Hemoglobino: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo Iru al sekvanta ŝanĝo →

Enhavo forigita Enhavo aldonita

Enteksta

Kiel registrite je 16:51, 21 okt. 2019

Hemoglobino estas la feroentena ruĝkolorigaĵo en la eritrocitoj de la vertebruloj. La hemoglobino konstruiĝas el kvar feroligaj hemoj kiel prosteta grupo kaj el globino kiel proteina parto.

Hemoglobino ebligas la transporton de oksigeno (O₂, kaptita de la pulmoj aŭ brankoj dum enspiro de vertebruloj), al histo ĉeloj, liverante al ili energion por la bonfunkcio de la organismo (Vd metabolismo-n). Aliflanke hemoglobino ebligas ankaŭ la transporton de karbona dioksido (CO₂), produktita de tiaj ĉeloj, kiu estas emisiita al aero per la pulmoj aŭ brankoj dum elspiro.

Karakterizaĵoj de la hemoglobin-molekulo:

globetforma proteino kun ekstrema solviĝemo
afineco al oksigen-regula alostera proteino kun du formoj kiel

- R (´relaxed´, oksigen-liga)

- T (´tense´, karbondioksid-liga)

ĝi konstruiĝas el 4 hemoj kaj 4 globinoj
protekto de la 2-valora hem-fero kontraŭ la valorŝanĝo.

Strukturo de hemoglobino
Tridimensia strukturo de hemoglobino kun ĝia kvar hemoj (verdkoloraj)
Ĥemia formulo pri la hemo b
Vidigo de la du ligoj:
la oksigen-liga kaj la karbondioksid-liga: alproksimiĝas la feraj atomoj (ruĝaj sferoj) kaj la histidinoj (ruĝaj kvinlateroj)
Kurbo montranta la eblecon de hemoglobino kapti la dioksigenon (O₂)

Vidu ankaŭ

Kategorio Hemoglobino en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

@@ Linio 1: / Linio 1: @@
 '''Hemoglobino''' estas la [[fero]]entena ruĝkolorigaĵo en la [[eritrocito]]j de la [[vertebrulo]]j. La hemoglobino konstruiĝas el kvar feroligaj [[hemo]]j kiel [[prosteta grupo]] kaj el [[globino]] kiel [[proteino|proteina]] parto.
-Hemoglobino ebligas la transporton de [[oksigeno]] (O<sub>2</sub>, kaptita de la [[pulmo]]j aŭ [[branko]]j dum [[enspiro]] de [[vertebrulo]]j), al [[histo]][[ĉelo]]j, liverante al ili [[energio]]n por la bonfunkcio de la organismo (Vd [[metabolismo]]-n). Aliflanke hemoglobino ebligas ankaŭ la transporton de [[karbona dioksido]] (CO<sub>2</sub>), produktita de tiaj ĉeloj, kiu estas emisiita al [[aero]] per la [[pulmo]]j aŭ [[branko]]j  dum [[elspiro]].
+Hemoglobino ebligas la transporton de [[oksigeno]] (O<sub>2</sub>, kaptita de la [[pulmo]]j aŭ [[branko]]j dum [[enspiro]] de [[vertebrulo]]j), al [[histo]][[ĉelo]]j, liverante al ili [[energio]]n por la bonfunkcio de la organismo (Vd [[metabolismo]]-n). Aliflanke hemoglobino ebligas ankaŭ la transporton de [[karbona dioksido]] (CO<sub>2</sub>), produktita de tiaj ĉeloj, kiu estas emisiita al [[aero]] per la [[pulmo]]j aŭ [[branko]]j dum [[elspiro]].
 Karakterizaĵoj de la hemoglobin-molekulo:
@@ Linio 11: / Linio 11: @@
 * protekto de la 2-valora hem-fero kontraŭ la valorŝanĝo.
 <gallery>
-Dosiero:3hhb.jpg|Strukturo de hemoglobino<!-- thumb|left|180px|3-dimensia strukturo de hemoglobino. -->
+Dosiero:3hhb.jpg|Strukturo de hemoglobino<!-- thumb|maldekstra|180px|3-dimensia strukturo de hemoglobino. -->
-Dosiero:Hemoglobin.jpg|Tridimensia strukturo de hemoglobino kun ĝia kvar [[hemo]]j (verdkoloraj)<!-- thumb|left|180px|3-dimensia strukturo de hemoglobino. La kvar _subunits_ estas montrita en (ruĝa, legita) kaj flava, kaj la hemo (grupoj, grupas) en verda. -->
+Dosiero:Hemoglobin.jpg|Tridimensia strukturo de hemoglobino kun ĝia kvar [[hemo]]j (verdkoloraj)<!-- thumb|maldekstra|180px|3-dimensia strukturo de hemoglobino. La kvar _subunits_ estas montrita en (ruĝa, legita) kaj flava, kaj la hemo (grupoj, grupas) en verda. -->
-Dosiero:Heme b.svg|Ĥemia formulo pri la [[hemo]] b<!-- thumb|left|180px|(enkadrigita, kadrita)|Hema grupo -->
+Dosiero:Heme b.svg|Ĥemia formulo pri la [[hemo]] b<!-- thumb|maldekstra|180px|(enkadrigita, kadrita)|Hema grupo -->
-Dosiero:Hemoglobin t-r state ani.gif|Vidigo de la du ligoj: <br /> la oksigen-liga kaj la [[karbona duoksido|karbondioksid]]-liga: alproksimiĝas la feraj atomoj (ruĝaj sferoj) kaj la [[histidino]]j (ruĝaj kvinlateroj)<!-- thumb|left|180px|(enkadrigita, kadrita)|_Steric_ _conformations_ de hemoglobino en _oxy_ kaj _deoxy_ (formoj, formas). -->
+Dosiero:Hemoglobin t-r state ani.gif|Vidigo de la du ligoj: <br /> la oksigen-liga kaj la [[karbona duoksido|karbondioksid]]-liga: alproksimiĝas la feraj atomoj (ruĝaj sferoj) kaj la [[histidino]]j (ruĝaj kvinlateroj)<!-- thumb|maldekstra|180px|(enkadrigita, kadrita)|_Steric_ _conformations_ de hemoglobino en _oxy_ kaj _deoxy_ (formoj, formas). -->
-Dosiero:Hemoglobin saturation curve.svg|Kurbo montranta la eblecon de hemoglobino kapti la dioksigenon (O<sub>2</sub>)<!-- thumb|left|180px|Hemoglobino _sigmoidal_ oksigeno _dissociation_ kurbo -->
+Dosiero:Hemoglobin saturation curve.svg|Kurbo montranta la eblecon de hemoglobino kapti la dioksigenon (O<sub>2</sub>)<!-- thumb|maldekstra|180px|Hemoglobino _sigmoidal_ oksigeno _dissociation_ kurbo -->
 </gallery>
+{{-}}
-<br clear=all>
 == Vidu ankaŭ ==
-{{commonscat}}
+{{Projektoj}}
 * [[Globulo]]
 * [[Hemolizo]]