Dekanonitrilo

Vidu ankaŭ: Oktanonitrilo kaj Undekanonitrilo

Dekanonitrilo
Kemia formulo	C10H19N
Bastona kemia strukturo de la Dekanonitrilo
Tridimensia kemia strukturo de la Dekanonitrilo
Alternativa(j) nomo(j)
Nonila cianido Nonano-cianido Ciano-nonano Kapronitrilo
CAS-numero-kodo	1975-78-6
ChemSpider kodo	67360
PubChem-kodo	74791
Fizikaj proprecoj
Aspekto	senkolora aŭ palflava likvaĵo
Molmaso	153,2676 g mol−1
Denseco	0,819 g/cm−3
Fandpunkto	-15,8°C
Bolpunkto	242°C
Ekflama temperaturo	92°C
Solvebleco	Akvo:0,02343 g/L Sovebla en DMSO
Mortiga dozo (LD50)	>2000 mg/kg (buŝe)
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H315, H400, H410
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P210, P235, P264, P270, P280, P301, P312, P302, P352, P332, P313, P362, P364, P305, P351, P338, P337, P313, P370, P378, P403, P501, P301, P310, P321, P405, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Dekanonitrilo aŭ nonila cianido estas organika kombinaĵo rezultanta per sendidratigado de dekanamido en ĉeesto de fosfora pentaoksido. Ĝi estas senkolora aŭ palflava likvaĵo, nesolvebla en akvo. Dekanonitrilo posedas 10 karbonatomojn, 19 hidrogenatomojn kaj 1 nitrogenatomon. Dekanonitrilo uzatas en kemiaj sintezoj kaj en la preparado de farmaciaĵoj kaj medicinaĵoj.

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado de la dekanonitrilo per sendidratigado de dekanamido en ĉeesto de fosfora pentaoksido:

${\mathsf {{\xrightarrow[{-\,H_{2}O}]{P_{2}O_{5}}}\,}}$ +

Sintezo 2

• Preparado de la dekanonitrilo per traktado de klorononano kaj natria cianido:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Sintezo 3

• Preparado de la dekanonitrilo per traktado de klorononano kaj cianida acido:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Sintezo 4

• Preparado de la dekanonitrilo per oksidigo de dekilamino:

${\mathsf {{\xrightarrow[{-\,H_{2}O}]{CuO}}\,}}$

Vidu ankaŭ

• Nitriloj