Kongreso de Filipinoj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Kongreso de Filipinoj
emblemo
duĉambra parlamento
Komenco 12-a de junio 1898 vd
Antaŭe Batasang Pambansa vd
Lando(j) Filipinoj vd
Sidejo Batasang Pambansa Complex
Ĉefestro(j) Tito Sotto vd
vdr
Sigelo de la Senato
Sigelo de la Ĉambro de Reprezentantoj

La Kongreso de Filipinoj (antaŭe nomita Batasang Pambansa, hispana Congreso de Filipinas) estas la nacia parlamento de la insula nacio, kun leĝdona povo. Ĝi estas dukamera parlamento konsistanta el la unua ĉambro (Senato) kun 24 sidlokoj kaj dua ĉambro (la Reprezentantĉambro) kun 300 sidlokoj [1].

La Senato estas ekvivalenta al la Brita Lordĉambro kaj konsistas el 24 senatanoj, el kiuj duono estas elektitaj de la tuta korpo ĉiujn tri jarojn. Ili do ne reprezentas geografian unuon kaj havas oficperiodon de ses jaroj [2].

La Ĉambro de Reprezentantoj konsistas el ĝis 250 reprezentantoj, kiuj servas aŭ geografian aŭ sektoran rolon. La unuaj reprezentas specifan areon de la ŝtato. Ĉiu provinco konsistas el unu aŭ pluraj tiaj distriktoj, el kiuj pli grandaj grandurboj ankaŭ formas unu kun du aŭ pli da reprezentantoj. La sektoraj reprezentantoj reprezentas la ( etnajn ) malplimultojn de la loĝantaro kiuj ne estus reprezentitaj per sole geografia divido de la lando. Ekzistas ankaŭ parlamentanoj de tielnomitaj partiaj listoj, kiuj reprezentas diversajn laboristajn, jurajn kaj aliajn organizaĵojn.

Distriktokongresanoj reprezentas elektodistriktojn. Ĉiu provinco havas almenaŭ unu kongresan distrikton. Ankaŭ ĉefaj urboj havas sian propran distrikton. Sektoraj kongresanoj reprezentas minoritatajn sektorojn de la loĝantaro. Tio permesas al minoritataj grupoj esti reprezentitaj en la Kongreso. Ili reprezentas sindikatojn, dekstrajn grupojn kaj aliajn organizaĵojn.

Historio[redakti | redakti fonton]

La unua leĝdona asembleo en Filipinio estis la Malolos Kongreso en 1898-1899. Tio pasigis la Malolos Konstitucion la 21-an de januaro 1899; la 23-an de januaro, li konfirmis la kreadon de la unua Filipina Respubliko. Post kiam Hispanio devis cedi Filipinion kiel kolonio al Usono en la hispan-usona milito (1898) kaj la Filipin-usona milito ekis la 4-an de februaro 1899, la Komisiono Schurman estis nomumita fare de prezidanto William McKinley. Tio desegnis rekomendojn kiuj zorgis pri rapida transiro de armea ĝis civila administracio en Filipinio. Interalie ĝi antaŭvidis la formadon de duĉambra parlamento. Post la fino de la unua respubliko en 1901, ĝentila administracio estis establita fare de la Komisiono Taft Commission la 4-an de julio 1902. Tamen, daŭris ĝis la 16-an de oktobro 1907 ĝis tiu ĉi dukamera parlamento estis kompletigita. La Senato estis formita fare de la Komisiono Taft kaj la Reprezentantĉambro estis formita fare de la filipina Asembleo. Tiu sistemo estis konservita ĝis 1916 kaj kun la leĝigo de la Filipina Aŭtonomio-Leĝo, la parlamento nomita la Filipina Parlamento estis elektita, kiu konsistis el la Senato kaj la Reprezentantĉambro kaj kies membroj estis nur filipinanoj. Ĉi tiu sistemo estis konservita dum 19 jaroj. La 1-an de majo 1934, la Filipina Sendependeca Leĝo venis en forton, establante la Ŝtatkomunumon de Filipinio en 1935. Tamen, parlamento estis reduktita al unukamera leĝdona parlamento; ĉi tiu parlamento estis nomita la Komunuma Kongreso. Post la Dua Mondmilito kaj la sendependeco de Filipinio, la 4-an de julio 1946, la parlamento estis konvertita reen en dukameran sistemon. Tiu parlamento estis konvertita en unukameran sistemon en 1972, sekvante la deklaracion de militjuro la 26-an de septembro 1972 kaj la forigon de la konstitucio de Ferdinand Marcos. Post kiam la Revolucio EDSA finis la Marcos-diktaturon en 1986, la Konstitucio de la Kvara Respubliko estis adoptita en 1987 kaj la nuna Parlamento kun Senato kaj Reprezentantĉambro estis konstituita.

Referencoj[redakti | redakti fonton]

  1. Article VI: THE LEGISLATIVE DEPARTMENT. Philippines Official Gazette. Arkivita el la originalo je 2021-05-16. Alirita 31a de Majo, 2013.
  2. The Legislative Branch. Philippines Official Gazette. Philippines Official Gazette. Arkivita el la originalo je 7a de Aprilo, 2023. Alirita May 31, 2013.

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]