Ĝardena satureo: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Veganas (diskuto | kontribuoj)
Biologia klasado
Veganas (diskuto | kontribuoj)
Nutraj valoroj
Linio 13: Linio 13:
|binomial_authority = [[Carolus Linnaeus|L.]]
|binomial_authority = [[Carolus Linnaeus|L.]]
|}}
|}}


== Nutraj valoroj ==
{{nutravaloro
| name=''Satureja hortensis'' folio, sekigita
| kcal=272 | water=9.00 g | protein=6.73 g | fat=5.91 g | carbs=68.73 g | fiber=45.7 g
| calcium_mg=2132 | iron_mg=37.88 | magnesium_mg=377 | manganese_mg=6.100 | phosphorus_mg=140 | potassium_mg=1051 | sodium_mg=24 | zinc_mg=4.30
| vitA_ug=257 | vitA_IU=5130 | vitC_mg=50.0
| vitB6_mg=1.810 |
| right=1 | source_usda=1}}





Kiel registrite je 21:04, 8 feb. 2013

Kiel legi la taksonomionVikipedio:Kiel legi la taksonomion
Kiel legi la taksonomion
Ĝardena satureo

Biologia klasado
Regno: Plantae
(senranga klaso) Eudicots
Klado: Asterids
Ordo: Lamiales
Familio: Lamiaceae
Genro: Satureja
Specio: S. hortensis
Satureja hortensis
L.
Aliaj Vikimediaj projektoj
vdr


Nutraj valoroj

Satureja hortensis folio, sekigita
Nutra valoro po 100 g (3,5 uncoj)
Karbonhidrato 68.73 g
- Fibro 45.7 g
Graso 5.91 g
Proteino 6.73 g
Akvo 9.00 g
Vitaminoj
A-vitamino ekvivalento. 257 μg 29%
Piridoksino (B6-vitamino)  1.810 mg 139%
C-vitamino  50.0 mg 83%
Mineraloj
Kalcio  2132 mg 213%
Fero  37.88 mg 303%
Magnezio  377 mg 102% 
Mangano  6.100 mg 290% 
Fosforo  140 mg 20%
Kalio  1051 mg 22%
Natrio  24 mg 2%
Zinko  4.30 mg 43%
Procentaĵoj rilatas al usonaj
rekomendoj por plenkreskuloj.
Fonto: USDA Nutrient database angle


La ĝardena satureo (aŭ saturejo) (Satureja hortensis L.) estas spicplanto, ĝia aromo, odoro similas al tiuj de la pipro.

Priskribo, kultivado

Ĝardena satureo kultivado (Castelltallat)

La planto estas unujara, 20–50 cm alta, forte disbranĉiĝanta, lumbezona, sektolera. Ĝia grundobezono similas al tiu de la majorano, sed bezonas malpli da irigacio.

Oni semas en la norda modera zono la grajnojn en fino de marto, komence de aprilo, post sterkado en profundon de 1–2 cm, en vicodistancon de 25–30 cm, en meze kompaktan grundon. Oni devas ĝin maldensigi post apero de la junplantoj je 8–10 cm, oni detranĉas dum florado ĉe la suba disbranĉiĝo, oni sekigas, diserigas, kribras ĝin. Simile al la bazilio, ĝi estas plurfoje detranĉebla. Oni sekigas la planton en bukedoj, pendigante.

Uzado

Ĝi entenas volatilan oleon, (ĉefe karvakrolon), tanaĵon, amaraĵojn. Ĝi estas malpli forta ol la pipro, tiel oni uzas ĝin por anstatŭigo de la pipro en dietaj nutraĵoj, salatoj. Ĝi malpliigas la estiĝon de intestaj gasoj, oni favore spicas per ĝi fazeolajn nutraĵojn.

Oni devas aldoni la spicaĵon nur fine de la kuirado, ĉar la forta aromo povas amarigi la kuiraĵojn.