Kinkono: Malsamoj inter versioj
[nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
eNeniu resumo de redakto |
Lvh (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1: | Linio 1: | ||
{{25%}} |
|||
⚫ | |||
{| border="1" cellspacing="0" style="float:right;margin-left:0.5em" |
|||
⚫ | |||
! align="center" bgcolor="#ffc0c0" | Kinkono |
|||
⚫ | |||
|- |
|||
| align="center" | [[Image:Koeh-180.jpg|280px|]] |
|||
|- |
|||
! align="center" bgcolor="#ffc0c0" | '''[[Biologia klasado]]''' |
|||
|- |
|||
| |
|||
{| border="0" |
|||
|- |
|||
| ''[[Regno (biologio)|Regno]]'': || [[Planto]]j || ''Plantae'' |
|||
|- |
|||
| ''[[Filumo (biologio)|Filumo]]'': || [[Magnolioplantoj]] || ''Magnoliophyta'' |
|||
|- |
|||
| ''[[Klaso (biologio)|Klaso]]'': || || ''Magnoliopsida'' |
|||
|- |
|||
| ''[[Subklaso (biologio)|Subklaso]]'': || || |
|||
|- |
|||
| '''[[Ordo (biologio)|Ordo]]''': || || ''Rubiales'' |
|||
|- |
|||
| '''[[Familio (biologio)|Familio]]''': || [[Rubiacoj]] || ''Rubiaceae'' |
|||
|- |
|||
| '''[[Subfamilio (biologio)|Subfamilio]]''': || || |
|||
|- |
|||
| '''[[Genro (biologio)|Genro]]''': || Kinkono || ''Cinchona'' |
|||
|- |
|||
| '''[[Specio (biologio)|Specio]]''': || || ''Cinchona officinalis'' |
|||
|} |
|||
{{ĝermeto}} |
|||
|} |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
==Ecoj== |
|||
⚫ | |||
Oni uzis kinkonon kontraŭ [[malario]]. |
|||
Aliaj specioj de Kinkono, inter ili la ruĝa kaj flava kinkonoj, ankaŭ produktas kininon. |
|||
==Etimologio kaj historio== |
|||
La kinkono, aŭ ''kina-kina'' (ŝelo de ŝeloj), estis importita en [[Eŭropo]]n sub la nomo ''perua ŝelo''. Jam la peruanaj [[indiĝeno]]j malkovris la kontraŭ-maleriajn ecojn de la kinkono. La latina nomo devenas de la edzino de la vicreĝo de Peruo, la [[grafo|grafino]] de ''El Chinchon'' kiu laŭdire resaniĝis danke al tiu ŝelo. Dankeme ŝi helpis importon de la drogo en Hispanion kie ĝi nomiĝis ''"pulvoro de la grafino"''. Enmarketigita far la [[jezuitoj]] ĝi iĝis ''"pulvoro de la jezuitoj"''. Por lukti kontraŭ malario, kiu suferigas homojn eĉ en [[Kastelo de Versajlo|Versajlo]], [[Ludoviko la 14-a (Francio)|Ludoviko la 14-a]] venigas kinkonon en [[Francio]]n. |
|||
==Eksteraj ligiloj== |
|||
* [http://www.ars-grin.gov/~sbmljw/cgi-bin/taxon.pl?10567 Germplasm Resources Information Network] (angle) |
|||
[[Kategorio:Arboj]] |
|||
[[fr:Quinquina]] |
Kiel registrite je 08:52, 22 sep. 2006
Kinkono | |||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biologia klasado | |||||||||||||||||||||||||||
|
Kinkono (cinchona officinalis) estas arbo el la genro de rubiacoj, el Peruo, kiu liveras amaran kaj kontraŭfebran ŝelon.
Kinkono estas ankaŭ uzata kiel nomo por la ŝelo mem.
Ecoj
La efika biokemia substanco estas ĥinino aŭ kinino.
Oni uzis kinkonon kontraŭ malario.
Aliaj specioj de Kinkono, inter ili la ruĝa kaj flava kinkonoj, ankaŭ produktas kininon.
Etimologio kaj historio
La kinkono, aŭ kina-kina (ŝelo de ŝeloj), estis importita en Eŭropon sub la nomo perua ŝelo. Jam la peruanaj indiĝenoj malkovris la kontraŭ-maleriajn ecojn de la kinkono. La latina nomo devenas de la edzino de la vicreĝo de Peruo, la grafino de El Chinchon kiu laŭdire resaniĝis danke al tiu ŝelo. Dankeme ŝi helpis importon de la drogo en Hispanion kie ĝi nomiĝis "pulvoro de la grafino". Enmarketigita far la jezuitoj ĝi iĝis "pulvoro de la jezuitoj". Por lukti kontraŭ malario, kiu suferigas homojn eĉ en Versajlo, Ludoviko la 14-a venigas kinkonon en Francion.