Saltu al enhavo

Andrés Hurtado de Mendoza

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Andrés Hurtado de Mendoza
Persona informo
Naskiĝo 1510
en Kvenko
Morto 30-an de marto 1561 (1561-03-30)
en Limo
Religio katolikismo vd
Lingvoj hispana vd
Ŝtataneco Hispanio Redakti la valoron en Wikidata vd
Familio
Dinastio Familio Mendoza vd
Patro Diego Hurtado de Mendoza, 2nd Marquis of Cañete (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Infanoj García Hurtado de Mendoza, 5th Marquis of Cañete (en) Traduki, Diego Hurtado de Mendoza, 4th Marquis of Cañete (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Profesio
Okupo politikisto
militisto Redakti la valoron en Wikidata vd
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr
Andrés Hurtado de Mendoza.

Andrés Hurtado de Mendoza y Cabrera, Dua Markizo de Cañete (Cuenca, 1510 - Lima, 14-a de septembro de 1560) estis militisto kaj politikisto hispana kiu iĝis la 3a Vicreĝo de Peruo, inter 1556 kaj 1560. Lia regado markis la finon de la periodo de unlandaj militoj, karakterizita per kontinuaj ribeloj kaj modifoj en la scenejo de la povo. Li pacigis fakte la Vicreĝlandon, trudis respekton al la aŭtoritato kaj helpis la koloniigon.

En 1560, tuj antaŭ esti elpostenigita, la vicreĝo Andrés Hurtado de Mendoza organizis ekspedicion por la konkero de la mita El Dorado en la teritorio de la kokomagvoj. Li pensis ke estis la maniero malproksimigi el Peruo tiujn nombrajn soldatojn kaj pagsoldatojn, kiuj malriĉaj aŭ malkontentaj post la ĵus finitaj enlandaj militoj, povus okazigi denove problemojn aŭ rompi la ordon tiam funkcianta. Supozis la vicreĝo ke la espero de tuja riĉo kuraĝigus multajn el ili enlistiĝi en tiu entrepreno.

Estrite de la veterano Pedro de Ursúa, en la 26-a de septembro de 1560 eliris la ekspedicianoj navige laŭ la rivero Marañón (Maranjon') (pro tio ili adoptis la kromnomon marañones (maranjonoj)). Estis iom pli ol 300 hispanoj, kelkaj dekoj de negraj sklavoj kaj ĉirkaŭ 500 servistoj indiĝenaj, enŝipigitaj en du brigantinoj, du neprofundaj boatoj kaj kelkaj flosaĵoj kaj kanuoj. Inter ili estis Lope de Aguirre kaj lia juna mestiza filino, nome Elvira. Ursúa okazigis malfidon ĉar li atentis nur pri sia mestiza amatino Inés de Atienza. Post unu jaro de navigado, malfacilaĵoj kaj aventuroj Aguirre partoprenis en la elpostenigo kaj murdo de Ursúa, kaj tuj poste de lia sukcedanto, nome Fernando de Guzmán, poste sukcedita de Aguirre. Aguirre kaj malmultaj homoj atingis la akvon de la Atlantika Oceano (probable tra la rivero Orinoko) okazigante masakrojn preterpase inter la indiĝena loĝantaro same kiel inter la propraj ekspedicianoj. En la 23-a de marto de 1561, Aguirre instigis 186 kapitanojn kaj soldatojn subskribi militdeklaron al la Hispana Imperio kaj klarigante siajn planojn de libereco kaj memregado. En julio de 1561 li alvenis al la insulo Margarita kaj kontrolis ĝin. Aguirre ekzekutis la guberniestron kaj 50 lokanojn. En la 29a de aŭgusto de 1561, li abandonis la insulon Margarita kurse al Borburata en la kontinento, kie lia malferma ribelo kontraŭ la hispana monarkio ŝanĝis kurson. Avertitaj de Pedro Alonso Galeas, nome dizertinto el la ekspedicio, hispanaj trupoj loĝantaj en Merido, Trujillo kaj El Tocuyo sub estreco de la maestre de campo Diego García de Paredes kaj de Hernando Cerrada Marín, ili iris al Barkisimeto por aresti kaj ekzekuti lin. Aguirre malespere murdis ponarde eĉ sian propran filinon, Elvira, por eviti ties falon en la mano de siaj malamikoj; same li murdis ankaŭ kelkajn el siaj sekvantoj kiuj klopodis kapti lin. Finfine, en la 26-a de oktobro de 1561 du maranjonoj pafis al li per siaj arkebuzoj, mortigante lin en la momento. Poste saltis sur lin alia soldato, nome Custodio Hernández, kaj laŭ ordono de García de Paredes, senkapigis lin.

Bibliografio

[redakti | redakti fonton]
  • Del Busto Duthurburu, José Antonio:
- El conde de Nieva, virrey del Perú. Lima, Instituto Riva Agüero, 1963.
- La pacificación del Perú. Lima, Librería STUDIUM S.A. 1984.
- Los trece de la fama - Fundadores de ciudades en el Perú (siglo XVI). Lima, Empresa Editora El Comercio, 2011. ISBN 978-612-306-080-0
  • Hampe Martínez, Teodoro: La caída del imperio inca y el surgimiento de la colonia. Primer tomo del Compendio histórico del Perú. Editorial Milla Batres. Tercera Edición. Lima, 2005. ISBN 9972-58-108-X
  • Huerta, Carlos: Cronología de la conquista de los Reinos del Perú (1524 - 1572). Lima, 2013. ISBN 978-612-00-1406-6
  • Inca Garcilaso de la Vega: Historia general del Perú. Tres tomos. Lima, Editorial Universo S.A., 1972.
  • Tauro del Pino, Alberto: Enciclopedia Ilustrada del Perú. Tercera Edición. Tomo 7. FER-GUZ. Lima, PEISA, 2001. ISBN 9972-40-156-1
  • Vargas Ugarte, Rubén: Historia General del Perú. Tomo II. Editor: Carlos Milla Batres. Lima, Perú, 1981. ISBN 84-499-4813-4
  • Varios autores: Grandes Forjadores del Perú. Lima, Lexus Editores, 2000. ISBN 9972-625-50-8
  • Varios autores: Historia General de los peruanos. Tomo 2. Obra editada con el auspicio del Gobierno Revolucionario del Perú. Lima, 1973.