Salò: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
e Vidu ankaŭ
Linio 36: Linio 36:
Ĝi situas je la okcidenta bordo de [[Garda-Lago]]. <span data-segmentid="116" class="cx-segment">Norde de Salò etendiĝas la regiona naturparko ''Alto Garda Bresciano''. </span><span data-segmentid="117" class="cx-segment">En la sudo estas dekliva pejzaĝo sed kun multe d</span><span data-segmentid="116" class="cx-segment">a</span> <span data-segmentid="117" class="cx-segment">agrikulturo.</span>
Ĝi situas je la okcidenta bordo de [[Garda-Lago]]. <span data-segmentid="116" class="cx-segment">Norde de Salò etendiĝas la regiona naturparko ''Alto Garda Bresciano''. </span><span data-segmentid="117" class="cx-segment">En la sudo estas dekliva pejzaĝo sed kun multe d</span><span data-segmentid="116" class="cx-segment">a</span> <span data-segmentid="117" class="cx-segment">agrikulturo.</span>


Inter [[1943]] kaj [[1945]] ĝi estis ĉefurbo de la [[Sociala Respubliko Itala]].<span data-segmentid="107" class="cx-segment">De oktobro [[1943]] ĝis aprilo [[1945]] ĝi estis la ĉefurbo de la [[Faŝisma Italio|faŝista]] [[Itala Socia Respubliko|Respubliko de Salò,]] [[Marioneta ŝtato|marioneto ŝtato]]</span> <span data-segmentid="113" class="cx-segment">fondita</span> <span data-segmentid="107" class="cx-segment">de <span data-segmentid="113" class="cx-segment">[[Benito Mussolini]].</span></span> <span data-segmentid="113" class="cx-segment">La filmo ''[[Salò o le 120 giornate di Sodoma|Salò aŭ la 120 tagoj de Sodomo]]'' de [[Pier Paolo Pasolini]] estas rememoro al ĉi tiu periodo de la urbo Salò kaj baziĝas sur romano de [[Markizo de Sad|Markizo de Sade]].</span>
Inter [[1943]] kaj [[1945]] ĝi estis ĉefurbo de la [[Sociala Respubliko Itala]].<span data-segmentid="107" class="cx-segment">De oktobro [[1943]] ĝis aprilo [[1945]] ĝi estis la ĉefurbo de la [[Faŝisma Italio|faŝista]] [[Itala Socia Respubliko|Respubliko de Salò,]] [[Marioneta ŝtato|marioneto ŝtato]]</span> <span data-segmentid="113" class="cx-segment">fondita</span> <span data-segmentid="107" class="cx-segment">de <span data-segmentid="113" class="cx-segment">[[Benito Mussolini]].</span></span> <span data-segmentid="113" class="cx-segment">La filmo ''Salò aŭ la 120 tagoj de Sodomo'' de [[Pier Paolo Pasolini]] estas rememoro al ĉi tiu periodo de la urbo Salò kaj baziĝas sur romano de [[Markizo de Sad|Markizo de Sade]].</span>


== Historio ==
== Historio ==
<span data-segmentid="102" class="cx-segment">Salò estis fondita de la romianoj sub la nomo ''Pagus Salodium''. </span><span data-segmentid="103" class="cx-segment">En [[1337]] <span data-segmentid="102" class="cx-segment">Salò far</span>iĝis la ĉefurbo de la aŭtonoma regiono ''Magnifica Patria'' kiu inkludis la okcidentan bordon de la lago Garda kaj [[Valle Sabbia]] kaj apartenas al la [[Venecia respubliko|Venecia Respubliko]].</span>
<span data-segmentid="102" class="cx-segment">Salò estis fondita de la romianoj sub la nomo ''Pagus Salodium''. </span><span data-segmentid="103" class="cx-segment">En [[1337]] <span data-segmentid="102" class="cx-segment">Salò far</span>iĝis la ĉefurbo de la aŭtonoma regiono ''Magnifica Patria'' kiu inkludis la okcidentan bordon de la lago Garda kaj [[Valle Sabbia]] kaj apartenas al la [[Venecia respubliko|Venecia Respubliko]].</span>


<span data-segmentid="107" class="cx-segment">De oktobro [[1943]] ĝis aprilo [[1945]] ĝi estis la ĉefurbo de la [[Marioneta ŝtato|marioneto stato]] [[Itala Socia Respubliko|Respubliko de Salò]]</span> <span data-segmentid="113" class="cx-segment">fondita fare de <span data-segmentid="107" class="cx-segment">[[Benito Mussolini]].</span> La filmo ''[[Salò o le 120 giornate di Sodoma|Salò aŭ la 120 tagoj de Sodomo]]'' de [[Pier Paolo Pasolini]] estas rememoro al ĉi tiu periodo de la urbo Salò.</span>
<span data-segmentid="107" class="cx-segment">De oktobro [[1943]] ĝis aprilo [[1945]] ĝi estis la ĉefurbo de la [[Marioneta ŝtato|marioneto stato]] [[Itala Socia Respubliko|Respubliko de Salò]]</span> <span data-segmentid="113" class="cx-segment">fondita fare de <span data-segmentid="107" class="cx-segment">[[Benito Mussolini]].</span> La filmo ''Salò aŭ la 120 tagoj de Sodomo'' de [[Pier Paolo Pasolini]] estas rememoro al ĉi tiu periodo de la urbo Salò.</span>


== Kulturo ==
== Kulturo ==
Linio 54: Linio 54:
[[Dosiero:Salò Lungolago con barche.jpg|eta|Barkoj ĉe la laga bordo|alternative=|maldekstra]]<span data-segmentid="121" class="cx-segment">Dom Santa Maria Annunziata, [[katedralo]] (1509)</span>
[[Dosiero:Salò Lungolago con barche.jpg|eta|Barkoj ĉe la laga bordo|alternative=|maldekstra]]<span data-segmentid="121" class="cx-segment">Dom Santa Maria Annunziata, [[katedralo]] (1509)</span>


<span data-segmentid="123" class="cx-segment">Palazzo della Superba Patria (1524)</span>
<span data-segmentid="123" class="cx-segment">Palazzo della Magnifica Patria (1524)</span>


<span data-segmentid="124" class="cx-segment">Arkeologia muzeo</span>
<span data-segmentid="124" class="cx-segment">Arkeologia muzeo</span>
Linio 62: Linio 62:
[[Botanika ĝardeno]] Fondazione André Heller
[[Botanika ĝardeno]] Fondazione André Heller


Salò foiro de floroj (Salò Garda Flowers Spring) inter la 26-28-a de april 2019.
Salò foiro de floroj (Salò Garda Flowers Spring) inter la 26-28-a de april 2019<ref>[https://www.gardalombardia.com/pdfNews/programma_SGF_pring2019_.pdf Programo de la foiro de la floroj por 2019] (PDF)</ref>.


<br />
<br />

== Fotogalerio ==
<gallery widths="250" heights="250">
Dosiero:Lago di Garda - Salò - Via Duomo - View East on il Duomo di Salò - Venetian Gothic.jpg|alt=Orienta vido sur la Duomo de Salò|'''Orienta vido sur la Duomo de Salò'''
Dosiero:Campione Salo GiardinoBotanicoGardone 0097.jpg|Botana ĝardeno Gardone
Dosiero:Zenone veronese, immacolata tra i ss. andrea e francesco, 1500-40 ca. 02.jpg|alt=Pentraĵo de Zenone Veronese|'''Pentraĵo de Zenone Veronese'''
</gallery>

== Ekstera ligilo ==
== Ekstera ligilo ==
(itala) [http://www.comune.salo.bs.it/ Oficiala urba retejo]
(itala) [http://eng.comune.salo.bs.it/Menu-principale/Vivere-in-Citta/Turismo Oficiala urba retejo] (turismo)


== Vidu ankaŭ ==
== Vidu ankaŭ ==
Linio 73: Linio 81:
(angla) [[:en:Gasparo_da_Salò|Gaspare di Salò]]
(angla) [[:en:Gasparo_da_Salò|Gaspare di Salò]]


(itala) <span data-segmentid="113" class="cx-segment">''[[Salò o le 120 giornate di Sodoma|Salò aŭ la 120 tagoj de Sodomo]]''</span>
(GramTrans aŭtomata traduko en esperanton) <span data-segmentid="113" class="cx-segment">''[https://epo.wikitrans.net/Sal%C3%B2,_or_the_120_Days_of_Sodom Salò aŭ la 120 tagoj de Sodomo]''</span>


== Noto kaj referencoj ==





<br />[[Dosiero:051210-Salò-Italy-Marius.jpg|eta|maldekstra|180px|Panorama vido kun la Alpoj fone]]
<br />

{{clear}}
{{clear}}
{{Commons|Salò}}
{{Commons|Salò}}

Kiel registrite je 11:14, 6 apr. 2019

Lago de Garda kun monto Baldo je la fono.
Lago de Garda kun monto Baldo je la fono.

Salò estas urbo en la itala regiono de Lombardio kaj apartenas al la provinco de Brescia. La loko situas sur la okcidenta bordo de la lago Garda , kie havas havenon kaj strandon.

Salò
komunumo de Italio
Ŝtato  Italio
Regiono Lombardio (2005)
Provinco BS Breŝo (2005)
Geografia situo 45° 36′ N, 10° 32′ O (mapo)45.610.533333333333Koordinatoj: 45° 36′ N, 10° 32′ O (mapo)
Alto super marnivelo 65 m [+]
Areo 29 (2005) km²
Loĝantaro 10 417 (2023)
Loĝdenso 381 loĝantoj/km²
Subdividaĵoj Barbarano, Campoverde, Renzano, Villa, Cunettone, Serniga (2005)
Najbaraj komunumoj Gardone Riviera, Gavardo, Puegnago sul Garda, Roè Volciano, San Felice del Benaco, Torri del Benaco (VR), Vobarno (2005)
Patrono San Carlo
Festa tago 30-a de novembro (2005)
Nomo de loĝantoj salodiani
Poŝtkodo 25087
Imposta kodo H717
Kodo laŭ ISTAT 017170
Telefona prefikso 0365
Retpaĝo http://www.comune.salo.bs.it/
Loko en mapo
vdr

Ĝi situas je la okcidenta bordo de Garda-Lago. Norde de Salò etendiĝas la regiona naturparko Alto Garda Bresciano. En la sudo estas dekliva pejzaĝo sed kun multe da agrikulturo.

Inter 1943 kaj 1945 ĝi estis ĉefurbo de la Sociala Respubliko Itala.De oktobro 1943 ĝis aprilo 1945 ĝi estis la ĉefurbo de la faŝista Respubliko de Salò, marioneto ŝtato fondita de Benito Mussolini. La filmo Salò aŭ la 120 tagoj de Sodomo de Pier Paolo Pasolini estas rememoro al ĉi tiu periodo de la urbo Salò kaj baziĝas sur romano de Markizo de Sade.

Historio

Salò estis fondita de la romianoj sub la nomo Pagus Salodium. En 1337 Salò fariĝis la ĉefurbo de la aŭtonoma regiono Magnifica Patria kiu inkludis la okcidentan bordon de la lago Garda kaj Valle Sabbia kaj apartenas al la Venecia Respubliko.

De oktobro 1943 ĝis aprilo 1945 ĝi estis la ĉefurbo de la marioneto stato Respubliko de Salò fondita fare de Benito Mussolini. La filmo Salò aŭ la 120 tagoj de Sodomo de Pier Paolo Pasolini estas rememoro al ĉi tiu periodo de la urbo Salò.

Kulturo

Luigi Comencini (1916-2007), filmreĝisoro naskiĝis en Salò.

Salò estis la naskiĝloko de Gaspare di Salò (1542-1602), laŭdire la aŭ unu de la unuaj violono-faristoj en la mondo.

Esperanto

En majo 2019 kunvenos tie naturamikoj-esperantistoj okaze de asembleo de Esperantista Naturamikaro.

Vidindaĵoj

Barkoj ĉe la laga bordo

Dom Santa Maria Annunziata, katedralo (1509)

Palazzo della Magnifica Patria (1524)

Arkeologia muzeo

Pentraĵoj de la renesanca pentristo Zenone Veronese

Botanika ĝardeno Fondazione André Heller

Salò foiro de floroj (Salò Garda Flowers Spring) inter la 26-28-a de april 2019[1].


Fotogalerio

Ekstera ligilo

(itala) Oficiala urba retejo (turismo)

Vidu ankaŭ

Respubliko de Salò

(angla) Gaspare di Salò

(GramTrans aŭtomata traduko en esperanton) Salò aŭ la 120 tagoj de Sodomo

Noto kaj referencoj




  1. Programo de la foiro de la floroj por 2019 (PDF)