Gamo: Malsamoj inter versioj
[nekontrolita versio] | [kontrolita revizio] |
SieBot (diskuto | kontribuoj) e roboto aldono de: io:Gamo |
eNeniu resumo de redakto |
||
Linio 1: | Linio 1: | ||
{{TemasPri|muzikaĵo|la samnoma [[litero]] de [[greka alfabeto]]|[[Gamo (litero)]]}} |
|||
⚫ | En [[muziko]], '''gamo''' (aŭ foje '''skalo''') estas supreniranta aŭ malsupreniranta sinsekvo de [[tono]]j, kontraste al sinsekvo de [[intervalo (muziko)|intervalo]]j, kiu estas [[modalo (muziko)|modalo]]. Ĉiu tono en gamo estas nomata ''[[Gamo#gamgrado|gamgrado]]''. Kvankam la gamoj el [[Monda muziko|muzikaj tradicioj tra la mondo]] ofte tre diferencas inter si, la [[tonalto]]j de la notoj en ĉiaj gamoj kutime rilatas al [[Matematiko de la okcidenta gamo|matematika regulo]]. Gamoj estas [[Muzika teorio|teoriaj]] konstruaĵoj uzataj por ellabori komponaĵon, sed tre ofte oni komponas muzikon tute ne pensante pri gamoj. Gamojn oni povas priskribi jen [[Tonaleco|tonalaj]], [[modalo (muziko)|modalaj]], [[Diatona gamo|diatonaj]], [[Derivita gamo|derivitaj]], aŭ [[Sinteza gamo|sintezaj]], kaj ankaŭ laŭ la nombro da tonoj inkluzivataj. |
||
---- |
|||
⚫ | En [[muziko]], '''gamo''' (aŭ |
||
La termino "gamo" ankaŭ uziĝas por indiki "tutan serion de iaj aferoj" (PIV). |
La termino "gamo" ankaŭ uziĝas por indiki "tutan serion de iaj aferoj" (PIV). |
||
Linio 30: | Linio 29: | ||
<br clear=all> |
<br clear=all> |
||
== Vidu ankaŭ |
== Vidu ankaŭ == |
||
* [[Muziknoto]] |
* [[Muziknoto]] |
||
* [[Tonsilabo]] |
* [[Tonsilabo]] |
||
== Eksteraj ligiloj == |
== Eksteraj ligiloj == |
||
Linio 44: | Linio 43: | ||
[[Kategorio:Muzika notacio]] |
[[Kategorio:Muzika notacio]] |
||
[[Kategorio: |
[[Kategorio:Muzika teorio]] |
||
[[Kategorio: |
[[Kategorio:Gamoj| ]] |
||
[[ar:سلم موسيقي]] |
[[ar:سلم موسيقي]] |
Kiel registrite je 13:13, 15 apr. 2010
En muziko, gamo (aŭ foje skalo) estas supreniranta aŭ malsupreniranta sinsekvo de tonoj, kontraste al sinsekvo de intervaloj, kiu estas modalo. Ĉiu tono en gamo estas nomata gamgrado. Kvankam la gamoj el muzikaj tradicioj tra la mondo ofte tre diferencas inter si, la tonaltoj de la notoj en ĉiaj gamoj kutime rilatas al matematika regulo. Gamoj estas teoriaj konstruaĵoj uzataj por ellabori komponaĵon, sed tre ofte oni komponas muzikon tute ne pensante pri gamoj. Gamojn oni povas priskribi jen tonalaj, modalaj, diatonaj, derivitaj, aŭ sintezaj, kaj ankaŭ laŭ la nombro da tonoj inkluzivataj.
La termino "gamo" ankaŭ uziĝas por indiki "tutan serion de iaj aferoj" (PIV).
Gamoj en okcidenta muziko
Gamoj en tradicia okcidenta muziko konsistas el sep tonoj, t.e. toniko (aŭ gamnoto) kaj ses aliaj gamgradoj kies tonaltoj sonas inter la toniko kaj ties unua okto. Tonoj en la kutimaj gamoj estas apartigitaj je intervaloj de plentonoj kaj duontonoj.
Estas multaj diversaj specoj de gamoj ofte uzataj en okcidenta muziko, i.a.:
- La maĵora gamo
- La minora gamo
- La kromata gamo
- La modalaj gamoj
- La plentona gamo
- La kvintona gamo
Gamgradoj
Gamgrado estas numera pozicio de tono interne de gamo ordita laŭ suprenirantaj tonaltoj. Ĉar intervaloj estas inkluzivaj, kvinto priskribas tonon, kiu sonas kvar gradojn pli alte ol la toniko.
Fontoj
- Burns, Edward M. (1999). "Intervals, Scales, and Tuning" (Intervaloj, gamoj, kaj agordado), The Psychology of Music (La psikologio de muziko) second edition. DEUTSCH, Diana, red. San Diego: Academic Press. ISBN 0122135644.
- Zonis, E. (1973). Classical Persian music: An Introduction (Klasika persia muziko: enkonduko). Cambridge, MA: Harvard University Press.
Vidu ankaŭ
Eksteraj ligiloj
greke http://www.greenwych.ca/natbasis.htm greke http://musicianswiki.com/index.php/scales greke http://www.skytopia.com/project/scale.html greke http://www.guitar-school-online.com//scale3kcmmo1.html greke http://www.greenwych.ca/cycl-5-2.htm