Heilbad Heiligenstadt

Tiu ĉi artikolo temas pri la urbo Heiligenstadt en Turingio. Pli sude en Germanio, en Bavario, troviĝas dua, samnoma urbo, la urbo Heiligenstadt en Supra Frankonio

Heilbad Heiligenstadt
Heilbad Heiligenstadt (Germanio) DEC
urba komunumo de Germanio • ĉefurbo de distrikto en Germanio • banloko
Ĝemelurboj Husum • Heiden vd
Administrado
Federacia lando	Turingio
Distrikto	Distrikto Eichsfeld
Urborajtoj	Urbo (Stadt)
Telefona antaŭkodo	03606
Poŝtkodo	37308
Aŭtomobila kodo	EIC
Oficiala Municipokodo	16061045
Subdivido	4 Stadtteile (Stadtteile)
Politiko
Komunumestro	Bernhard Beck
Partio de komunumestro	CDU
Adreso de la administrejo	Wilhelmstraße 50
Demografio
Loĝantaro	17233 (stato 2022-12-31) [fonto: landa statistika oficejo]
Geografio
Geografia situo	51° 23′ N, 10° 8′ O (mapo)51.377510.134444444444
Alto super la marnivelo	255 m
Areo	61,57 km²
Oficiala retejo	https://www.heilbad-heiligenstadt.de/

Storm-muzeo.

Panorama vido de supre.

Kirko Sankta Marteno

Monumento pri la Batalo de Leipzig en la Heinre-parko.

Kastelo de Mainz en Heiligenstadt.

Heilbad Heiligenstadt estas urbo en Germanio. Ĝi troviĝas en la distrikto Eichsfeld de la federacia lando Turingio, kaj estas la administra sidejo de la distrikto. La 30-an de junio 2006 la komunumo havis 17194 loĝantojn. Ĝi estas kuracloko.

Geografio

Heiligenstadt estas ĉirkaŭ 14 km oriente de la Trilanda punkto kie la statoj de Turingio, Hesio kaj Malsupra Saksio trafiĝas. Supra atingo de la rivero Leine, alfluanto de Aller, elfluas tra la urbo de oriento al okcidento kaj estas akompanita proksime de la centro de la urbo per la rivero Geislede. Sude de la urbo estas monto Iberg, 453.2 m alta pinto situanta en la Heiligenstadt-urboarbaro, kiu formas parton de la naturparka-distrikto Eichsfeld-Hainich-Werratal.

Lokaj subsekcioj

• Kalteneber
• Rengelrode
• Günterode
• Flinsberg, la geografia centro de Germanio.

Historio

Heiligenstadt unue estis menciita en 973. En 1227, la urbo ricevis urbrajtojn de la ĉefepiskopo de Majenco. En 1540 Heiligenstadt iĝis la ĉefurbo de Distrikto Eichsfeld En la Tridekjara milito de 1618-1648, la grandurbo estis detruita plurajn fojojn. En 1929 la salakvaj akvoterapiaj banoj estis konstruitaj kaj en 1950 la urbo estis kromnomita kuracloko. La 9an de novembro 1938, la urba sinagogo estis profanita. Pri la okazaĵo estas memorigite en plako sur la konstruaĵo, kie nun estas loĝejo.

En oktobro 1989, manifestacioj komenciĝis en Heiligenstadt kiel parto de la Paca Revolucio en GDR. En 1994, Heiligenstadt iĝis la ĉefurbo de la nova distrikto de Distrikto Eichsfeld, formita per la fuzio de la distriktoj de Heiligenstadt kaj Worbis.

Nomo de la urbo

Malgraŭ la oficiala nomo de la urbo kiel kuracloko en 1929 kaj decido de la magistrato (1950) por almeti la vorton Soleheilbad (salakva kuracloko) al ĝia nomo, ĝi restis oficiale simple Heiligenstadt dum la GDR-jaroj. En 1990 la urbestraro daŭre uzis nur Heiligenstadt.

Tamen, la poŝtejo uzis Heilbad Heiligenstadt, kiel bildkartproduktantoj kaj la loka ŝparkaso faris. Fakte inter 1950 kaj 1990, la urbo konis almenaŭ tri dinstingilojn en sia nomo: kiel Heiligenstadt, Heilbad Heiligenstadt, aŭ Heiligenstadt (Eichsf. ).

En 1990, la magistrato kaj aparte la urbestro komencis vastigi kuraclokkomercon kaj ĝi akceptis kreskantan gravecon. Krome, post germana reunuiĝo, ekzistis pluraj Heiligenstadt-oj en Germanio. Finfine oni konsentis pri Heilbad Heiligenstadt:

Kulturo kaj vidindaĵoj

• Teatro
• Eichsfeld Kulturhaus

Muzeoj

• Literatura muzeo pri Theodor Storm
• Eichsfeld-muzeo (pri regionaj arto kaj moroj)
• Heiligenstadt (Ost)-fervoja muzeo

Konstruaĵoj kaj monumentoj

• Mainzer Schloß: kastelo, sidejo de la administranto por la distrikta administracio; iam de la guberniestro de la ĉefepiskopo de Mainz
• Klausmühle (1748 framskeleta muelejo en naskiĝdomode Tilman Riemenschneider)
• Monumento pri la germana reunuiĝo, situante antaŭ la urbodomo (de 2009)

Preĝejoj kaj kapeloj

• Sankta Egigio, ankaŭ konata kiel Neustädter Kirche: komencite en la 13-a jarcento
• Sankta Mario, ankaŭ konata kiel Altstädter Kirche, Liebfrauenkirche kaj Propsteikirche: monakejo fondita en la 14-a jarcent, anstataŭigo de romanikstilaĵon el la 13-a jarcento
• Kapelo Sankta Anna, eventuale originale ostejo, turniĝante al la norda enirhalo de la Virgulino-kirko
• Sankta Marteno, ankaŭ konata kiel Bergkirche
• Monaĥejo de la preĝejo de la Kongregacio de la Savinto
• Sankta Gerardo, ankaŭ konata kiel Paterkloster
• Sankta Nikolao, ankaŭ konata kiel Klausbergkirche
• Monaĥejo de la Magdalene-Postel-fratinoj, kun kirko kaj lernejo

Tombejoj

• La juda tombejo en Ibergstraße laste estis uzita por entombigo en 1940. La deportado de 6 judaj loĝantoj al Theresienstadt en septembro 1942 metis finon al juda komunumo en la urbon kiu unue estis menciita skribe en 1212 kaj konstruis sinagogon kaj propran lernejon en la 19-a jarcento.
• La sovetia tombejo kaj monumento en Dingelstädter Straße memorigas pri 70 militkaptitoj kaj punlaboristoj

Parkoj

Heinrich-Heine-Kurpark (kuraclokoparko)

Regulaj okazaĵoj

• Heiligenstadt, kiel la resto de la distrikto, estas tradicie katolika, tiel ke ekzistas pluraj ĉiujaraj religiaj okazaĵoj, aparte la procesio tra la malnova urbo dum Palmofesto kun vivgrandaj figuroj de la Pasio de Kristo, kiu altiras multajn kredantojn el la regiono kaj la resto de Germanio.
• La konkurso Ibergrennen estas ĉiujara ŝosea vetbiciklado okazigita ekde 1994 dum la lasta semajnfino en junio sur Landestraße 2022 (Holzweg) en la okcidentaj promontoroj de la moneto Iberg. Sponsorite fare de la germana Monto-pokalo kaj germana Monta Ĉampioneco, ĝi inkludis sportaŭtojn same kiel ekskursoveturilojn ekde 1998, kiam la vojsurfaco estis renovigita kaj la barieroj plifortikiĝis. En 2000, la kurso estis plilongigita de 1.96 km ĝis 2.05 km. La grimpadodistanco estas de 200 m. Ĝi estas tiel unu el la plej mallongaj montaj itineroj en Germanio, sed tamen ne sen defioj.

La tendaro de la ŝoforoj estas tradicie starigita proksime de la centro de Heiligenstadt, plej proksime al benzinstacio kaj superbazaro. La unua vetkuro estis okazigita en 1925, sed nur por motorcikloj.

Homoj asociita kun Heilbad Heiligenstadt

Honorcivitanoj

• Johann Vinzenz Wolf (1743-1826), jezuito kaj historiisto
• 1855: Josef Nolte (1781-1863), reprezentanto ĉefepiskopeja
• 1991: Hugo Dornhofer, kristana sindikatoficialulo kaj CDU-politikisto
• 2004: Paul J. Kockelmann, loka administranto 1967-1995

Indiĝenoj

• Tilman Riemenschneider ( ĉ. 1460-1531), skulptisto
• Johann Melchior Birkenstock (1738-1809), aŭstra politikisto kaj lernejreformanto
• Josepha von Siebold (1771-1849), ginekologo
• Adolf Werneburg (1813-1886), genealogo kaj forstisto
• Eduard Strecker (1822-1894), politikisto
• Ludwig Loewe (1837-1886), politikisto
• Helene Keßler (1870-1957), verkisto, sub la pseŭdonimo Hans von Kahlenberg
• Siegfried Loewenthal (1874-1951), ĉefĵuĝisto en Okcidenta Berlino 1945-1951, honorcivitano de Heiligenstadt 1948-1951
• Alfred Mock (1908-2006), katolika pastro
• Horst Sannemüller (1918-2001), violonisto kaj gvidanto de la Gewandhausorchester Leipzig
• Wilhelm Friese (1924-2008), profesoro pri skandinavaj studoj
• Karl H. Steinberg (naskita 1941), politikisto
• Wolfgang Thüne (naskita 1949), olimpika medalulo en gimnastiko
• Joachim Knape (naskita 1950), profesoro pri retoriko
• Bernhard Germeshausen (naskita 1951), olimpika medalulo en bobsledo
• Dietrich Klinge (naskita 1954), skulptisto kaj grafikisto
• Angelika Weiz (naskita 1954), kantisto
• Dieter Althaus (naskita 1958), politikisto (CDU) ministroprezidento de Turingio 2003-09
• Peter Pysall (naskita 1960), handbalisto kaj trejnisto
• Sebastian Haupt (naskita 1985), skeletonisto

Aliaj

• Sankta Aureus de Majenco (5-a jarcento), episkopo de Majenco: kelkaj el liaj restaĵoj estis reentombigitaj en Heiligenstadt kaj li estas la patronsanktulo de la urbo.
• Burchard von Worms ( ĉ. 965-20 aŭgusto 1025), konsekritis episkopoen Heiligenstadt en 1000.
• Adolfo la 1-a de Nassau (1353-1390), ĉefepiskopo de Majenco, mortis en Heiligenstadt.
• Athanasius Kircher (1602-1680), jezuitakademiulo, instruis en Heiligenstadt.
• Hadrian Daude (1704-1755), jezuitoteologo, instruis en Heiligenstadt.
• Friedrich Christian Adolf von Motz (1775-1830), prusa ŝtatisto, estis direktoro pri financoj en Heiligenstadt.
• Heinrich Heine (1797-1856), poeto kaj ĵurnalisto
• Johann Carl Fuhlrott (1803-1877), naturhistoriisto, instruis en Heiligenstadt.
• Heinrich Maria Waldmann (1811-1896), teologo kaj instruisto en Heiligenstadt, reprezentanto en la Frankfurta Parlamento de 1848/49.
• Teodor Storm (1817-1888), verkinto, juĝisto en Heiligenstadt de 1856 ĝis 1864.
• Friedrich Wilhelm Grimme (1827-1887), verkinto kaj botanikisto, estis direktoro de la katolika gimnastikejo en Heiligenstadt.
• Werner Hagedorn (1831-1894), kirurgo, edukita en Heiligenstadt.
• Anton Thraen (1843-1902), astronomo, edukita en Heiligenstadt.
• Karl Wisniewski (1844-1904), komponisto, laboris en Heiligenstadt de 1885.
• Hermann Iseke (1856-1907), poeto
• Martin Weinrich (1865-1925), katolika edukisto kaj verkinto, edukita en Heiligenstadt.
• Andreas Huke (1876-1962), politikisto, laboris kaj vivis en Heiligenstadt.
• Walter Möllenberg (1879-1951), historiisto, mortis en Heiligenstadt
• Ludolf Hermann Müller (1882-1959), protestanta episkopo de Saksio, antaŭe estis ministro en Heiligenstadt.
• Karl Paul Haendly (1891-1965), verkinto kaj politikisto, mortis en Heiligenstadt.
• Karl Hackethal (1901-1990), politikisto, edukita en Heiligenstadt.
• Herbert Haselwander (1910-1940), nazia distriktogvidanto en Heiligenstadt.
• Erich Gerberding (1921-1986), aktoro, membro de la Heiligenstadt-teatro.
• Horst Keitel (naskita 1928), aktoro, membro de la Heiligenstadt-teatro de 1946 ĝis 1951.
• Rudolf Richwien (naskita 1928), neŭrologo, demisiis al Heiligenstadt.
• Johannes Dyba (1929-2000), episkopo de Fulda, edukita en Heiligenstadt.
• Joachim Meisner (naskita 1933), ĉefepiskopo de Kolonjo, antaŭe armea pastro ĉe la preĝejo de St. Egidius en Heiligenstadt.
• Georg Sterzinsky (naskita 1936), ĉefepiskopo de Berlino, antaŭe armea pastro ĉe la preĝejo Sankta Egidio en Heiligenstadt.
• Heinz-Josef Durstewitz (naskita 1945), katolika malkonsentulo en la GDR, nuntempe provosto de Heiligenstadt.
• Reinhard Hauke (naskita 1953), episkopo helpa de Erfurto, antaŭe armea pastro ĉe la kirko Sankta Egidio en Heiligenstadt.
• Manfred Grund (naskita 1955), politikisto, aktiva en Heiligenstadt.

Literaturo

• Carl Duval: "Heiligenstadt". In: Das Eichsfeld, Harro von Hirschheydt Verlag, Hannover-Dören 1979, ISBN 3-7777-0002-9, p. 422–489.
• Karl Josef Hüther: Vom Jesuitenkolleg zum Staatlichen Gymnasium in Heiligenstadt, F.W. Cordier, Heiligenstadt 1995, ISBN 3-929413-25-6.
• Enno Bünz: "Heiligenstadt als geistliches Zentrum des Eichsfeldes. Das Kollegiatstift St. Martin und seine Kanoniker", In: Zeitschrift des Vereins für Thüringische Geschichte (62, 2008), p. 9–48.
• Bernhard Opfermann: Gestalten des Eichsfeldes. Ein biographisches Lexikon, 2-a eldono, F.W. Cordier, Heiligenstadt 1999, ISBN 3-929413-37-X, p. 350.

Eksteraj ligiloj

• Hejmpaĝo de la urbo.