Konstelacio

Redakti ligilojn
El Vikipedio, la libera enciklopedio

Konstelacio estas, en la faka astronomia terminaro[1], areo de la ĉielsfero respondanta pli-malpli al la situo de kelkaj tradiciaj stelaroj, t.e. grupo de steloj, kiuj – rigardate de la tero – formas certan figuron (stelfiguron). La unuopaj steloj havas nenian fizikan rilaton unu al la alia.

Jam en la 2-a jarcento la astronomo Ptolemeo priskribis 48 stelfigurojn, kiujn li nomis laŭ la Greka Mitologio. Pli poste Johann Bayer (1572–1625), Johannes Hevelius (1611–1687) kaj Nicolas Louis de Lacaille (1713–1762) difinis pliajn konstelaciojn, ĉefe videblajn sur la suda ĉielosfero.

Interalie, ankaŭ la ĉinoj havis sian apartan sistemon de konstelacioj.

La nuntempa oficiala divido de la ĉielo en 88 konstelaciojn estiĝis en 1922, kiam la Internacia Astronomia Unio priskribis kaj difinis la nunajn konstelaciojn. Dekdu el ili estas trairataj de la ekliptiko; ili konsistigas la zodiakon, kiu ludas gravan rolon en astrologio.

La 88 modernaj konstelacioj[redakti | redakti fonton]

Latina nomo Mallongigo Latina nomo (genitiva) Simbolo proponita[2]
Aglo Aquila Aql Aquilae Aquila symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Akvisto Aquarius Aqr Aquarii Aquarius symbol (fixed width).svg
Altaro Ara Ara Arae Ara symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Andromedo Andromeda And Andromedae Andromeda symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Baleno Cetus Cet Ceti Cetus symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Berenica Hararo Coma Berenices Com Comae Berenices Coma Berenices symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Bovisto Bootes Boo Bootis Bootes symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Centaŭro Centaurus Cen Centauri Centaurus symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Cefeo Cepheus Cep Cephei Cepheus symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Cigno Cygnus Cyg Cygni Cygnus symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Cirkelo Circinus Cir Circini Circinus symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Ĉashundoj Canes Venatici CVn Canum Venaticorum Canes Venatici symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Ĉevaleto Equuleus Equ Equulei Equuleus symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Ĉizilo Caelum Cae Caeli Caelum symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Delfeno Delphinus Del Delphini Delphinus symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Drako Draco Dra Draconis Draco symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Eridano Eridanus Eri Eridani Eridanus symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Fenikso Phoenix Phe Phoenicis Phoenix symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Fiŝoj Pisces Psc Piscium Pisces symbol (fixed width).svg
Forno Fornax For Fornacis Fornax symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Flugfiŝo Volans Vol Volantis Volans symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Granda Hundo Canis Major CMa Canis Majoris Canis Major symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Granda Ursino Ursa Major UMa Ursae Majoris Ursa Major symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Gruo Grus Gru Gruis Grus symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Ĝemeloj Gemini Gem Geminorum Gemini symbol (fixed width).svg
Ĝirafo Camelopardalis Cam Camelopardalis Camelopardalis symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Herkulo Hercules Her Herculis Hercules symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Hidro Hydra Hya Hydrae Hydra symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Horloĝo Horologium Hor Horologii Horologium symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Ĥameleono Chamaeleon Cha Chameleontis Chamaeleon symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Indiano Indus Ind Indi Indus symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Kankro Cancer Cnc Cancri Cancer symbol (fixed width).svg
Kaprikorno Capricornus Cap Capricorni Capricornus symbol (fixed width).svg
Kareno Carina Car Carinae Carina symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Kasiopeo Cassiopeia Cas Cassiopeiae Cassiopeia symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Koĉero Auriga Aur Aurigae Auriga symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Kolombo Columba Col Columbae Columba symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Kompaso Pyxis Pyx Pyxidis Pyxis symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Korvo Corvus Crv Corvi Corvus symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Lacerto Lacerta Lac Lacertae Lacerta symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Leono Leo Leo Leonis Leo symbol (fixed width).svg
Leporo Lepus Lep Leporis Lepus symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Linko Lynx Lyn Lyncis Lynx symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Liro Lyra Lyr Lyrae Lyra symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Lupo Lupus Lup Lupi Lupus symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Malgranda Hundo Canis Minor CMi Canis Minoris Canis Minor symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Malgranda Leono Leo Minor LMi Leonis Minoris Leo Minor symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Malgranda Ursino Ursa Minor UMi Ursae Minoris Ursa Minor symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Mikroskopo Microscopium Mic Microscopii Microscopium symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Muŝo Musca Mus Muscae Musca symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Norda Krono Corona Borealis CrB Coronae Borealis Corona Borealis symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Orfiŝo Dorado Dor Doradus Dorado symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Oriono Orion Ori Orionis Orion symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Ortilo Norma Nor Normae Norma symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Oktanto Octans Oct Octantis Octans symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Paradizeo Apus Aps Apodis Apus symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Pavo Pavo Pav Pavonis Pavo symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Pegazo Pegasus Peg Pegasi Pegasus symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Pentristo Pictor Pic Pictoris Pictor symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Perseo Perseus Per Persei Perseus symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Pesilo Libra Lib Librae Libra symbol (fixed width).svg
Pokalo Crater Crt Crateris Crater symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Pobo Puppis Pup Puppis Puppis symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Pumpilo Antlia Ant Antliae Antlia symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Reteto Reticulum Ret Reticuli Reticulum symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Sago Sagitta Sge Sagittae Sagitta symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Sagitario Sagittarius Sgr Sagittarii Sagittarius symbol (fixed width).svg
Serpentisto Ophiuchus Oph Ophiuchi Ophiuchus symbol (fixed width).svg
Serpento Serpens Ser Serpentis Serpens symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Sekstanto Sextans Sex Sextantis Sextans symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Skorpio Scorpius Sco Scorpii Scorpius symbol (fixed width).svg
Skulptisto Sculptor Scl Sculptoris Sculptor symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Suda Fiŝo Piscis Austrinus PsA Piscis Austrini Piscis Austrinus symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Suda Krono Corona Australis CrA Coronae Australis Corona Australis symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Suda Kruco Crux Cru Crucis Crux symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Suda Triangulo Triangulum Australe TrA Trianguli Australe Triangulum Australe symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Ŝafo Aries Ari Arietis Aries symbol (fixed width).svg
Ŝildo Scutum Sct Scuti Scutum symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Tablomonto Mensa Men Mensae Mensa symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Taŭro Taurus Tau Tauri Taurus symbol (fixed width).svg
Teleskopo Telescopium Tel Telescopii Telescopium symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Triangulo Triangulum Tri Trianguli Triangulum symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Tukano Tucana Tuc Tucanae Tucana symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Unukornulo Monoceros Mon Monocerotis Monoceros symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Velaro Vela Vel Velae Vela symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Virgulino Virgo Vir Virginis Virgo symbol (fixed width).svg
Virhidro Hydrus Hyi Hydri Hydrus symbol (Moskowitz, fixed width).svg
Vulpo Vulpecula Vul Vulpeculae Vulpecula symbol (Moskowitz, fixed width).svg

Notoj[redakti | redakti fonton]

  1. ↑ Ekzistas ankaŭ alia uzo de la termino konstelacio, tradicia en pluraj astronomiaj skoloj (ekz-e vd la germanan Konstellation):

    Momenta situacio en la ĉielo, la relativaj pozicioj de la stelfiguroj kaj planedoj, tiaj kiajn ilin vidas surtera observanto:

    favora, malfavora konstelacio (en astrologio) ktp.

    (Vd en ReVo ekzemplojn fare de bonaj aŭtoroj esperantaj).

  2. ↑ Peter Grego (2012) The Star Book: Stargazing Throughout the Seasons in the Northern Hemisphere. F+W Media.

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]

Portala ikonoPortalo pri Astronomio
Bibliotekoj
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Konstelacio&oldid=7452117"