Tempomezurilo

Simpla cifereca tempigilo. La internaj komponaĵoj estas presita cirkvito kun kontrolaĵo kaj LED- ekrano, baterio kaj sonorilo

Kvantighorloĝo (tempigilo aŭ eble temporazilo, disvastigite konata laŭ la anglalingva nomo Timer) estas speciala speco de horloĝo kiu kalkulas malantaŭen de limigita tempointervalo, kiel sablohorloĝo; Ĉi tio diferencas de halthorloĝo, kiu mezuras la kvanton da tempo, kiu pasis de la komenco ĝis la fino de iu ago. Tempigiloj povas esti uzataj por kontroli sekvencon de eventoj aŭ procezoj. temporazilo povas esti mekanika, elektromekanika, elektronika ( kvarchorloĝo ) aŭ eĉ programara, ĉar ĉiuj modernaj komputiloj uzas ciferecajn tempigilojn de iu speco. Kiam la tempolimo por la horloĝo finiĝis, ĝi povas averti pri ĝi (ekzemple per sono), aŭ aktivigi elektrajn cirkvitojn .

Bonkonataj ekzemploj de la uzo de tempigiloj estas en la kontrolo de fuzeo de eksplodaĵo aŭ kuirhorloĝo (ovotempigilo) ^[1].

Mekanikaj horloĝoj ofte estas pli malmultekostaj kaj malpli precizaj.

Mallongtempaj elektromekanikaj tempigiloj povas esti konstruitaj uzante dumetala strio. Elektra kurento estas elsendita tra la metalstrio kaj igas la metalojn varmiĝi, kiam unu flanko disetendiĝas pli ol la alia, kaj la elektra kurento ĉe la fino de la strio moviĝas for de aŭ alproksimiĝas al la ŝaltilo. Tiaj horloĝoj estas uzataj, interalie, kiel turnsignaloj en aŭtoj .

Komputilsistemoj kutime enhavas almenaŭ ununuran tempigilon. Ĉi tiuj estas plejparte ciferecaj nombriloj kiuj pliiĝas aŭ malpliiĝas je fiksa frekvenco, kaj kiam ili atingas la nulon, la procesoro ricevas interrompon. Ĉar la nombro da hardvarhorloĝoj estas finhava kaj limigita, operaciumoj kaj komputilaj enkorpigitaj sistemoj uzas ununuran hardvartempigilon por realigi vastigeblan nombron da softvarhorloĝoj.

Klasifiko[redakti | redakti fonton]

Laŭ la principo de kalkulado de tempo
- Intervalaj temporaziloj
- Nunaj (reala) tempaj temporaziloj
Laŭ la funkcia principo
- Mekanikaj temporaziloj
- Elektromekanikaj temporaziloj
- Ciferecaj elektronikaj temporaziloj
Per eliga efiko
- Temporizaj relajsoj kun enkonstruita kontaktilo por ŝalti kaj malŝalti elektrajn aparatojn
- temporaziloj kun elektra eligsignalo (elektra potencialo, pulsoj aŭ cifereca kodo)
- temporaziloj kun aŭdeblaj aŭ vidaj alarmoj (kutime kuirejaj tempigiloj)
Laŭ celo
- Produktado kaj teknika
  - Por industria aŭtomatigo - kutime realtempa tempigilo-relajsoj
  - Laboratorio - kutime tempintervaloj, elektra eligsignalo
- Domanaro
  - Domanaro ŝaltita/malŝaltita elektra ekipaĵo - kutime realtempaj tempigiloj
  - Kuirejo - kutime tempintervaloj kun sona alarmo
- Milita