Kaluga provinco: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Dima41 (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Dima41 (diskuto | kontribuoj)
Linio 24: Linio 24:


== Fizika geografio ==
== Fizika geografio ==
Kaluga provinco situas en centra parto de [[Orienteŭropa ebenaĵo]] kun proksimume egala distanco de grandaj maroj. Ĝi estas plej longa de nord-oriente al sud-okcidento (longas pli ol 220 kilometroj laŭ meridiano).
{{ĝermo|sekcio=jes}}

La provinco etendiĝas sur [[deklivo]]j. La plej alta punkto estas 279 m. Oni minadis kelkloke brunan [[karbono]]n.
=== Reliefo ===
[[Dosiero:Borovsk Pokrov (ROORC) from across Protva 01.JPG|eta|Valo de [[Protva]] kaj apudaj montetoj en [[Borovsk]]]]
Reliefo de Kaluga provinco same kiel la tuta [[Orienteŭropa ebenaĵo]] estas ĝenerale ebena. En sur-orienta parto de la provinco estas flanko de [[:ru:Среднерусская возвышенность|Mez-Rusia altebenaĵo]]; meze kaj norde situas [[Ugra-Protva malaltebenaĵo]]; plej nord-okcidente troviĝas [[Spas-Demenska altaĵo|Spas-Demenska morena altaĵo]] kun la plej alta punkto de la provinco ([[Zajceva Gora]], 279 metroj super marnivelo). Centre de Kaluga provinco situas Barjatina-Suĥiniĉa ebenaĵo, sude — [[Brjanska-Ĵizdra arbarujo]].

Plej malaltaj lokoj estas valoj de diversaj riveroj (ĝis 160 metroj super marnivelo ĉe [[Okao]], proksime al [[Tarusa]]).

=== Klimato ===
Klimato de Kaluga provinco estas [[Kontinenta klimato|modera-kontinenta]], meza inter modera klimato de Okcidenta Eŭropo kaj kontinenta klimato de Azio. Estas varma somero kaj mezforte malvarma neĝoplena vintro. Mezjara temperaturo inter +4 °C kaj +5 °C. La plej malvarma monato estas januaro (meze -9 — -10 °C), plej varma estas julio (meze +18 °C).

Plej multe da preciptaĵoj falas dum varma sezono (de aprilo ĝis oktobro) kiel pluvo. Novembre — marte povas esti neĝkovrado.

Somere superas nord-okcidenta vento, vintre — suda. Ventorapido estas kutime malalta.

=== Akvujoj ===
{{Malplena sekcio}}


== Historio ==
== Historio ==

Kiel registrite je 13:14, 11 nov. 2014

Kaluga provinco
ruse: Калужская область
provinco
Lando Rusio Rusio
Ĉefurbo Kaluga
Areo 29 777 km² (2 977 700 ha)
Loĝantaro 1 005 585 (2013)
Denseco 33,77 loĝ./km²
Horzono MT (UTC+4)
Vikimedia Komunejo: Kaluga Oblast
Retpaĝo: admoblkaluga.ru
Kaluga provinco sur la mapo de Rusio
Kaluga provinco sur la mapo de Rusio

Kaluga provinco (ruse Калужская область, [Kaluĵskaja oblastj]) estas provinco meze de Eŭropa parto de Rusio en Centra federacia regiono.

Kaluga provinco estis fondita en 1944. Ĝi limas norde kaj nord-oriente kun Moskva provinco, nord-okcidente kun Smolenska provinco, oriente kun Tula provinco, sude kun Brjanska provinco kaj Orjola provinco. La ĉefurbo estas Kaluga situanta en norda parto de la provinco.

Aŭtokodo de Kaluga provinco estas 40.

Fizika geografio

Kaluga provinco situas en centra parto de Orienteŭropa ebenaĵo kun proksimume egala distanco de grandaj maroj. Ĝi estas plej longa de nord-oriente al sud-okcidento (longas pli ol 220 kilometroj laŭ meridiano).

Reliefo

Valo de Protva kaj apudaj montetoj en Borovsk

Reliefo de Kaluga provinco same kiel la tuta Orienteŭropa ebenaĵo estas ĝenerale ebena. En sur-orienta parto de la provinco estas flanko de Mez-Rusia altebenaĵo; meze kaj norde situas Ugra-Protva malaltebenaĵo; plej nord-okcidente troviĝas Spas-Demenska morena altaĵo kun la plej alta punkto de la provinco (Zajceva Gora, 279 metroj super marnivelo). Centre de Kaluga provinco situas Barjatina-Suĥiniĉa ebenaĵo, sude — Brjanska-Ĵizdra arbarujo.

Plej malaltaj lokoj estas valoj de diversaj riveroj (ĝis 160 metroj super marnivelo ĉe Okao, proksime al Tarusa).

Klimato

Klimato de Kaluga provinco estas modera-kontinenta, meza inter modera klimato de Okcidenta Eŭropo kaj kontinenta klimato de Azio. Estas varma somero kaj mezforte malvarma neĝoplena vintro. Mezjara temperaturo inter +4 °C kaj +5 °C. La plej malvarma monato estas januaro (meze -9 — -10 °C), plej varma estas julio (meze +18 °C).

Plej multe da preciptaĵoj falas dum varma sezono (de aprilo ĝis oktobro) kiel pluvo. Novembre — marte povas esti neĝkovrado.

Somere superas nord-okcidenta vento, vintre — suda. Ventorapido estas kutime malalta.

Akvujoj

Historio

Loĝantaro

  • Loĝantaro (en 2013): 1005585.
  • Denseco (en 2013): 33,77 loĝ./kv.km.
  • Urba loĝantaro (en 2013): 75,88 %.

Loĝantaro de Kaluga provinco laŭ jaroj en miloj (laŭ tutrusiaj kaj tutsovetiaj popolnombradoj):

1897 1926 1959 1970 1979 1989 2002 2010
1132,8 1151,6 935,9 994,9 1007,0 1066,8 1041,6 1010,9

Popoloj (en 2010)[1]: rusoj - 93,08 %, ukrainoj - 1,78 %, armenoj - 1,07 %, belorusoj - 0,49 %, tataroj - 0,45 %, kaj aliaj.

Setlejoj kun pli ol 5000 loĝantoj en 2012 (loĝantaro en miloj): Kaluga (326,4), Obninsk (105,4), Ludinovo (40,1), Kirov (31,6), Malojaroslavec (30,0), Balabanovo (26,1), Kozelsk (17,9), Kondrovo (16,6), Suĥiniĉi (16,0), Tovarkovo (14,5), Borovsk (12,1), Sosenskij (12,0), Ĵukov (11,9), Kremjonki (11,4), Vorotinsk (11,1), Jermolino (10,5), Tarusa (9,6), Belousovo (8,4), Medinj (8,1), Juĥnov (6,9), Duminiĉi (6,1), Ĵizdra (5,5), Polotnjanij Zavod (5,1).

Administra divido kaj politika strukturo

Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Administra divido de Kaluga provinco.

Kaluga provinco konsistas el 24 distriktoj kaj 2 urboteritorioj.

Ekonomio

Transporto

Scienco, eduko kaj kulturo

Vidindaĵoj

  • Historiaj urboj de Kaluga provinco[2]:
Nomo Tipo Jaroj de fondiĝo
Borovsk Eta 1358
Kaluga Granda 1371
Kozelsk Eta 1146
Malojaroslavec Eta 14-a jarcento
Medinj Eta 1386
Meŝĉovsk Eta 1238
Mosalsk Eta 1231
Tarusa Eta 1246
Juĥnov Eta 1410

Esperanto en Kaluga provinco

Referencoj

  1. Rezultoj de la Tutrusia popolnombrado de 2010 ruse
  2. El la oficiala listo de 478 historiaj urboj de Rusio akceptita en 2002.

Vidu ankaŭ

Eksteraj ligiloj

Kaluga provinco