Lineara sendependeco: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: Forigo de 29 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q27670)
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: anstataŭigo de "Ŝablono:El" per "Ŝablono:EL" (laŭ VP:AA); kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 1: Linio 1:
En [[lineara algebro]], [[Familio (matematiko)|familio]] de [[vektoro]]j el [[vektora spaco]] estas '''lineare sendependa''', se neniu el ili povas esti skribata kiel [[lineara kombinaĵo]] de ''finie'' multaj aliaj vektoroj.
En [[lineara algebro]], [[Familio (matematiko)|familio]] de [[vektoro]]j el [[vektora spaco]] estas '''lineare sendependa''', se neniu el ili povas esti skribata kiel [[lineara kombinaĵo]] de ''finie'' multaj aliaj vektoroj.


Ekzemple, en la tri-dimensia [[Eŭklida spaco]] '''R'''<sup>3</sup>, la tri vektoroj (1, 0, 0), (0, 1, 0) kaj (0, 0, 1) estas lineare sendependaj, dum (2, −1, 1), (1, 0, 1) kaj (3, −1, 2) ne estas tiaj. (La tria vektoro estas la sumo de la unuaj du.)
Ekzemple, en la tri-dimensia [[Eŭklida spaco]] '''R'''<sup>3</sup>, la tri vektoroj (1, 0, 0), (0, 1, 0) kaj (0, 0, 1) estas lineare sendependaj, dum (2, −1, 1), (1, 0, 1) kaj (3, −1, 2) ne estas tiaj. (La tria vektoro estas la sumo de la unuaj du.)


Vektoroj, kiuj ne estas lineare sendependaj, nomiĝas '''lineare dependaj'''.
Vektoroj, kiuj ne estas lineare sendependaj, nomiĝas '''lineare dependaj'''.


==Difino==
== Difino ==


Estu '''v'''<sub>1</sub>, '''v'''<sub>2</sub>, ..., '''v'''<sub>''n''</sub> vektoroj. Ili nomiĝas ''lineare dependaj'', se ekzistas nombroj ''a''<sub>1</sub>, ''a''<sub>2</sub>, ..., ''a''<sub>''n''</sub>, ne ĉiuj egalaj al nulo, tiel ke:
Estu '''v'''<sub>1</sub>, '''v'''<sub>2</sub>, ..., '''v'''<sub>''n''</sub> vektoroj. Ili nomiĝas ''lineare dependaj'', se ekzistas nombroj ''a''<sub>1</sub>, ''a''<sub>2</sub>, ..., ''a''<sub>''n''</sub>, ne ĉiuj egalaj al nulo, tiel ke:
Linio 11: Linio 11:
(Noto: La nulo dekstre estas la [[Nulvektoro (vektora spaco)|nula vektoro]], ne la nombro nulo.)
(Noto: La nulo dekstre estas la [[Nulvektoro (vektora spaco)|nula vektoro]], ne la nombro nulo.)


Se tiaj nombroj ne ekzistas, tiam la vektoroj nomiĝas ''lineare sendependaj''.
Se tiaj nombroj ne ekzistas, tiam la vektoroj nomiĝas ''lineare sendependaj''.


Tiu ĉi kondiĉo povas esti reformulata kiel sekvas: Se ''a''<sub>1</sub>, ''a''<sub>2</sub>, ..., ''a''<sub>''n''</sub> estas nombroj tiaj ke
Tiu ĉi kondiĉo povas esti reformulata kiel sekvas: Se ''a''<sub>1</sub>, ''a''<sub>2</sub>, ..., ''a''<sub>''n''</sub> estas nombroj tiaj ke
Linio 26: Linio 26:
La koncepto de lineara sendependeco estas grava, ĉar aro de vektoroj, kiuj estas lineare sendependaj kaj generas la vektoran spacon, formas [[Bazo (lineara algebro)|bazon]] de la vektora spaco.
La koncepto de lineara sendependeco estas grava, ĉar aro de vektoroj, kiuj estas lineare sendependaj kaj generas la vektoran spacon, formas [[Bazo (lineara algebro)|bazon]] de la vektora spaco.


==Vidu ankaŭ==
== Vidu ankaŭ ==


*[[Lineara]]
* [[Lineara]]
*[[Vikipedio:Projekto matematiko/Lineara sendependeco]]
* [[Vikipedio:Projekto matematiko/Lineara sendependeco]]


== Eksteraj ligiloj ==
== Eksteraj ligiloj ==
{{el}} [http://www.u-matthias.de/verko/lin_alg.pdf Broŝuro "Fundamentoj de lineara algebro" (pdf-dosiero, 27 p.)]
{{EL}} [http://www.u-matthias.de/verko/lin_alg.pdf Broŝuro "Fundamentoj de lineara algebro" (pdf-dosiero, 27 p.)]



[[Kategorio:Abstrakta algebro]]
[[Kategorio:Abstrakta algebro]]

Kiel registrite je 19:37, 3 nov. 2015

En lineara algebro, familio de vektoroj el vektora spaco estas lineare sendependa, se neniu el ili povas esti skribata kiel lineara kombinaĵo de finie multaj aliaj vektoroj.

Ekzemple, en la tri-dimensia Eŭklida spaco R3, la tri vektoroj (1, 0, 0), (0, 1, 0) kaj (0, 0, 1) estas lineare sendependaj, dum (2, −1, 1), (1, 0, 1) kaj (3, −1, 2) ne estas tiaj. (La tria vektoro estas la sumo de la unuaj du.)

Vektoroj, kiuj ne estas lineare sendependaj, nomiĝas lineare dependaj.

Difino

Estu v1, v2, ..., vn vektoroj. Ili nomiĝas lineare dependaj, se ekzistas nombroj a1, a2, ..., an, ne ĉiuj egalaj al nulo, tiel ke:

(Noto: La nulo dekstre estas la nula vektoro, ne la nombro nulo.)

Se tiaj nombroj ne ekzistas, tiam la vektoroj nomiĝas lineare sendependaj.

Tiu ĉi kondiĉo povas esti reformulata kiel sekvas: Se a1, a2, ..., an estas nombroj tiaj ke

tiam am = 0 por m = 1, 2, ..., n.


Pli ĝenerale, estu V vektora spaco super korpo K, kaj estu {vm}mM familio de elementoj de V. La familio estas lineare dependa super K, se tie ekzistas familio {aj}jJ de nenulaj eroj de K tia ke

kie la indeksa aro J estas nemalplena, finia subaro de M.

Aro X de elementoj de V estas lineare sendependa, se la respektiva familio {x}xX estas lineare sendependa.


La koncepto de lineara sendependeco estas grava, ĉar aro de vektoroj, kiuj estas lineare sendependaj kaj generas la vektoran spacon, formas bazon de la vektora spaco.

Vidu ankaŭ

Eksteraj ligiloj

Ŝablono:EL Broŝuro "Fundamentoj de lineara algebro" (pdf-dosiero, 27 p.)