Duonvokalo

Lingvo > Lingvistiko > Gramatiko > Fonetiko

Duonvokalo estas vokalo, kiu ne formas silabokernon (en Esperanto j kaj ŭ), sed kiu kune kun vera vokalo formas diftongojn (aj, ej, oj, uj, aŭ, eŭ, oŭ). Nur escepte ŭ povas troviĝi antaŭ vokalo: ŭa (infana ploro), ŭaks (ranbleko), ŭo (nomo de la litero); dum j tre ofte troveblas en tia pozicio: ja, je, ju, joviala. Ideale oni prononcu la silabkomencajn duonvokalojn same kiel la silabfinajn, sed pro influo de kelkaj nacilingvoj multaj esperantistoj emas fari distingon, plifermante la buŝon: Ekzemple, kaj en la norvega kaj la angla lingvoj, la vorto por "jes" estas prononcata respektive [ja/ⁱa] (aŭ eĉ [^ea]) kaj [jes/ⁱes], dum germanlingvanoj diras [ja] kun eta froto. Simila malsamo troveblas inter franca oi [ŭi] kaj angla we [ŭi] "ni" La rezulto estas ne duonvokalo, sed (duon)konsonanto.

En analizoj de interalie la hispana oni kutime kalkulas ankaŭ la kombinon duonvokalo+vokalo kiel diftongon. Ĉe senfrota prononco, tiu analizo povas esti defendata kiel taŭga ankaŭ por Esperanto. Tiukaze, la nombro de diftongoj en nia lingvo duobliĝas, kaj eĉ triftongoj atesteblas.