Blua supergiganto

Blua supergiganto - estas tre granda stelo, speco de supergigantoj, etapo de stela evoluo. La speco de steloj rilatas al spektraj klasoj O kaj B (foj foje oni uzas specialan klason OB)^[1]. La steloj havas temperaturon de surfaco de 10000 °C ĝis 50000 °C kaj ties minimuma lumeco estas 10 000 L_⊙ kaj la plej helaj atingas 1 000 000 L_⊙. Komenca maso de la steloj povas atingi 300 M_⊙^[1].

Pro elstara pezeco de bluaj supergigantoj ili ĉe-estas en ĉefa sekvenco nur kelkaj milionoj jaroj. Dun etapo de bluaj supergigantoj la steloj aktive perdas sian mason. Parto de la steloj iĝas helaj bluaj variaj steloj. Parto de bluaj supergigantoj evoluas al ruĝaj supergigantoj tra etapo falavaj supergigantoj^[1].

Grandega maso de la speco de steloj estas ĉefa gvidilo de ĝia evoluo. En komenco la steloj forbruligas hidrogenon. Post ĝia fino komenciĝas fuzio de heliumo kaj poste ekbrilas procezo «karbono-nitrogeno-oksigeno». La hejtaj procezoj altigas tamperaturon de eksteraj tavoloj, kia povas atingi de 10000 °C ĝis 50000 °C, kio bluigas koloron de la steloj. La varmeco plilarĝigas la eksterajn tavolojn kaj dimensio de pligrandiĝas, atingante 200-800 R_⊙. Pro la kresko de radiuso ege kreskas spaco de la steloj, kion sekvas kresko de lumeco, kia superas 10 000 L_⊙ kaj eĉ atingi 1 000 000 L_⊙. Sumo de la faktoroj generas elstaran stelan venton. Pro abundega stela vento bluaj supergigantoj rapide perdas mason kaj la etapo de stela evoluo dŭriĝas nur dum kelkaj milionoj jaroj. Pro la kurta longeco de la etapo bluaj supergigantoj estas unu el plej raraj steloj en la Universo. Bluaj supergigantoj en fino de sia vivo eksplodiĝas per supernovao^[2].

Reprezentantoj de la speco de steloj estas:

Referencoj[redakti | redakti fonton]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 Яркие гиганты и Сверхгиганты (ruse) (elektronika). Про Космос (2023-06-23). Arkivita el la originalo je 2024-01-23. Alirita 2024-02-01.
↑ Millis, John P.. Blue Supergiant Stars: Behemoths of the Galaxies (angle) (elektronika). ThoughtCo (2020-01-10). Arkivita el la originalo je 2024-02-02. Alirita 2024-02-08.

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]

[Pro1-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 Яркие гиганты и Сверхгиганты (ruse) (elektronika). Про Космос (2023-06-23). Arkivita el la originalo je 2024-01-23. Alirita 2024-02-01.

[Mi1-2] Millis, John P.. Blue Supergiant Stars: Behemoths of the Galaxies (angle) (elektronika). ThoughtCo (2020-01-10). Arkivita el la originalo je 2024-02-02. Alirita 2024-02-08.

[1]

[2]