Nikolaj Gavriloviĉ Ĉerniŝevskij
| Nikolaj Gavriloviĉ Ĉerniŝevskij | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Persona informo | |||||
| Николай Гаврилович Чернышевский | |||||
| Naskiĝo | 12-an de julio 1828 en Saratov,  Rusia Imperio
| ||||
| Morto | 17-an de oktobro 1889 (61-jaraĝa) en Saratov,  Rusia Imperio
| ||||
| Mortis per | Apopleksio  vd
| ||||
| Tombo | Voskresenskoye cemetery of Saratov (en)  vd
| ||||
| Religio | ateismo vd | ||||
| Lingvoj | rusa vd | ||||
| Ŝtataneco | Rusia Imperio vd
| ||||
| Alma mater | Sankt-Peterburga Ŝtata Universitato vd
| ||||
Subskribo 
| |||||
| Familio | |||||
| Infanoj | Alexandre Tchernychevski (fr) vd
| ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | filozofo literaturkritikisto ekonomikisto verkisto ĵurnalisto romanisto publikigisto vd
| ||||
| Laborkampo | Literaturo, opinia ĵurnalismo, literatura kritiko, filozofio kaj utopia socialismo vd
| ||||
| Verkado | |||||
| Verkoj | Kion faru? vd | ||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Nikolaj Gavriloviĉ ĈERNIŜEVSKIJ (ruse Николай Гаврилович Чернышевский; IPA: [nʲɪkɐˈlaj ɡɐˈvrʲiləvʲit͡ɕ t͡ɕɪrnɨˈʂɛfskʲɪj] (la 12-an de julio[jul.]/ 24-an de julio 1828[greg.] – la 17-an de oktobro[jul.]/ 29-an de oktobro 1889[greg.]), estis rusa literatura kaj socia kritikisto, ĵurnalisto, romanisto, demokrata politikisto, kaj socialista filozofo, ofte identigata kiel utopia socialisto kaj grava teoriulo de rusa nihilismo. Li estis dominanta intelektula figuro de la revolucia demokrata movado de la 1860-aj jaroj en Rusio kaj pasigis jarojn en ekzilo en Siberio. Li estis alte laŭdita de Karl Marx, Georgij Pleĥanov kaj Vladimir Lenin.
Li estis inspirita per la verkoj de Hegel, Ludwig Feuerbach kaj Charles Fourier kaj partikulare per la verkoj de Vissarion Belinskij kaj de Aleksander Herzen. Post gradiĝi en la Sankt-Peterburga Ŝtata Universitato en 1850, li instruis literaturon en gimnazio en Saratovo. El 1853 ĝis 1862, li loĝis en Sankt-Peterburgo, kaj iĝis ĉefredaktoro de la gazeto Sovremennik (“La nuntempulo”), en kiu li publikigis siajn ĉefajn literaturajn recenzojn kaj eseojn pri filozofio.
En 1862, li estis arestita kaj enfermita en la Petropaŭla fortikaĵo, kie li verkis sian faman romanon Kion fari'? (ruse Что делать?). Tiu romano estis inspiro por multaj postaj rusaj revoluciuloj, kiuj klopodis imiti la heroon de la romano Raĥmetov, sin dediĉinta al la revolucio, asketa en sia kutimaro kaj senkompate disciplinita, ĝis la punkto dormi sur lito plena je nadloj kaj manĝi nur krudan viandon por ekhavi forton por la revolucio. Inter tiuj kiuj referencis la romanon estas Lenin, kiu verkis politikan broŝuron samtitolan.
Bibliografio
[redakti | redakti fonton]- Paperno, Irina, Chernyshevsky and the Age of Realism: A Study in the Semiotics of Behavior. Stanford: Stanford University Press, 1988.
- Pereira, N.G.O., The Thought and Teachings of N.G. Černyševskij. The Hague: Mouton, 1975.
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Nikolay Chernyshevsky en Internet Archive