Duonvokalo: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Bab (diskuto | kontribuoj)
eNeniu resumo de redakto
Bab (diskuto | kontribuoj)
eNeniu resumo de redakto
Linio 1: Linio 1:
[[Lingvo]] > [[Lingvistiko]] > [[Gramatiko]] > [[Fonetiko]]
[[Lingvo]] > [[Lingvistiko]] > [[Gramatiko]] > [[Fonetiko]]


'''Duonvokalo''' estas vokalo, kiu ne formas silabon (en Esperanto '''j''' kaj '''ŭ'''), sed nur [[Diftongo|diftongojn]] (aj, ej, oj, uj, aŭ, eŭ, oŭ), kiuj jam formas silabojn. Nur escepte '''ŭ''' povas troviĝi antaŭ vokalo: ŭa (infana ploro), ŭaks (rano), ŭo (nomo de la litero); dum '''j''' tre ofte troveblas en tia pozicio: ja, je, ju, joviala. Ideale oni prononcu la silabkomencajn duonvokalojn same kiel la silabfinajn, sed pro influo de kelkaj nacilingvoj multaj esperantistoj emas fari distingon, plifermante la buŝon: Ekzemple, kaj en la [[Norvega lingvo|Norvega]] kaj la [[Angla lingvo|Angla]] lingvoj la vorto por "jes" estas prononcata respektive [ja/<sup>i</sup>a] (aŭ eĉ [<sup>e</sup>a]) kaj [jes/<sup>i</sup>es], dum [[Germana lingvo|Germanlingvanoj]] diras [<tra>j</tra>a] kun eta froto. Simila malsamo troveblas inter [[Franca lingvo|Franca]] ''oi'' [ŭi] kaj Angla ''we'' [<tra>ŭ</tra>i] "ni"
'''Duonvokalo''' estas vokalo, kiu ne formas silabon (en Esperanto '''j''' kaj '''ŭ'''), sed nur [[Diftongo|diftongojn]] (aj, ej, oj, uj, aŭ, eŭ, oŭ), kiuj jam formas silabojn. Nur escepte '''ŭ''' povas troviĝi antaŭ vokalo: ŭa (infana ploro), ŭaks (rano), ŭo (nomo de la litero); dum '''j''' tre ofte troveblas en tia pozicio: ja, je, ju, joviala. Ideale oni prononcu la silabkomencajn duonvokalojn same kiel la silabfinajn, sed pro influo de kelkaj nacilingvoj multaj esperantistoj emas fari distingon, plifermante la buŝon: Ekzemple, kaj en la [[Norvega lingvo|Norvega]] kaj la [[Angla lingvo|Angla]] lingvoj la vorto por "jes" estas prononcata respektive [ja/<sup>i</sup>a] (aŭ eĉ [<sup>e</sup>a]) kaj [jes/<sup>i</sup>es], dum [[Germana lingvo|Germanlingvanoj]] diras [<strike>j</strike>a] kun eta froto. Simila malsamo troveblas inter [[Franca lingvo|Franca]] ''oi'' [ŭi] kaj Angla ''we'' [<strike>ŭ</strike>i] "ni"
La rezulto estas ne ''duonvokalo'', sed (duon)[[konsonanto]].
La rezulto estas ne ''duonvokalo'', sed (duon)[[konsonanto]].



Kiel registrite je 12:14, 18 feb. 2003

Lingvo > Lingvistiko > Gramatiko > Fonetiko

Duonvokalo estas vokalo, kiu ne formas silabon (en Esperanto j kaj ŭ), sed nur diftongojn (aj, ej, oj, uj, aŭ, eŭ, oŭ), kiuj jam formas silabojn. Nur escepte ŭ povas troviĝi antaŭ vokalo: ŭa (infana ploro), ŭaks (rano), ŭo (nomo de la litero); dum j tre ofte troveblas en tia pozicio: ja, je, ju, joviala. Ideale oni prononcu la silabkomencajn duonvokalojn same kiel la silabfinajn, sed pro influo de kelkaj nacilingvoj multaj esperantistoj emas fari distingon, plifermante la buŝon: Ekzemple, kaj en la Norvega kaj la Angla lingvoj la vorto por "jes" estas prononcata respektive [ja/ia] (aŭ eĉ [ea]) kaj [jes/ies], dum Germanlingvanoj diras [ja] kun eta froto. Simila malsamo troveblas inter Franca oi [ŭi] kaj Angla we [ŭi] "ni" La rezulto estas ne duonvokalo, sed (duon)konsonanto.

En analizoj de interalie la Hispana lingvo oni kutime kalkulas ankaŭ duonvokalo+vokalo diftongo. Se senfrote prononcata, tiu analizo povas esti defendata taŭgi ankaŭ por Esperanto. Tiukaze, la nombro de diftongoj en nia lingvo duobliĝas, kaj eĉ triftongoj atesteblas.