Butila adipato

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Butila adipato
butila adipato
Plata kemia strukturo de la Butila adipato
butila adipato
Tridimensia kemia strukturo de la Butila adipato
Alternativa(j) nomo(j)
  • Butila estero de la adipata acido
  • Adipato de butilo
  • Heksanodukarboksilato de butilo
  • Butila heksanodukarboksilato
Kemia formulo
C14H26O4
CAS-numero-kodo 105-99-7
ChemSpider kodo 7496
PubChem-kodo 7784
Fizikaj proprecoj
Aspekto senkolora aŭ flava likvaĵo
Molmaso 258,358 g·mol−1
Denseco 0,962g cm−3[1]
Fandpunkto −32,4 °C
Bolpunkto 305 °C
Refrakta indico  1,436[2]
Ekflama temperaturo 166 °C
Solvebleco Akvo:Nesolvebla
Mortiga dozo (LD50) 1748 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj R36/37/38 [3]
Sekureco S26 S36/37/39
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero
GHS Damaĝo Piktogramo
08 – Risko al sano 09 – Noca por vivmedio
GHS Signalvorto Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj H411
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P273, P391, P501[4]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Butila adipatoC14H26O4 estas kemia kombinaĵo, apartenanta al la funkcia grupo de la esteroj de la adipata acido kaj butila alkoholo. Butila adipato estas senkolora aŭ flava likvaĵo, uzata kiel kemia plastigaĵo kaj en la fabrikado de kosmetikaĵoj kaj farmaciaĵoj. Kutime ĝi estiĝas per kondensiĝa reakcio aŭ per esterigo de Fischer-Speyer kun sulfata acido kiel katalizilo. Butila adipato estas malmulte solvebla en akvo, sed tute solvebla en alkoholo, duetila etero, kloroformo kaj plejmulto el la organikaj solvantoj. Butila adipato reakcias kun fortaj oksidigagentoj kaj fortaj bazoj kaj posedas antifungajn kaj antibakteriajn proprecojn.

Sintezoj[redakti | redakti fonton]

Sintezo 1[redakti | redakti fonton]

adipata acido+21-butanolobutila adipato+2akvo

Sintezo 2[redakti | redakti fonton]

adipata anhidrido+21-butanolobutila adipato+akvo

Sintezo 3[redakti | redakti fonton]

  • Preparado per reakcio de adipata acido kaj butila klorido:

adipata acido+2n-butila kloridobutila adipato+2klorida acido

Sintezo 4[redakti | redakti fonton]

  • Preparado per interagado de natria adipato kaj butila klorido:

natria adipato+2n-butila kloridobutila adipato+2natria klorido

Sintezo 5[redakti | redakti fonton]

propila adipato+2n-butila formiatobutila adipato+2propila formiato

Sintezo 6[redakti | redakti fonton]

adipata acido+2butila sorbatobutila adipato+2sorbata acido

Sintezo 7[redakti | redakti fonton]

  • Preparado per alkohola transesterigo inter alila adipato kaj butila alkoholo:

alila adipato+21-butanolobutila adipato+2alila alkoholo

Reakcioj[redakti | redakti fonton]

Reakcio 1[redakti | redakti fonton]

  • Hidrolizo de la butila adipato:

butila adipato+2akvoadipata acido+21-butanolo

Reakcio 2[redakti | redakti fonton]

  • Sapigo de la butila adipato:

butila adipato+2natria hidroksidonatria adipato+21-butanolo

Reakcio 3[redakti | redakti fonton]

butila adipato+2formiata acidoadipata acido+2n-butila formiato

Reakcio 4[redakti | redakti fonton]

  • Reakcio per alkohola transesterigo kun metanolo:

butila adipato+2metanolometila adipato+21-butanolo

Reakcio 5[redakti | redakti fonton]

  • Reduktigo de la butila adipato:

butila adipatoadipaldehido+21-butanolo

Reakcio 6[redakti | redakti fonton]

  • Reakcio kun NH3:

butila adipato+2amoniakoadipamido+21-butanolo

Reakcio 7[redakti | redakti fonton]

  • Reakcio kun HCl:

butila adipato+2klorida acidoadipata acido+2n-butila klorido

Literaturo[redakti | redakti fonton]

Referencoj[redakti | redakti fonton]