Uzanto:WikitransJS/Araucaria heterophylla

En tiu ĉi artikolo estas uzita maŝina traduko de WikiTrans de teksto el la artikolo Araucaria heterophylla en la angla Vikipedio.

Kiel legi la taksonomion WikitransJS/Araucaria heterophylla
Norfolk Island Pines, Norfolk Island
Biologia klasado
Regno: Plantae Divizio: Pinophyta Klaso: Pinopsida Ordo: Pinales Familio: Araucariaceae Genro: Araucaria Specio: A. heterophylla
Dunomo
Araucaria heterophylla (Salisb.) Franco
Konserva statuso
Konserva statuso: Vundebla

Araucaria heterophylla (sinonimo A. excelsa) estas karakteriza pingloarbo, membro de la maljuna kaj nun dise distribuita familio Araŭcariaceae. Kiel ĝia vulgara nomo Norfolk insulo-pino implicas, la arbo estas endemia al Norfolkinsulo, malgranda insulo en la Pacifiko inter Aŭstralio, Nov-Zelando kaj Nov-Kaledonio. La genro Araucaria vivas en la tuta Sudpacifiko, aparte dense en Nov-Kaledonio (proksimume 700 km norde de Norfolkinsulo) kie 13 proksime parencaj kaj similaspektaj specioj estas trovitaj. Ĝi foje estas nomita "stelpino", pro ĝia simetria formo kiel arbido, kvankam ĝi ne estas vera pino.

Morfologio

La arboj kreskas al alteco de 50-65 m, kun rektaj vertikalaj trunkoj kaj simetriaj branĉoj, eĉ spite al senĉesaj surteraj ventojkiuj povas tordi la plej multaj aliajn speciojn.

La folioj estasalen-formaj, 1-1.5 cm longaj, proksimume 1 mm dikaj ĉ la bazo sur junaj arboj, kaj kurbigitaj, 5-10 mm longaj kaj varie 2-4 mm larĝaj sur pli maljunaj arboj. La plej dikaj, skvam-similaj folioj sur strobilportaj branĉoj troviĝas en la supra arbokrono. La strobiloj estas dikatrunkaj globformaj, 10-12 cm longaj kaj 12-14 cm en diametro, kaj ili bezonas 18 monatojn por maturiĝi. Ili diseriĝas ĉe matureco por liberigi la nuksecajnmanĝeblajn semojn.

La scienca nomo heterofila ("malsamaj folioj") venas de la vario en la folioj inter junaj kaj plenkreskaj plantoj.

Uzoj

Jimak Norfolk Island pinoj La unua eŭropano kiu vidis Norfolkinsulon estis Captain James Cook, en 1774 dum lia dua vojaĝo al la Sudpacifiko en HMS Resolution. Li nomis la insulon honore al la Dukino de Norfolk, edzino de Edward Howard, 9-a Duko de Norfolk (1685-1777). Nekonata al Cook, ŝi mortis en 1773, la jaron post kiam li ekvojaĝis de Anglio. Cook notis la ĉeeston de grandaj kvantoj de altaj, rektaj arboj kiuj ŝajnis esti taŭgaj por uzo kiel mastoj kaj traboj por velŝipoj. Tamen, kiam la insulo estis okupita en 1788 fare de kondamnitoj transportitaj de Britio, oni eltrovis, ke Norfolk-pinoj ne estis sufiĉe rezistemaj por tiuj uzoj, kaj la lignoindustrio ĉesis.

En la malfruaj 1950-aj jaroj testosendaĵo de Norfolk-trunkoj estis senditaj al Sidnejaj lignomanufakturoj por lamenligno, celante la kreadon de lignoeksportindustrio por la Insulo. Kvankam la lignofirmaoj raportis elstarajn rezultojn, la industrio ne estis rigardita kiel daŭrigebla fare de la Norfolkinsulo-Konsilantaro kiu decidis rezervi lokan lignoproduktadon por uzo sur la Insulo. La ligno estas bona por Lignotornado, kaj estas amplekse uzita de havajaj metiistoj.

Kultivado

Konusoj kaj foliaro de Araucaria heterophylla

La karakteriza aspekto de tiu arbo, kun ĝiaj vaste spacigitaj branĉoj kaj simetria, triangula konturo, faris ĝin popularan kultivospecion, aŭ unuope aŭ en avenuoj. Kiam la arbo atingas maturecon, la formo povas iĝi malpli simetria. Same kiel en ĝia indiĝeno Norfolkinsulo, ĝi estas vaste plantita en Aŭstralio, Nov-Zelando, suda Florido, marborda Kalifornio, suda Teksaso, Havajo, marborda Ĉilio, Honduro, Sudafriko kaj kelkaj grandurboj de Brazilo. Multaj el la "Norfolk-pinoj" kreskantaj en Havajo, inkluzive de iliaj posteuloj kreskantaj kiel potitaj ornamentaĵoj sur la usona kontinento, estas fakte Cook-pinoj, Ĉar dum enkondukado oni konfuzis la du speciojn.

Ĝi kreskas bone en profunda sablo, tiel longe kiel ĝi juna ricevas sufiĉe da akvo. Tio, kaj ĝia toleremo de salo kaj vento, igas ĝin ideala por marbordoj.

Junaj arboj ofte estas kultivitaj kiel potplantojen areoj kie la la vintrojne estas tro malvarmaj (ili ne, ekzemple, pluvivos ekstere en la plej granda parto de Usono aŭ Eŭropo), kaj estas foje utiligitaj kiel kristnaskarboj. Ĝi ne pluvivos en areoj kun longedaŭra malvarmo. Tamen, ekzistas specimeno kreskanta ekstere en la subtropikaj ĝardenoj de Tresco Abbey Gardens en la Scilly-insuloj, en Britio. Nombregoj de Norfolk-pinoj estas produktitaj en Suda Florido por la potplantindustrio. La plejparto de tiuj estas senditaj al butikoj kaj ĝardenocentroj dum novembro. Multaj el tiuj estas ŝprucitaj kun malpeza tegaĵo de verda farbo antaŭ vendo por pliigi ilian vidalogon.

Eĉ en Florido, tiuj arboj suferas de frost frostdamaĝo kaj produktas multoblajn, malforte radikitajn trunkojn - en la uragansezono, de 2004multaj el tiuj arboj viktimiĝis al la 160 km/h ventoj. Kiel rezulto kelkaj marbordaj komunumoj (ekz. Vero Beach) malpermesas ilian uzon kiel arbo en lokaj pejzaĝplanoj pro la danĝero de falantaj trunkoj.

Kelkaj homoj povas travivi fortan allergic alergian reagon se ili tuŝas la foliojn. ĉine Araucaria heterophylla foliaro de matura arbo

Referencoj kaj eksteraj ligiloj

• Conifer Specialist Group (1998). Araucaria heterophylla. Internacia Ruĝa Listo de Endanĝeritaj Specioj, eldono de 2006. IUCN 2006. Elŝutita 11 May 2006. Listigita kiel endanĝerigita (VU B1+2c v2.3)
• IUCN Listo de Minacitaj Specioj

"Araŭkario heterophylla "* Gymnosperm Database: Araucaria heterophylla[1]