Ureo

Karbamido
Struktura formulo	Stereokemia formulo
3D Kemia strukturo de Ureo
Sintezo de Wöhler: Ureo ↔ Amonia cianato

Ureo estas organika kemikombinaĵo havanta la kemian formulon (NH₂)₂CO. Ĝi estis la unua organika kemia kombinaĵo artefarite kreata el neorganikaj kemioj, kiu montras ke vitalismo ne estas ĝusta ismo.

Malkovro

Ureo estis la unua organika kemia kombinaĵo artefarite kreata el neorganika kemio|neorganikaj kemioj de Friedrich Wöhler en 1828, kiu kreis ĝin per reakcio inter kalia kombinaĵo (KOCN) kaj (NH₄)₂SO₄ . Wöhler provis krei alian kombinaĵon, sed kiam li kreis ureon, li malpruvis vitalismon, kiu estas la teorio ke ĉiu kemio de vivanta estanto estas malsama ol neanima materioj. Tiel naskiĝis organika kemio.

Post la malkovro, Wöhler skribis al Berzelius: "Mi devas diri al vi, ke mi povas krei ureon sen uzo de renoj, nek homaj nek hundaj. Ammonium cyanate estas ureo."

Ĝi troviĝas en mamulaj kaj amfibiaj urino kaj en kelkaj fiŝoj. Birdoj kaj reptilioj ekskrecias acidon (C₅H₄N₄O₃) pro malsama metabolismo kiu bezonas malpli da akvo.

Sintezo

Wöhler sensukcese provis prepari amonian cianaton pere de reakcio inter la amonia klorido kaj arĝenta cianato. Anstataŭ la esperita amonia cianato, li estigis ureon:

NH₄Cl + AgO-C≡N → NH₄O-C≡N (NH₂-C=O-NH₂) + AgCl

Reakcio

Kun la tempopaso, pro varmo kaj ŝanĝo de pH, ureo degradiĝas en amonian cianaton

H₂N-CO-NH₂ → NH₄-O-C≡N

Esplorintoj kiuj studis la ureon

• 
  Herman Boerhaave
  (1668-1738)
• 
  Hilaire Rouelle
  (1718-1779)
• 
  Carl Wilhelm Scheele
  (1742-1786)

• 
  Grafo de Fourcroy
  (1755-1809)
• 
  Louis-Nicolas Vauquelin
  (1763-1829)
• 
  William Prout
  (1785-1850)
• 
  Friedrich Wöhler
  (1800-1882)

Ŝablono:Ĝermo-kemio