Herbert Boeckl

Herbert Boeckl
Persona informo
Naskiĝo	3-an de junio 1894 (1894-06-03) en Klagenfurt
Morto	20-an de januaro 1966 (1966-01-20) (71-jaraĝa) en Vieno
Mortokialo	cerbovaskula malsano
Tombo	Centra Tombejo de Vieno
Lingvoj	germana
Ŝtataneco	Aŭstrio
Alma mater	Teknika Universitato ĉe Vieno
Memorigilo
Familio
Infano	Felicitas Boeckl
Okupo
Okupo	pentristo • skulptisto • universitata instruisto

Memorigtabulo en Vieno

Skandala fresko de Boeckl en la preĝejo de Maria Saal, sur kiu la apostolo kiun Jesuo helpas havas la vizaĝajn trajtojn de Lenin

Anĝela kapelo en Seckau

Naskiĝdomo en Klagenfurt

Herbert BOECKL (naskiĝinta la 3-an de junio 1894 en Klagenfurt, mortinta la 20-an de januaro 1966 en Vieno) estis aŭstra pentristo kaj profesoro altlerneja.

Vivo

Boeckl jam frue pentris. Ĉar li ne akceptitis ĉe la Viena Akademio li ekstudis arkitekturon. La deziron iĝi pentristo li tamen neniam perdis. En 1913 li okazigis la unuan fojon ekspozicion kune kun aliaj. Danke al la konata arkitekto Adolf Loos li venis en la Vienan Artistan Rondon, al kiu apartenis ankaŭ Egon Schiele, Carl Moll kaj Oskar Kokoschka. Pro la eksplodo de la Unua mondmilito li devis interrompi la studojn kaj soldati ĉe la fronto itala. Post 1918 li ne plu reprenis la studon sed malfermis en Klagenfurt etan atelieron. Schiele entuziasmiĝis pri portretobildo elmontrita en la Artista domo de Klagenfurt kaj rekomendis Boeckl poste al la konata viena artokomercisto Gustav Nebehay. Kontrakto kun Nebehay sekurigis al Boeckl ekonomian bonstaton, tiel ke li povis fari studvojaxojn, i.a. al Berlino kaj Parizo, kie li konfrontiĝis ankaŭ al la verkaro de Paul Cézanne.

En 1919 li edzinigis Maria Plahna - ŝi estis la unuajn jarojn lia preferata nudaĵa modelo - kaj transloĝiĝis al Vieno. Inter 1920-28 inspiris lin regulaj someraj restadoj en Karintio kaj la beleco de lagoj kaj montoj. Krom pejzaĝaj bildoj fariĝis tiam ankaŭ multaj portretoj, ofte de lia edzino kaj de la infanoj, sed ankaŭ de li mem. En 1923 li vojaĝis al Sicilio por la daŭro de 8 monatoj; sekvis restadoj en Berlino kaj Parizo; faritis pejzaĝbildoj, aĵpentraĵoj, la kulminoj de lia frua kreivado.

En 1927 li havis la unuan grandan ekspozicion ĉe la Viena secesio, en 1935 li vokitis profesoro ĉe la Akademion de plastikaj artoj. Inter 1938-45 li retiriĝis de la publika artfarado, kaj liaj verkoj ne elmontritis. En 1945 li nomumitis rektoro de la Akademio de plastikaj artoj de Vieno. La vesperaj nudaĵpentradoj, kiujn li estris inter 1939-66 iĝis por la disĉiploj de la majstraj klasoj gravegaj eventoj. En 1947 publikiĝis ampleksa Boeckl-monografio en la viena eldonejo Metten; en 1950 li partoprenis la Bienalon en Venecio. En 1952 li komencis pentri freskon en la Anĝela kapelo de la monakejo Seckau (Stirio). Li entombigitis en honora tombo sur la Centra Tombejo de Vieno. En la 22-a viena urbodistrikto nomitis strateto por li; en la 4-a distrikto (strato Argentinierstraße 42) pendas memorigtabulo tie, kie estis lia ateliero.

Graveco

Boeckl kreis dum la junaj jaroj memstaran, ege esprimozan stilon per dikega kolormetado. Por la meza verkarperiodo la okupiĝo pri la realismo surbaze de grava rolo de koloroj (figuraj + pejzaĝaj temoj) karakteriza estis. Lia pentrado post 1945 estis memstara respondo al la internacia abstrakcia pentrado. Ankaŭ lia interpreto de Cézanne tiam bonege klariĝis.

Post la morto de Gustav Klimt kaj Egon Schiele kaj post la transloĝiĝo de Kokoschka de Vieno al Dresdeno, Boeckl sukcesis konduki la aŭstran pentradon el la stagno ekspresionisma. La bildo por aŭstra poŝtmarko de 1994 (Die liegende Frau) taksatas lia ĉefverko. Ĝi fariĝis en 1919.

Premioj, honoroj (elekto)

• Österrreichischer Staatspreis 1934
• Preis der Stadt Wien für Malerei und Graphik 1950
• Großer Österreichischer Staatspreis 1953
• Guggenheim-Preis 1958
• Österreichisches Ehrenzeichen für Wissenschaft und Kunst 1964
• Ehrenring der Stadt Wien 1964
• Speciala poŝtmarko okaze de la 100-a datreveno naskiĝtaga

Verkoj (elekto)

• Stilleben mit Orangen und Zitronen. Gemälde. 1924
• Erzberg III. Ölgemälde, 1948, Wiener Städtische Versicherung
• Liegender Akt, 1919
• Gruppe am Waldrand, 1920
• Große sizilianische Landschaft, 1924
• Die Anatomie, 1931; Erzberg I, 1942
• Das Leben des heiligen Joseph von Copertino, 1950-58
• Nach 1945 abstrakte Aquarelle (Metamorphose, 1945)
• Religiöse Fresken in Maria Saal, 1925
• Mogersdorfer Altar, Triptychon, 1934-45
• Fresken in der Seckauer Engelkapelle, 1952-60
• Gobelins in der Wiener Stadthalle, 1957, und im Salzburger Festspielhaus, 1959
• "Apokalypse"-Fresken in der Seckauer Engelkapelle, 1952-60
• Gobelins in der Wiener Stadthalle, 1957, im Salzburger Festspielhaus, 1959

Fonto

Artikolo en surreta leksikono pri aŭstriaĵoj / AEIOU

Literaturo

• F. Novotny, "Die Kunst H. Boeckls", in "Der Turm", Wien, 1, 1945/46
• "H. B.", in "Die schönen Künste", 1, 1946
• Otto Benesch u. a., "H. B.", Wien 1947
• R. Milesi, "H. B.", in "Carinthia", Klagenfurt, ĈLIV, 1954
• Benno Roth, "H. B. 60 Jahre", in "Murtaler Zeitung", Judenburg, 29. Mai 1954
• "Herbert Boeckls größtes Werk in Seckau", in "Kleine Zeitung", Graz, 6. Juni 1954
• F. Windisch-Graetz, "Die Seckauer Apokalypse", in "Das Münster", München, VIII, 1954/55
• F. Nom votny, "Zu einer Landschaft von H. B.", in "Alte und neue Kunst", IV, Wien 1955
• G. Schmidt, in "Neue Malerei in Österreich", Wien 1956
• L. Langue, "50 Years of Modern Art", London 1959
• "Herbert Boeckls Wandmalereien in Seckau", im Merian-Heft "Steiermark", 1959
• H. Read, "H. B." in Kindlers Malerei-Lexikon, 1, Zürich 1964 (hier auch Repr. des rechten Flügels des "Lebens des hl. Joseph von Copertino"
• B. Roth, "Seckau, Geschichte und Kultur", Wien (1964), 403, 405, 430 f.;
• Claus Pack, "H. Boeckls Fresken", in "Christliche Kunstblätter, 1/1963, 18-20
• R. List, "Die Apokalypse in der Engelkapelle. Zur Weihe der Freskenschöpfung Herbert Boeckls in der Seckauer Basilika", in "Südost-Tagespost", Graz, 7. Dez. 1963
• R. List, "Meister der Seckauer Apokalypse. Zum 70. Geburtstag von H. B.", in "Südost-Tagespost", 4. Juni 1964;
• R. List, "Leben und Werk Boeckls im Bild", in "Südost-Tagespost", 2. April 1965
• R. List, "Kleinigkeiten aus dem Lebenswerk von H. B. in der Galerie C" in "Südost-Tagespost", 15. Sept. 1965
• R. List, "Herbert Boeckl gestorben", in "Südost-Tagespost", 21. Jan. 1966
• Dietmar Polaczek, "Der Maler der Seckauer Fresken", in "Neue Zeit", Graz, 21. Jan. 1966
• Wolfgang Schaukal, "Trauer um H. B.", in "Kleine Zeitung", Graz, 21. Jan. 1966
• Benno Roth, "Die Seckauer Apokalypse", Bd. 139-140 der "Österreich-Reihe" des Berglandverlages in Wien (1961)
• Fuchs, H.: Die österr. Maler der Geburtsjahrgänge 1881-1900. - Wien. Bd 1. 1976, S. K27.
• G. Frodl, H. Boeckl, 1976; I. Brugger und K. A. Schröder (Hg.)
• H. Boeckl, Ausstellungskatalog, Wien 1994

Eksteraj ligiloj

• Hejmpaĝo