Idento (matematiko): Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
JAnDbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: ca, de, fr, hi, pt, ru
Neniu resumo de redakto
Linio 1: Linio 1:
En [[matematiko]], '''idento''' povas signifi egalecon kiu restas vera sendistinge de la valoroj de la opaj variabloj kiuj aperas en ĝi, por distingi ĝin disde [[Egaleco (matematiko)|egaleco]] kiu estas vera sub pli apartaj kondiĉoj.
{{polurinda movu|Idento (matematiko)}}
:''Por alia sencoj de tiu vorto, vidi idento (apartigilo).''


En [[matematiko]], '''idento''' povas signifi egalecon kiu restas vera sendistinge de la valoroj de la opaj variabloj kiuj aperas en ĝi, por distingi ĝin disde [[Egaleco (matematiko)|egaleco]] kiu estas vera sub pli apartaj kondiĉoj. Alternative, en [[algebro]], '''idento ''' aŭ '''[[identa ero]]''' de aro ''S'' kun [[operacio (matematiko)]] estas ero ''e'' kiu kombinita kun (ĉiu, iu) ero ''s'' de ''S'' produktas ''s''. Ankoraŭ tria signifo estas la '''[[identa funkcio]]''' de aro ''S'' al si, ofte signifis <math>\mathrm{id}</math> aŭ <math>\mathrm{id}_S</math>, tia (tiu, ke, kiu) <math>\mathrm{id}(x)=x</math> por ĉiuj ''x'' en ''S''.
Alternative, en [[algebro]], '''idento ''' aŭ '''[[identa ero]]''' de aro ''S'' kun [[operacio (matematiko)]] estas ero ''e'' kiu kombinita kun ĉiu ero ''s'' de ''S'' produktas eron ''s''.

Ankoraŭ tria signifo estas la '''[[identa funkcio]]''' de aro ''S'' al si, ofte signifis <math>\mathrm{id}</math> aŭ <math>\mathrm{id}_S</math>, tia ke <math>\mathrm{id}(x)=x</math> por ĉiuj ''x'' en ''S''.


La simbolo ≡ estas iam kutima indiki matematika idento (aŭ [[kongrueca rilato]]).
La simbolo ≡ estas iam kutima indiki matematika idento (aŭ [[kongrueca rilato]]).


=== Ekzemploj ===
=== Ekzemploj ===

Komuna ekzemplo de la unua signifo estas la [[trigonometria idento]]
Komuna ekzemplo de la unua signifo estas la [[trigonometria idento]]

:<math>( \sin \theta)^2 + ( \cos \theta)^2 = 1,\,</math>
:<math>( \sin \theta)^2 + ( \cos \theta)^2 = 1</math>

kiu estas vera por ĉiuj [[Reela nombro|reelaj]] valoroj de <math>\theta</math> (ekde la reelaj nombroj <math>\Bbb{R}</math> estas la domajno de [[sin]] kaj [[cos]], kiel kontraŭ
kiu estas vera por ĉiuj [[Reela nombro|reelaj]] valoroj de <math>\theta</math> (ekde la reelaj nombroj <math>\Bbb{R}</math> estas la domajno de [[sin]] kaj [[cos]], kiel kontraŭ

:<math>\cos \theta = 1,\,</math>
:<math>\cos \theta = 1</math>

kiu estas vera nur por valoroj de <math>\theta</math> en subaro de la domajno.
kiu estas vera nur por valoroj de <math>\theta</math> en subaro de la domajno.


Komuna ekzemplo de identa ero estas la nombro 0 inter la reelaj nombroj sub [[aldono]]. Tio signifas, ke por ĉiuj <math>a\in\Bbb{R}</math>,
Komuna ekzemplo de identa ero estas la nombro 0 inter la reelaj nombroj sub [[adicio]]. Tio signifas, ke por ĉiu <math>a\in\Bbb{R}</math>,

: ''0 + a = a''


:<math>0 + a = a\,</math>,
: ''a + 0 = a''


:<math>a + 0 = a\,</math>, kaj
: ''0 + 0 = 0''


Komuna ekzemplo de identa funkcio estas la identa [[permuto]], kiu sendas ĉiu ero de la aro <math>\{ 1, 2, \ldots, n \}</math> al si.
:<math>0 + 0 = 0\,</math>.


Komuna ekzemplo de identa funkcio estas la identa [[Permutaĵo|permuto]], kiu sendas ĉiu ero de la aro <math>\{ 1, 2, \ldots, n \}</math> al sin.
Ĉi tiuj signifoj estas ne reciproke ekskluzivaj; ekzemple, la identa permuto estas la identa ero en la aro de permutoj de <math>\{ 1, 2, \ldots, n \}</math> sub [[funkcia komponaĵo|komponaĵo]].


== Vidu ankaŭ ==
Ĉi tiuj signifoj estas ne reciproke ekskluzivaj; ekzemple, la identa permuto estas la identa ero en la aro de permutoj de <math>\{ 1, 2, \ldots, n \}</math> sub [[Funkcia komponaĵo|komponaĵo]].


* [[Identa ero]]
Vidu ankaŭ jenon: [[listo de matematikaj identoj]].
* [[Identa matrico]]
* [[Listo de matematikaj identoj]].


[[Kategorio:Rudimenta algebro]]
[[Kategorio:Matematikaj identoj]]
[[Kategorio:Matematikaj identoj]]


[[ca:Igualtat matemàtica]]
[[cs:Identita (matematika)]]
[[de:Identität (Mathematik)]]
[[en:Identity (mathematics)]]
[[fr:Identité (mathématiques)]]
[[hi:गणितीय सर्वसमिका]]
[[it:Identità (matematica)]]
[[ja:恒等式]]
[[ko:항등식]]
[[pt:Identidade (matemática)]]
[[ru:Тождество (математика)]]
[[ru:Тождество (математика)]]
[[zh:恒等式]]

Kiel registrite je 10:59, 19 jul. 2008

En matematiko, idento povas signifi egalecon kiu restas vera sendistinge de la valoroj de la opaj variabloj kiuj aperas en ĝi, por distingi ĝin disde egaleco kiu estas vera sub pli apartaj kondiĉoj.

Alternative, en algebro, idento identa ero de aro S kun operacio (matematiko) estas ero e kiu kombinita kun ĉiu ero s de S produktas eron s.

Ankoraŭ tria signifo estas la identa funkcio de aro S al si, ofte signifis , tia ke por ĉiuj x en S.

La simbolo ≡ estas iam kutima indiki matematika idento (aŭ kongrueca rilato).

Ekzemploj

Komuna ekzemplo de la unua signifo estas la trigonometria idento

kiu estas vera por ĉiuj reelaj valoroj de (ekde la reelaj nombroj estas la domajno de sin kaj cos, kiel kontraŭ

kiu estas vera nur por valoroj de en subaro de la domajno.

Komuna ekzemplo de identa ero estas la nombro 0 inter la reelaj nombroj sub adicio. Tio signifas, ke por ĉiu ,

0 + a = a
a + 0 = a
0 + 0 = 0

Komuna ekzemplo de identa funkcio estas la identa permuto, kiu sendas ĉiu ero de la aro al si.

Ĉi tiuj signifoj estas ne reciproke ekskluzivaj; ekzemple, la identa permuto estas la identa ero en la aro de permutoj de sub komponaĵo.

Vidu ankaŭ