Antonio Cassarino

Antonio Cassarino
(1379-1444)
Antonio Cassarino; (1379-1444)
	Bildo de Antonjo Kasarino
Persona informo
Naskiĝo	1379; en Noto, Provinco Sirakuzo, Italio
Morto	1444; en Ĝenovo, Italio
Profesio
Okupo	filologo vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
	v • d • r

Antonio Cassarino (1379-1444) (Noto, Italio, Provinco Sirakuzo, 1379 - Ĝenovo, Italio, 1444) estis itala admiranto de Platono kaj Plutarko, humanisto, filologo, predikisto, latiisto, helenisto kaj elstara eksponento de la sicilia humanismo, aktiva en Konstantinopolo kaj en la Respubliko de Venecio.

Vivo[redakti | redakti fonton]

En la trijara periodo 1431-1433. Kasarino instruis beletron kaj gramatikon en Palermo kiel "magister scholae parvulorum": en la lastaj monatoj de tiu ĉi instruado en Palermo, Pietro Ranzano (1426-1493) estis lia lernanto kaj lasis aman ateston pri lia unua instruisto. Malkontenta pri sia insula vivo kaj avida je scio kaj gloro ("ad maiorem aspirans... Gloriam", kiel diris Ransano), Kasarino forlasis Sicilion: komence de 1434 li estis en Ĝenovo, de kie li atingis Venecion kaj, eble profitante favoran ŝancon, li enŝipiĝis al Konstantinopolo.

Nenio estas konata pri lia restado en Konstantinopolo en la jaroj inter 1434 kaj 1438 kaj la laŭdaj deklaroj de Ransano, eble implicas municipan historiografan vizion. Li verŝajne sekvis la filozofian kaj grekan kursojn de la retorikisto Giovanni Eugenico (1395-1456) (sub kies gvido, en la sama periodo kiel Kaserino, Giovanni Tortelli (1400-1466) studis en Konstantinopolo) kaj ĉi tiu instruado grave influis sur la direkto kaj kulturaj elektoj de la studoj de la sicilia humanisto. Kiel dokumento el tiu periodo, restas letero de Konstantinopolo al Stefano de Marinis, kiu donas al ni la mezuron de la kulturaj fermentoj, kiuj tiam leviĝis al Kaserino: liaj ĉefaj interesoj jam klare konverĝis al Platono kaj Plutarko (kaj de Platono li pensis ĝuste en ĉi tiu periodo traduki la Bankedon).

En 1438 li revenis el Konstantinopolo kaj loĝis en Venecio dum iom da tempo kiel gasto de Giovanni Cornaro, sendube por provi la eblecon trovi loĝejon en la urbo. Letero, adresita tuj poste al Isotta Nogarola (1418-1466), al kiu li verŝajne konfidis la taskon fari enketojn por eventuala inkludo en aliaj medioj, kaj rimarkinda dokumento de la literaturaj kutimoj de la dekkvina jarcento per mencio de kulturaj renkontiĝoj kaj diskutoj. La deklaro de Ransano, ke Kaserino instruintus, tio estas, antaŭ la definitiva ĝenova restado, en Pavio kaj Milano, ne trovas konfirmon en la arkivaj dokumentoj: konsiderante la tre mallongan periodon, kiu pasis inter la alveno en Venecio kaj la ĝenova restado, estas eble, ke Kaserino, ĉiam serĉanta laboron, haltis nur mallonge en la du lombardaj urboj. Certe tamen estas, ke en la printempo de 1439 Kaserino jam estis en Ĝenovo, ĉar per dekreto datita la 10-an de junio li estis dungita kiel instruisto kun "publika salajro".

En Ĝenovo de la unua duono de la dekkvina jarcento, kulture ne tre vigla, politike malstabila, Kaserino, eĉ se ne ĉiam pace, povis daŭrigi sian laboron ofte premata de malfortika ekonomia pozicio.

La salajro de cent ĝenovaj florenoj jare certe ne permesis al li gvidi komfortan kaj dignan ekzistadon, por kiu li estis devigita preni pruntojn, sub la aŭtoritata garantio de la doĝo Tommaso Fregoso (1370-1453), certigante tamen ke la sumo estus repagata.

Kaj la regantoj de la Respubliko fakte ne estis malsentemaj al la plendoj de Kaserino kaj antaŭenigis diskuton en la Senato pri la meritoj kaj ekonomiaj kondiĉoj de la humanisto: estis necese rekoni la meritplenan laboron faritan de Kaserino kaj la 12-an de majo 1441 ili donis al li per dekreto konsiderindan kreskon de salajro kaj aliajn esceptajn privilegiojn kaj imunecojn por povi plenumi siajn devojn sen iaj zorgoj.

Pri la sereneco kaj sincera entuziasmo de Kaserino, post akirinte tiujn profitojn, estas indika lia letero al lernanto apartenanta al unu el la plej noblaj familioj de la urbo, Prospero Adorno (1428-1485): en ĝi la humanisto, kvankam inter la vualoj de tre populara pedagogia temo, atestas sian engaĝiĝon kiel instruisto kaj sian kredon al kulturo por la edukado de la homo kaj civitano.

Sed la sereneco kaj ekonomia stabileco de Kaserino, lige kun la politikaj krizoj de la urbo, estis efemera: en 1443 lia salajro estis reduktita al 275 florinoj kaj tiam eĉ al 200.

La entuziasmo kaj skolastika engaĝiĝo ĉe ĉi tiu punkto malkreskis kaj Kaserino travivis krizan periodon kiu manifestiĝis en klara malkresko de lia fervoro, tiel ke en decembro 1444 li estis sciigita fare de la kanceliero Giacomo Bracelli (1390-1466) pri averto de la ĝenovaj regantoj.

Tamen, la malfacilaĵoj, fore de esti solvitaj, daŭre pliiĝis, ĝis en septembro 1445 ekzistis plia propono redukti la jam mizeran salajron. Estas verŝajne ke Kaserino estis viktimo de la severaj potencludoj de la regantaj frakcioj kaj ilia loka politiko.

Fakte, eble instigita de la pravigitaj plendoj de la humanisto, la registaro, kelkajn monatojn poste, la 20-an de decembro, cedis antaŭ publikaj plendoj, malakceptante la jam formulitan reduktoproponon. Sed la amareco kaj senkuraĝigo, kunigitaj kun ĉiam pli urĝa aspiro al sereneco de vivo kaj studoj, igis Kaserinon sin turni al sia amiko Antonio Panormita, tre potenca en la aragona Napolo, ĉar li helpis translokiĝi al la kortego de Alfonso.

Oni povas laŭleĝe supozi, ke la Panormite donis sian subtenon al Kaserino, sugestante ke li, kiel perfekta konanto de la animoj kaj kulturaj interesoj de Alfonso, preparu iun laboron por oferti al la suvereno kiel provon de siaj propraj kapabloj kaj kiel promeson de estonteco. kaj pli grandaj klopodoj. Sed aliaj humiligoj ankoraŭ atendis Kasarinon.

Tre kritika momento devis esti por li la 6-an de junio 1446 kiam Ferdinando de Kordovo (1425-1485) alvenis en Ĝenovon, erudiciulo ligita al kulturaj interesoj de klara mezepoka naturo sed tre klera kaj dotita per mirinda memoro; en la ĉeesto de miloj da homoj, la ĝenova registaro kaj la plej kleraj rondoj de la urbo, Fernando faris pruvon de sia kulturo, diskutante dudek ok temojn rilatajn al la plej malsimilaj branĉoj de la scio.

La amareco de Kaserino estis grandega, ĉar li senhelpe atestis tian montradon de malmoderna kaj babilema doktrino. Letero al la kanceliero Giacomo Curlo (kies skribaĵoj montras ke li estis aktiva inter 1423-1467), lernanto kaj amiko, ankaŭ kara al Panormita kaj Alfonso de Aragono, atestas pri la profunda sufero kaŭzita de tiu ĉi epizodo al Kaserino pro tio, ke lia malestima silento antaŭ tiom da kultura supozo estis dusence interpretita kiel envio de la ĝenova aŭditorio: sed konklude al tiu ĉi letero Kaserino memfide atestas sian esperon, ke venos la tago, kiam tia ĉarlatanismo sensacie malkovriĝos.

La vivo en Ĝenovo nun fariĝis decide neeelportebla por Kaserino kaj tial li fervore antaŭĝojis translokiĝi al la kortego de Alfonso. Curlo, kiu certe laboris por prepari la vojon al li, tiam sukcesis treni Kaserinon en tiun literaturan konspiron kontraŭ Valla, elkovitan de Antono Panormita kaj Bartolomeo Facio kaj provokita de la korektitaĵoj al la teksto de Livio: laŭ peto de Curlo, Kaserino esprimis sian opinion pri kelkaj el tiuj tekstaj proponoj de liaj napolaj amikoj, kiel Valla duonkomprenigas en paragrafo de la Recriminationes ("Admonoj kontraŭ Faccio"), kie la sirakuza humanisto estas laŭdita kiel "non modo Latinaruin sed Grecarum literarum sane peritus" ("ne nur fakulo pri la latina, sed certe pri greka literaturo").

En la frakciaj tumultoj de januaro 1447, la domo de Cassarino estis sieĝita fare de membroj de kontraŭstara partio en la grandurbo. Dum liaj pordoj estis trarompitaj, Kasarino, timante la plej malbonan, provis eskapi saltante de supraetaĝa fenestro en la fenestron de la domo de najbaro. Li glitis, falis sur la straton kaj tuj estis mortigita.^[1]

Verkaro[redakti | redakti fonton]

Moralia de Platono
De Republica per Antonium Cassarinum Siculum Netensem e graeco in latinum traducti, cum Praefatione, et Platonis vita ab eodem Cassarino conscripta
Eryxia seu De divitiis ("Eriksio aŭ Pri la ricaĵoj") (" Ἐρυξίας"), qui fertur Platonis, verko dediĉita al Antonio Fregoso
Axiochus ("Ἀξίοχος"), Axiochus A Most Excellent Dialogue, Written in Greeke ...,, 1592
Vivo de Platono fare de Diogeno Laertio
De utilitate quae habetur ex inimicis, Plutarko
De ira moderanda, verko dediĉita al Giacomo Curlo
Convivium septem sapientium, verko dediĉita al Antonio Fregoso
Apophthegmata Laconica, verko dediĉita al Brancaleone Grillo
"De avaritia", ("Pri la avareco"), Plutarko

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

Referencoj[redakti | redakti fonton]

Bibliotekoj

PeEnEo: 837530

[1] Plato in the Italian Renaissance

[2] Enciclopedia Italiana

[3] Enciclopedia Italiana

[4] Personensuche

[5] Personensuche

[6] Personensuche

[7] Enciclopedia Italiana

[8] Personensuche

[9] Enciclopedia Italiana

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Antonio Cassarino (1379-1444)
Bildo de Antonjo Kasarino

Persona informo
Naskiĝo	1379 en Noto, Provinco Sirakuzo, Italio
Morto	1444 en Ĝenovo, Italio
Profesio
Okupo	filologo ^vd
^vd	Fonto: Vikidatumoj
v • d • r