konsiderinde pli peza kaj pli luma ol Siriuso A, kun kvin sunaj masoj kaj 630-oble la lumeco de la Suno. Pro sia granda maso kaj la rezulta alta fuziorapideco, post ĉirkaŭ 100 milionoj da jaroj, Siriuso B bruligis la plejparton de la hidrogeno en sia kerno en heliumon (hidrogena brulado). La fuziozono ŝanĝiĝis al ŝelo ĉirkaŭ la elbruliĝinta kerno, kaj Siriuso B ekspansiiĝis al ruĝa giganto. Fine, ankaŭ ĉi tiu energifonto ŝrumpis, do Siriuso B komencis kunfandi la produktitan heliumon en karbonon kaj oksigenon (heliuma brulado). Ĝi perdis siajn malforte ligitajn eksterajn tavolojn pro la forta stela vento, kiu disvolviĝis, tiel perdante ĉirkaŭ kvar kvinonojn de sia origina maso. Kio restis estis la elbruliĝinta kerno, konsistanta ĉefe el karbono kaj oksigeno, en kiu preskaŭ neniu energiproduktado okazis. Kun la formorto de nuklea fuzio, la radiada premo, kiu kontraŭagis graviton, jam ne ĉeestis, kaj la stelo kolapsis en blankan nanon. Ĝi nun estas stabiligita per kvantummekanika efiko, la degenereca premo de elektronoj. Siriuso B estis en ĉi tiu stato dum ĉirkaŭ 124 milionoj da jaroj kaj malrapide malvarmiĝas.[18]

Malkovro

En 1844, Friedrich Bessel, dum taksado de longdaŭraj observadserioj, rimarkis neregulecon en la propra movo de Siriuso, kiun li interpretis kiel la influon de duobla stela partnero kun orbita periodo de ĉirkaŭ duonjarcento. Kvankam la ekzisto de fizike rilataj duoblaj steloj estis montrita de William Herschel kvar jardekojn pli frue,[19] ĉiuj antaŭe konataj steloj havis du aŭ pli videblajn komponantojn. La fakto, ke la suspektata kunulo de Siriuso ankoraŭ ne estis vidita de iu ajn, ne malinstigis Bessel: "La fakto, ke sennombraj steloj estas videblaj klare pruvas nenion kontraŭ la ekzisto de sennombraj nevideblaj."[20]

En 1851, Christian Peters, en sia habilitiga tezo, sukcesis determini la orbitan periodon de la kunulo kiel 50.093 jarojn kaj ĝian mason kiel pli ol sesoblan mason de Jupitero, establi fortan ekscentrecon de la orbito, kaj provizi efemeridon de ĝiaj atendataj pozicioj.[21]

Malgraŭ ĉi tiu helpo, neniu sukcesis observi ĝin ĝis la 31-a de januaro 1862, kiam Alvan Graham Clark, filo de la Bostona instrumentfaristo Alvan Clark, ekzamenis nove kompletigitan objektivan lenson sur Siriuso kaj deklaris: "Patro, Siriuso havas kunulon."[22] Peters komence kontestis la identecon de la stelo malkovrita de Clark kun la kunulo de Siriuso, kiun li kalkulis.[23][24] Ĉar Siriuso B pli kaj pli moviĝis for de Siriuso A en sia orbito, ĝi nun povus esti lokita kaj mezurata ankaŭ de multaj aliaj observantoj.[25]

Blanka Nano

Post pluraj jaroj da poziciaj mezuradoj, kiuj ankaŭ determinis la distancojn de la du steloj de ilia komuna mascentro kaj tiel ilian masproporcion, Otto von Struve determinis en 1866, ke la kunulo estis proksimume duone tiel peza kiel Siriuso mem. Kun la sama strukturo kiel Siriuso, la kunulo havus almenaŭ 80% de sia diametro kaj tial nur iomete malpli da brileco. Tamen, ĉar la kunulo atingis nur la okan magnitudon, t.e., 10 000 fojojn pli malhela ol Siriuso, Struve konkludis "ke la du korpoj havas tre malsaman fizikan konsiston."[26]

Dum jardekoj, Siriuso B restis nura kuriozaĵo. Post kiam la apliko de spektra analizo al stela lumo permesis la klasifikon de steloj en spektrajn klasojn, Ejnar Hertzsprung kaj Henry Russell povis malkovri sistemajn rilatojn inter la spektra klaso de stelo kaj ĝia lumeco ekde ĉirkaŭ 1910. En la diagramo de Hertzsprung-Russell, la steloj (tiam studitaj) formis du grupojn: "nanoj" kaj "gigantoj". Tamen, eĉ tiam, la stelo 40 Eridani B, malforta kunulo de 40 Eridani, ne konvenis al ĉi tiu ŝablono: ĝi estis multe tro malforta por sia spektra klaso. En 1915, spektro de Siriuso B estis registrita, kiu lokigis ĝin proksime al 40 Eridani B en la HR-diagramo kaj montris, ke la du steloj ŝajne apartenis al nova klaso de steloj. Ilia malalta lumeco malgraŭ altaj temperaturoj atestis malgrandan radiantan surfacon, t.e., malgrandan radiuson kaj tial grandegan densecon.[27]

Arthur Eddington evoluigis detalajn kaj sukcesajn stelmodelojn ekde la 1920-aj jaroj, laŭ kiuj steloj estas gasaj sferoj en kiuj estas ekvilibro inter la gasa premo pro gravito kaj radiada premo pro varmego. Tamen, ĉi tiu modelo ne povis klarigi kiu premo malhelpas blankajn nanojn, kun ilia eĉ pli granda gravito, kolapsi. Ralph Fowler sukcesis provizi klarigon en 1926 per enkorpigo de la ĵus malkovrita principo de Pauli, kiu malhelpas elektronojn en la interno de stelo moviĝi arbitre proksimen unu al la alia.[28]

Gravita Ruĝenŝoviĝo

Albert Einstein jam antaŭdiris en 1908, dum sia prepara laboro pri la ĝenerala teorio de relativeco, ke fotonoj elsenditaj de masiva korpo kun ondolongo λo alvenus al observanto pli alte en la gravita kampo kun pli longa, t.e., ruĝenŝoviĝa, ondolongo.[29][30] Pluraj provoj observi ĉi tiun efikon en spektraj linioj de la Suno komence malsukcesis pro ĝia sensignifeco. La ondolonga ŝoviĝo, esprimita kiel rapido en km/s (kvazaŭ ĝi estus doplera efiko pro relativa moviĝo), estas 0,6 M/R, kie M kaj R estas la maso kaj radiuso de la korpo, esprimitaj kiel obloj de la maso kaj radiuso de la Suno, respektive. Ĉar la M/R-proporcio ŝanĝiĝas malmulte kompare kun la Suno, eĉ por tre masivaj steloj, demonstraĵo de la efiko ŝajnis senespera ĝis la 1920-aj jaroj.[31]

Blankaj nanoj, tamen, estas masivaj objektoj kun malgranda radiuso, kiuj devus montri signifan ruĝenŝoviĝon. Eddington, kiu jam montris la relativisman dekliniĝon de lumo en la gravita kampo de la Suno en 1919, vidis tion kiel ŝancon konfirmi la eksterordinaran densecon de blankaj nanoj, kiun li suspektis. Siriuso B estis elektita ĉar ĝi estis parto de duobla stela sistemo. Tial, ĝia maso estis konata, kaj komparante ĝin kun la spektro de Siriuso A, ankaŭ eblis distingi la gravitan komponenton de la ruĝenŝoviĝo de la doplera ŝoviĝo kaŭzita de la radiala rapido de la sistemo. Surbaze de la valoroj por temperaturo kaj radiuso supozitaj tiutempe, Eddington atendis ruĝenŝoviĝon de ĉirkaŭ +20 km/s. En 1925, Walter Adams registris spektrojn de Siriuso B, kiuj supozeble estis nur iomete perturbitaj de lumo de Siriuso A, kaj akiris ŝoviĝon de +21 km/s.[32] J. H. Moore konfirmis la mezuron en 1928 kun valoro de (21 ± 5) km/s.[33]

En la sekvaj jardekoj, teoriaj modeloj de blankaj nanoj estis signife plibonigitaj. Montriĝis, ke Eddington multe subtaksis la temperaturon de Siriuso B kaj tial supertaksis ĝian radiuson. La teorio nun postulis kvaroblan ruĝenŝoviĝon kalkulitan de Eddington. Fakte, pliaj mezuradoj en 1971 montris ruĝenŝoviĝon de (+89 ± 16) km/s.[34] La aŭtoroj klarigis la rezulton de Adams dirante, ke tiutempe, pro la forta lumdisĵeto de Siriuso A, ankaŭ spektraj linioj estis mezuritaj, kiuj nun estas konataj aparteni al Siriuso A. La nuna valoro por la gravita ruĝenŝoviĝo de Siriuso B estas (80,42 ± 4,83) km/s;[5] la rezolucio de la Kosmoteleskopo Hubble ebligis en 2004 registri alt-rezolucian spektron de Siriuso B sen ia signifa disĵeto de Siriuso A.[35]

Siriuso kiel duopa stelo

La stelsistemo de Siriuso konsistas el la du steloj priskribitaj supre, kiuj orbitas ĉirkaŭ sia komuna mascentro kun periodo de 50.052 jaroj. Kiel ĉe ĉiuj duopaj steloj, ambaŭ steloj orbitas sur elipso ĉirkaŭ ĉi tiu mascentro; por ambaŭ elipsoj, unu el ĝiaj fokusoj koincidas kun la mascentro. Ĉar Siriuso A estas pli ol duoble pli masiva ol Siriuso B, la mascentro de la sistemo kuŝas pli proksime al Siriuso A.

Pro praktikaj kialoj, nur la relativa orbito de Siriuso B rilate al Siriuso A estas kutime montrita, kiu tial okupas fiksan punkton en la diagramo. Ĉi tiu relativa orbito estas ankaŭ elipso, sed nun kun Siriuso A ĉe unu el ĝiaj fokusoj. Se surtera observanto povus rigardi perpendikulare al la orbita ebeno de la duobla stela sistemo, ili vidus ĉi tiun elipson kun 7,501″ longa duongrandakso kaj ekscentreco de 0,5923.

Konsiderante la distancon de Siriuso, tio rezultas en longo de iom malpli ol 20 astronomiaj unuoj (AU) aŭ iom malpli ol tri miliardoj da kilometroj.

La paralakso de Siriuso estas 0,379″. Unu AU je ĉi tiu distanco tial aperas laŭ angulo de 0,379″. Angulo de 7,5″ do respondas al distanco de 7,5/0,379 = 19,8 AU. minimuma distanco de 8 AU kaj maksimuma distanco de 31,5 AU. Minimuma distanco = duongrandakso · (1 – ekscentreco), maksimuma distanco = duongrandakso · (1 + ekscentreco). La minimuma kaj maksimuma distancoj aperus al ĉi tiu observanto laŭ angulo de 3,1″ kaj 11,9″, respektive.

Tamen, ĉar la orbito estas klinita je 136,62° al la vidlinio, la observanto vidas la orbiton en oblikva vido, kiu denove aperas kiel elipso, sed kun iomete pli granda ekscentreco. La figuro montras ĉi tiun ŝajnan orbiton kiel ĝi aperas de la Tero. Kvankam Siriuso A kuŝas ĉe fokuso de la relativa orbito de Siriuso B, pro la oblikva vido ĝi ne estas ĉe fokuso de la mallongigita elipso montrita en la diagramo. Pro la oblikva vido, la plej grandaj kaj plej malgrandaj eblaj angulaj apartigoj, kiujn Siriuso B trapasas sur ĉi tiu ŝajna orbito, ŝajnas al la observanto iom pli malgrandaj ol la nedistorditaj valoroj donitaj supre. Siriuso B laste pasis la plej proksiman distancon al Siriuso A (la periastron) sur sia vera orbito en 1994, sed atingis la plej proksiman distancon pro mallongigo sur la ŝajna orbito jam en 1993.

Dum Siriuso B estis en la ruĝa giganta stato, la metaleco de ĝia kunulo Siriuso A eble pliiĝis pro amasa translokigo. Tio klarigus kial Siriuso A enhavas pli da metaloj (elementoj pli pezaj ol heliumo) en sia envolvaĵo ol oni atendus por ĉefsekvenca stelo. Ekzemple, ĝia ferenhavo estas 7,4-oble pli granda ol tiu de la Suno. Mezuritaj valoroj de la infraruĝa astronomia satelito IRAS montras pli altan infraruĝan radiadon por la Siriusa sistemo ol atendita. Ĉi tio povus indiki polvon en ĉi tiu sistemo kaj estas konsiderata nekutima por duopa sistemo.

Polemiko pri la ruĝa koloro

Hodiaŭ Siriuso ŝajnas al la observanto brile blue blanka.

Sed en la arkivoj, la koloro de Siriuso, antaŭ pluraj jarmiloj, ŝajne ne estis la sama.

Historia atestaĵo

En la stelkatalogo de la Almagesto, verkita de Klaŭdio Ptolemeo ĉirkaŭ 150 p.K., Siriuso, la ĉefa stelo de la konstelacio Granda Hundo, estas tamen listigita kun la jena eniro: "La plej brila stelo en la buŝego de la Granda Hundo estas ruĝeca".

Kvankam la priskribo kaj koordinatoj klare indikas Siriuson, la menciita ruĝeca koloro ne kongruas kun la nuna blue blanka koloro de Siriuso.

Eĉ kun sendependaj fontoj, ne eblas definitive determini ĉu Siriuso estis perceptita kiel ruĝa en antikveco.

Asira teksto de 1070 a.K. priskribas Siriuson kiel "ruĝan kiel fandita kupro." Arato, en sia instrupoemo Phaenomena, kaj pli postaj reprilaboristoj de ĝi, priskribas Siriuson kiel ruĝecan. Plinio priskribas Siriuson kiel "fajran", kaj Seneko eĉ priskribas ĝin kiel pli ruĝan ol Marso.La frumezepoka episkopo Gregorio de Tours ankaŭ nomas Siriuson ruĝa stelo en sia De cursu stellarum ratio (ĉ. 580 p.K.).

Aliflanke, Manilio priskribas Siriuson kiel "marbluan", kaj kvar antikvaj ĉinaj tekstoj priskribas la koloron de iuj steloj kiel "tiel blankan kiel [Siriuso]".

Kvin aliaj steloj nomumitaj kiel ruĝaj de Ptolemeo (inkluzive de Betelĝuzo kaj Aldebarano) ŝajnas ruĝecaj eĉ al modernaj observantoj.

Propra evoluo?

Ekde la 18-a jarcento, oni konjektas pri tio, ĉu Siriuso eble fakte ŝanĝis sian koloron. Se jes, la observado de Ptolemeo provizus valoran observan materialon kaj ĝenerale pri stela evoluo kaj specife pri procezoj en la suna medio.

Ni jam vidis ke Siriuso estas duopa stelo: Siriuso A kaj Siriuso B. Siriuso A havas blue blankan koloron, do la stelo kiun oni vidas nudokule. Siriuso B estas blanka nana stelo, sed tute ne videbla nudokule.

Laŭ la nuna kompreno pri stela evoluo, Siriuso B estas kadavro de la fina evoluo de giganta ruĝa stelo. Laŭ la lastaj modeloj, la maso de la nun nana stelo Siriuso B indikas ke tiu transformo daŭris ĉirkaŭ 116 000 000 jaroj ĉar Sirius B aĝas ĉirkaŭ 240 000 000 jaroj. Ĝi do estis, komence, ĉirkaŭ 5 oble pli masa ol la Suno. De post 124 000 000 jaroj la blanka nana stelo kreiĝis, sed bone kaŝita sub ruĝa atmosfero kiu iom post iom malaperis pro kaj stelventego kaj najbara Siriuso A kiu kreskis glutante ĝian atmosferon.

Se oni konsideras ke Ptolemeo estis atestanto de la ruĝiĝo, la periodo de 2 000 jaroj evidente tute ne sufiĉas por atesti pri tiuj videblaj ŝanĝoj.

Se oni konsideras ke la homaro DE ĈIAM vidis Siriuson kiel ruĝan stelon, tio signifas ke la historiaj atestaĵoj priskribas la finan evoluon de la lastaj momentoj de la ruĝa giganta stelo ĝis ĝia malapero kio estis videbla kiel anstataŭado de la koloroj: blindige brilege ruĝa iĝis iom post iom brile blue blanka (lastaj 5 000 jaroj --egipta epoko-- el 124 000 000 jaroj!!!)

Anstataŭaj klarigoj

La anstataŭaj klarigoj, tamen, ne estas tiom kredeblaj:

Interstela polva nubo pasanta inter Siriuso kaj la Tero kaŭzus signifan ruĝiĝon de la lumo de travideblaj steloj. Tia nubo ankaŭ devintus malfortigi la lumon de Siriuso tiom multe, ke ĝi aspektus, maksimume, kiel diskreta tria magnituda stelo, kaj ĝia brileco estus nesufiĉa por produkti ian ajn kolorimpreson al la homa okulo. Neniuj spuroj de tia nubo estis trovitaj.

La tera atmosfero ankaŭ ruĝigas la lumon de malaltaj steloj, sed ne malfortigas ĝin tiom multe. Ĉar la helioapero de Siriuso estis grava kalendara orientilo por multaj antikvaj kulturoj, aparta atento eble estis donita al Siriuso, kiu estis malalta en la ĉielo kaj poste aspektis ruĝeca. Siriuso eble tiam retenis ĉi tiun koloron kiel distingan atributon. Teoriaj kalkuloj indikas, ke la atmosfero efektive povas sufiĉe ruĝigi la lumon de stelo sen redukti ĝian brilecon sub la sojlon de kolorpercepto. Tamen, praktikaj observadoj ĝis nun ne sukcesis detekti okulfrapan ruĝigan efikon.

"Ruĝeca", konsiderata kiel "varma" koloro, restas la simbola koloro de Siriuso. Ĉu ligo inter la apero de Siriuso kaj la eko de la varmeco?