Bolŝeviko: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio]

[kontrolita revizio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo Iru al sekvanta ŝanĝo →

Enhavo forigita Enhavo aldonita

Enteksta

Kiel registrite je 18:12, 17 aŭg. 2012

Bolŝeviko (aŭ bolŝevisto) estas iama nomo por partianoj de la KPdSU (Komunista partio de Sovetunio). La nocio estiĝis en 1903 dum la dua partikongreso de la Socialdemokrata Laborista Partio de Rusujo (SDLPR) en Londono. La sekvantoj de Lenin formis en tiu partikongreso plimulton en la partio (ruse bolŝinstvo), kaj pro tio oni nomis ilin bolŝevikoj. La malplimulto nomiĝas menŝevikoj (ruse menŝinstvo).

Nocio

En 1918 (6-a/8-a de marto) la Socialdemokrata Laborista Partio de Rusujo (SDLPR) alinomiĝis al Komunista Partio de Rusujo kaj ekde decembro de 1925 Komunista partio de Sovetunio kun aldono de la vorto “bolŝevika”. En 1952 la nocio bolŝeviko iĝis ne plu uzata en oficialaj paroloj en la Sovetunio.

Bolŝevikoj kaj Menŝevikoj

La bolŝevikoj estis pli radikalaj ol la aliaj partoj de la partio. Ili klopodis por baldaŭa falego de la caroj kaj enkonduko de komunismo. La menŝevikoj havis la saman celon, sed ili volis enkonduki nur sufiĉajn reformojn, pro tio la bolŝevikoj nomis ilin pli poste oportunistoj. La diferenco inter la du frakcioj kreskis ĝis 1912 daŭre, pro kio dum la 6-a Tutrusia Partia Konferenco en Prago la bolŝevikoj ekskludis la menŝevikojn.

Kresko de potenco

Ĉe eko de la unua mondmilito, la bolŝevikoj kondamnis la partoprenon de Rusujo kiel imperialistan agresion. Ili tre fortiĝis kiam la caraj trupoj malvenkiĝis ĉe preskaŭ ĉiu fronto. En la Oktobra Revolucio de 1917, ili iĝis la plej forta movado. La elekzile reveturinta Vladimir Iljiĉ Lenin transprenis la gvidon de la komunistoj.

En la Rusa Enlanda Milito, komenciĝinta en 1917/1918, batalis la komunisma ruĝa armeo kontraŭ la blanka armeo. La blankoj estis komuna nocio por ĉiu kontraŭbolŝevika forto. Lev Trockij gvidis la Ruĝan Armeon, kiu sukcese batalis kontraŭ la blankoj. Ĝis 1922 akiris la bolŝevikoj preskaŭ la tutan teritorion de la iama cara imperio. Tio okazis per ekonomia modelo de tiel nomata militkomunismo, dum kiu ĉiu entrepreno staris sub ŝtata kontrolo. La agresivaj, mizerigaj agoj de la bolŝevikoj kondukis al malsatmizero kaj ribeloj de la popolo. En 1921 ŝanĝis la militkomunisman ekonomion la modelo de Nova Ekonomia Politiko.

Vidu ankaŭ

Galerio

Maldekstre dekstren: Trotsky, Lenin kaj Kamenev

Maldekstre dekstren: Trotsky, Lenin kaj Kamenev
Bolŝevikoj en konferenco

@@ Linio 1: / Linio 1: @@
-'''Bolŝeviko''' (aŭ '''bolŝevisto''') estas iama nomo por partianoj de [[KPdSU]] (Komunista partio de Sovetunio).
+'''Bolŝeviko''' (aŭ '''bolŝevisto''') estas iama nomo por partianoj de la [[KPdSU]] (Komunista partio de Sovetunio). La nocio estiĝis en [[1903]] dum la dua partikongreso de la Socialdemokrata Laborista Partio de Rusujo ([[SDLPR]]) en [[Londono]]. La sekvantoj de [[Lenin]] formis en tiu partikongreso plimulton en la partio (ruse ''bolŝinstvo''), kaj pro tio oni nomis ilin bolŝevikoj. La malplimulto nomiĝas [[menŝeviko]]j (ruse ''menŝinstvo'').
+== Nocio ==
-La nocio estiĝis en [[1903]] dum la dua [[partikongreso|partikongresa]] de la Socialdemokrata Laborista Partio de Rusio ([[SDLPR]]) en [[Londono]]. La sekvantoj de [[Lenin]] formis en tiu partikongreso plimulton en la partio (ruse ''bolŝinstvo''), kaj pro tio oni nomis ilin bolŝevikoj. La malplimulto nomiĝas (ruse ''menŝinstvo'') [[menŝeviko]]j.
+En [[1918]] (6-a/8-a de marto) la ''Socialdemokrata Laborista Partio de Rusujo'' ([[SDLPR]]) alinomiĝis al ''Komunista Partio de Rusujo'' kaj ekde decembro de [[1925]] ''Komunista partio de Sovetunio'' kun aldono de la vorto “bolŝevika”. En 1952 la nocio ''bolŝeviko'' iĝis ne plu uzata en oficialaj paroloj en la [[Sovetunio]].
+== Bolŝevikoj kaj Menŝevikoj ==
-La bolŝevikoj estis pli radikalaj ol la aliaj partoj de la partio. Ili klopodis por baldaŭa falego de la [[caro]]j kaj enkonduko de [[komunismo]]. La menŝevikoj havis la saman celon, sed ili volis enkonduki nur sufiĉajn reformojn, pro tio la bolŝevikoj nomis ilin pli poste oportunistoj.
+La bolŝevikoj estis pli radikalaj ol la aliaj partoj de la partio. Ili klopodis por baldaŭa falego de la [[caro]]j kaj enkonduko de [[komunismo]]. La menŝevikoj havis la saman celon, sed ili volis enkonduki nur sufiĉajn reformojn, pro tio la bolŝevikoj nomis ilin pli poste oportunistoj. La diferenco inter la du frakcioj kreskis ĝis [[1912]] daŭre, pro kio dum la 6-a ''Tutrusia Partia Konferenco'' en [[Prago]] la bolŝevikoj ekskludis la menŝevikojn.
+== Kresko de potenco ==
-La diferenco inter la du frakcioj kreskis ĝis [[1912]] daŭre, pro kio dum la 6-a ''Tutrusia Partia Konferenco'' en [[Prago]] la bolŝevikoj ekskludis la menŝevikojn.
+Ĉe eko de la [[unua mondmilito]], la bolŝevikoj kondamnis la partoprenon de Rusujo kiel ''imperialistan agresion''. Ili tre fortiĝis kiam la caraj trupoj malvenkiĝis ĉe preskaŭ ĉiu fronto. En la [[Oktobra Revolucio]] de [[1917]], ili iĝis la plej forta movado. La elekzile reveturinta Vladimir Iljiĉ [[Lenin]] transprenis la gvidon de la komunistoj.
+En la [[Rusa Enlanda Milito]], komenciĝinta en [[1917]]/[[1918]], batalis la komunisma ''ruĝa armeo'' kontraŭ la ''blanka armeo''. La blankoj estis komuna nocio por ĉiu kontraŭbolŝevika forto. [[Lev Trockij]] gvidis la [[Ruĝa Armeo|Ruĝan Armeon]], kiu sukcese batalis kontraŭ la blankoj. Ĝis [[1922]] akiris la bolŝevikoj preskaŭ la tutan teritorion de la iama cara imperio. Tio okazis per ekonomia modelo de tiel nomata [[militkomunismo]], dum kiu ĉiu entrepreno staris sub ŝtata kontrolo. La agresivaj, mizerigaj agoj de la bolŝevikoj kondukis al malsatmizero kaj ribeloj de la popolo. En [[1921]] ŝanĝis la militkomunisman ekonomion la modelo de [[Nova Ekonomia Politiko]].
-Ĉe eko de la [[unua mondmilito]], la bolŝevikoj kondamnis la partoprenon de Rusio kiel ''imperialistan agresion''. Ili tre fortiĝis kiam la caraj trupoj malvenkiĝis sur preskaŭ ĉiu fronto. En la [[Oktobra Revolucio]] de [[1917]], ili iĝis la plej forta movado. La - el ekzilo - reveturinta Vladimir Iljiĉ [[Lenin]] transprenis la gvidon de la komunistoj.
+== Vidu ankaŭ ==
-En la [[Rusa Enlanda Milito]], komenciĝinta en [[1918]], batalis la ''ruĝoj'' kontraŭ la ''blankoj''. La blankoj estis komuna nocio por ĉiu kontraŭbolŝevika forto.
+* [[Bolŝevismo]]
+* [[Marksismo]]
+* [[Sovetunio]]
+* [[Rusia revolucio de 1917]]
+* [[KPSU]]
+== Galerio ==
-[[Lev Trockij]] gvidis la [[Ruĝa Armeo|Ruĝan Armeon]], kiu sukcese batalis kontraŭ la blankoj. Ĝis [[1922]] akiris la bolŝevikoj preskaŭ la tutan teritorion de la iama cara imperio. Tio okazis per ekonomia modelo de tiel nomata [[militkomunismo]], dum kio ĉiu entrepreno staris sub ŝtata kontrolo. La agresivaj, mizerigaj agoj de la bolŝevikoj kondukis al malsatmizero kaj ribeloj de la popolo. En [[1921]] ŝanĝis la militkomunisman ekonomion la modelo de [[Nova Ekonomia Politiko]].
-En [[1918]] (6-8-a de marto) la Socialdemokrata Laborista Partio de Rusio ([[SDLPR]]) alinomiĝis al "Komunista Partio de Rusio" kaj ekde decembro de [[1925]] ''Komunista partio de Sovetunio'' kun aldono de la vorto (bolŝevika).
-En 1952 la nocio ''bolŝeviko'' iĝis ne plu uzata en la Sovetunio, en oficialaj paroloj.
-''Vidu ankaŭ [[Bolŝevismo]]''
 <gallery>
-Dosiero:1919-Trotsky Lenin Kamenev-Party-Congress.gif|<!-- thumb|left|180px|(enkadrigita, kadrita)|(Maldekstre, Restita) al (ĝusta, dekstra, rajto): _Trotsky_, _Lenin_, kaj _Kamenev_ -->
+Dosiero:1919-Trotsky Lenin Kamenev-Party-Congress.gif|Maldekstre dekstren: Trotsky, Lenin kaj Kamenev
-Dosiero:Bolshevik-meeting.jpg|<!-- thumb|left|180px|(enkadrigita, kadrita)|(Bolŝeviko, Bolŝevisto) Festi (Konferenco, Veriganta). -->
+Dosiero:Bolshevik-meeting.jpg|Bolŝevikoj en konferenco
-Dosiero:Khristolyubov-Leaders of October.jpg|<!-- thumb|left|180px|_Bolsjevikernas_ _föreberedelse_ _för_ _revolutionen_ -->
 </gallery>
 <br clear=all>
-== Vidu ankaŭ jenon: ==
-* [[Marksismo]]
-* [[Sovetunio]]
-* [[Rusia revolucio de 1917]]
-* [[KPSU]]
 [[Kategorio:Komunismo]]