Apeninoj: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Linio 13: Linio 13:


== Nomo ==
== Nomo ==
La nomo estis jam uzita de la Romianoj (''Apenninus Mons'' aŭ ''Appenninus Mons'').


Verŝajne ĝi devenas de la [[Keltoj|kelta]] radiko ''pen(n)'' (monto), trovebla ankaŭ en la nomoj [[Peninaj Alpoj]] kaj [[Peninoj]] en [[Anglio]]. La Keltoj loĝis en Norditalio, do estas kredinde ke komence la nomo celis nur la nordan parton de Apeninoj.


== Geografio ==
== Geografio ==

Kiel registrite je 08:43, 4 jan. 2018

Apeninoj
Gran Sasso, la plej alta monto de Apeninoj.
Gran Sasso, la plej alta monto de Apeninoj.
mapo
montara sistemo
La plej alta punkto Gran Sasso (2 912 m)
Kontinento Eŭropo
Situo  Italio
 San-Marino
vdr
Apeninoj en Emilia (Pietra di Bismantova)

La Montoj Apeninoj (Appennini ap:e'n:i:ni en la itala) estas montaro 1.200 km longa kiu situas el nordo al sudo de Italio laŭlonge de la tuta "botoforma" duoninsulo, kaj pli precize laŭ ties orientaj marbordaj regionoj, formante la ĉefan geografian akson de la itala duoninsulo.

Nomo

La nomo estis jam uzita de la Romianoj (Apenninus MonsAppenninus Mons).

Verŝajne ĝi devenas de la kelta radiko pen(n) (monto), trovebla ankaŭ en la nomoj Peninaj Alpoj kaj Peninoj en Anglio. La Keltoj loĝis en Norditalio, do estas kredinde ke komence la nomo celis nur la nordan parton de Apeninoj.

Geografio

La montoj estas plejparte kovritaj de arbaroj, kvankam flanko de ties plej alta pinto, la Gran Sasso, de 2.912 m estas parte kovrita en ties norda flanko de la plej suda glaĉero de Eŭropo ekde kiam fandiĝis la glaĉero de la Veleta, en Sierra Nevada, Hispanio, komence de la 20-a jarcento. La orientaj flankoj situas kontraŭ la Adriatiko estas krutaj, dum la okcidenta zono flankas kun ebenaĵoj kie situas plej parto de la italaj historiaj urboj.

Historio

Dum la Dua Mondmilito la germanoj uzis la Apeninojn kiel defenda baraĵo, kun la nomo de Gotika Linio. Ĝi estis atakita malsukcese en septembre de 1944.

Aliaj montaroj kun similaj nomoj

En la Luno estas Montoj Apeninoj, proksime de la Mare Imbrium kie Apollo 15 surluniĝis.