Alpa-himalaja sistemo: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 10: Linio 10:
| superigo = [[Afriko]], [[Eŭrazio]]
| superigo = [[Afriko]], [[Eŭrazio]]
| subigo = [[Alborzo]], [[Alpoj]], [[Apeninoj]], [[Atlasa montaro]], [[Armena altmontaro]], [[Balkanidoj]], [[Dinaraj montaroj]], [[Helenidoj]], [[Himalajo]], [[Hindukuŝo]], [[Karpatoj]], [[Kaŭkazio]], [[Kūh-e Bīnālūd]], [[Pamiro]], [[Karpata baseno]], [[Pontidoj]], [[Pireneoj]], [[Toroso]], [[Orienttibeta montaroj]], [[Zagroso]]
| subigo = [[Alborzo]], [[Alpoj]], [[Apeninoj]], [[Atlasa montaro]], [[Armena altmontaro]], [[Balkanidoj]], [[Dinaraj montaroj]], [[Helenidoj]], [[Himalajo]], [[Hindukuŝo]], [[Karpatoj]], [[Kaŭkazio]], [[Kūh-e Bīnālūd]], [[Pamiro]], [[Karpata baseno]], [[Pontidoj]], [[Pireneoj]], [[Toroso]], [[Orienttibeta montaroj]], [[Zagroso]]
| najbaro = [[Afrika tabulo]], [[Hercina sistemo]], [[Hinda tabulo]]
| najbaro = [[Afrika plato]], [[Hercina sistemo]], [[Hinda plato]]
| kontinento = [[Afriko]], [[Azio]], [[Eŭropo]]
| kontinento = [[Afriko]], [[Azio]], [[Eŭropo]]
| ŝtato =
| ŝtato =
Linio 17: Linio 17:
| akvejo =
| akvejo =
}}
}}
'''Alpa-himalaja sistemo''' estas ampleksa [[geomorfologio|geomorfologia]] sistemo sur tera surfaco. Ties spino estas altmontaroj kreitaj per [[Alpina orogenezo]] dum [[terciaro]], kiam [[Afriko]], [[Araba duoninsulo]] kaj [[Hinda subkontinento]] kunpuŝiĝis de sude kun [[Eŭrazio]].
'''Alpa-himalaja sistemo''' estas ampleksa [[geomorfologio|geomorfologia]] sistemo sur tera surfaco. Ties spino estas altmontaroj kreitaj dum [[Alpina orogenezo]] dum [[terciaro]], kiam [[Afriko]], [[Araba duoninsulo]] kaj [[Hinda subkontinento]] kunpuŝiĝis de sude kun [[Eŭrazio]].


Dum tiu ĉi [[orogenezo]] estis krom alia alligita al Eŭropo ties suda parto ([[Iberio|Iberia duoninsulo]], [[Apenina duoninsulo]] kaj [[Balkana duoninsulo]]). Kontraŭira movo de tabuloj daŭrigas ĝis hodiaŭ kaj la montaroj de la alpda-himalaj sistemo do plu ete kreskas. Eblas, ke post kelke da milionoj da jaroj Eŭropo kaj Afriko firme kuniĝos kaj Mediteraneo malaperos<ref>[http://scotese.com/future.htm Mapo, kiel la mondo aspektos post 50 milionoj da jaroj laŭ profesoro Christofer Scotes]</ref>.
Dum tiu ĉi [[orogenezo]] estis krom alia alligita al Eŭropo ties suda parto ([[Iberio|Iberia duoninsulo]], [[Apenina duoninsulo]] kaj [[Balkana duoninsulo]]). Kontraŭira movo de [[Tektona plato|platoj]] daŭrigas ĝis hodiaŭ kaj la montaroj de la alpa-himalaja sistemo do plu ete kreskas. Eblas, ke post kelke da milionoj da jaroj Eŭropo kaj Afriko firme kuniĝos kaj [[Mediteraneo]] malaperos<ref>[http://scotese.com/future.htm Mapo, kiel la mondo aspektos post 50 milionoj da jaroj laŭ profesoro Christofer Scotes]</ref>.


== Referencoj ==
== Referencoj ==

Kiel registrite je 08:25, 6 apr. 2008

Alpa-himalaja sistemo
Montaro Alborzo
Montaro Alborzo
geomorfologia sistemo • montaro, eble geologie nerilatita
La plej alta punkto Mount Everest (8 848 m)
Supra tutaĵo Afriko, Eŭrazio
Najbaraj tutaĵoj Afrika plato, Hercina sistemo, Hinda plato
Subaj tutaĵoj Alborzo, Alpoj, Apeninoj, Atlasa montaro, Armena altmontaro, Balkanidoj, Dinaraj montaroj, Helenidoj, Himalajo, Hindukuŝo, Karpatoj, Kaŭkazio, Kūh-e Bīnālūd, Pamiro, Karpata baseno, Pontidoj, Pireneoj, Toroso, Orienttibeta montaroj, Zagroso
Kontinento Afriko, Azio, Eŭropo
vdr

Alpa-himalaja sistemo estas ampleksa geomorfologia sistemo sur tera surfaco. Ties spino estas altmontaroj kreitaj dum Alpina orogenezo dum terciaro, kiam Afriko, Araba duoninsulo kaj Hinda subkontinento kunpuŝiĝis de sude kun Eŭrazio.

Dum tiu ĉi orogenezo estis krom alia alligita al Eŭropo ties suda parto (Iberia duoninsulo, Apenina duoninsulo kaj Balkana duoninsulo). Kontraŭira movo de platoj daŭrigas ĝis hodiaŭ kaj la montaroj de la alpa-himalaja sistemo do plu ete kreskas. Eblas, ke post kelke da milionoj da jaroj Eŭropo kaj Afriko firme kuniĝos kaj Mediteraneo malaperos[1].

Referencoj

  1. Mapo, kiel la mondo aspektos post 50 milionoj da jaroj laŭ profesoro Christofer Scotes