Huedin

Huedin (hungare: Bánffyhunyad [ba:nfihunjad]; germane Heynod) estas urbo en Kalotasego en Rumanio (distrikto Cluj) en la valo de Crişul Repede 50 kilometrojn okcidente de Cluj-Napoca kaj 100 kilometrojn oriente de Oradea. Ĝi situas en la centro de la baseno.

Loĝantaro

En 1910 ĝi havis 5195 loĝantojn (hungaroj); en 1992 9460 (68% rumanoj, hungaroj, ciganoj).

Historio

Ĝia unua skriba mencio estas en 1332 kiel ekleziejo. Ĝis 1919 kaj inter 1940 kaj 1944 apartenis al Hungario (Kolozs vármegye. En 1910 Béla Bartók kolektis tie 13 tekstajn kaj instrumentajn popolmelodiojn. Ĝi estas la centro de Kalotaszeg.

Fonto

Magyar nagylexikon, 1-18., 1993-2004, Budapest.

Vidindaĵoj

Kalvinana preĝejo (Huedin); en la sanktejo de la kalvinana preĝejo troviĝas pentrita ligna baldakeno, kiu estis farita en 1780 de Lőrincz kaj János Umling Kolozsvári Asztalos.

Gravaj personoj

Dezső Albrecht (26-a de februaro 1908 – Parizo, 6-a de septembro 1976): advokato, politika ĵurnalisto.
Gyula Balassa (3-a de aŭgusto 1903 – Budapest, 6-a de aprilo 1974): juristo, landa policĉefkapitano.
Samu Balázs (18-a de majo 1906 - Budapest, 25-a de septembro 1981): aktoro, laŭreato de Kossuth-premio.[1]
Ferenc Bálint (n. 1960): grafikisto
Mária Borsai fabelverkistino
Zoltán Gábos (*24-a de oktobro 1924): teoria fizikisto, konsultanta universitata profesoro.
László Gál (n. 6-a de decembro 1954): filozofo, universitata instruisto.
Jakab Gerő; Grau (Nagybáród, 1832 – Bánffyhunyad, 4-a de januaro 1886): aktoro, direktoro.
Zsigáné Gyarmathy verkistino tie vivis ekde 1862.
Demeter Hunyadi (? - 7-an de julio 1592): la dua episkopo de la unitariisma eklezio de Transilvanio [2]
János Kismihály (n. 12-a de januaro 1969): inĝeniero, fakverkisto
Attila Kiss B. (1963) operkantisto (tenoro).
Zsigmond Kolozsvári, Sigismond Kolos-Vary (Bánffyhunyad, 19-a de majo 1899 – Svislando, 1983): pentristo, skulptisto, grafikisto.
Magda Kotányi-Huszár (*23-a de aprilo 1924): tradukistino, poetino.
István Kudor Duka, pentristo, universitata instruisto
Endre László; Páskuj (30-a de majo 1901 – Budapest, 27-a de decembro 1987): pentristo. verkisto, reĝisoro.
Péter Lakatos (n. 19-a de februaro 1952): ekonomo, parlamenta deputito
János Lázok (*1954): literaturhistoriisto.
Ferenc Major (*12-a de decembro 1912 - ?): kontrabasisto, konsultanta universitata profesoro.
Ildikó Major (*22-a de septembro 1950) grafikistino, pentristino.
Ágnes Marcu Sikes (*28-a de januaro 1952): violonĉelistino, universitata profesorino, akademianino (1984).
András Mihalik (*30-a de novembro 1931): prikonstrua inĝeniero, universitata profesoro.
István Mihály (*21-a de oktobro 1963): ĵurnalisto, redaktoro.
Imre Mikó (27-a de marto 1911 - Cluj-Napoca, 21-a de marto 1977): jura kaj ŝtatscienca verkisto, tradukisto, verkisto.
Pál Morvay pastro, etnografia verkisto
József Palotás (22-a de decembro 1902 – Budapest, 26-a de junio 1965): kemiisto pri nutraĵoj.
Loránd Pethő (Huedin), 1983: verkisto.
András Pócsai (*23-a de januaro 1934): pentristo.
László Ravasz (29-a de septembro 1882 - Budapest, 6-a de aŭgusto 1975): reformita episkopo, eklezia verkisto.
Ferenc Sinkó (1979) aktoro.
Tibor Szikszai 24-a de julio 1927 - Oradea, 14-a de septembro 2004) fakverkisto pri pedagogio
Elek Tőkés (*28-a de septembro 1955 - Sfântu Gheorghe, 2009): instruisto, libroeldonisto, eklezia funkciulo, lernejestro.
András Török (*22-a de novembro 1949): aktoro.
László Török F., (László Török Czirmay) (*23-a de aŭgusto 1967): ĵurnalisto, radioredaktoro.
Samu Vasas (Benţid, 14-a de julio 1927 - Huedin, 20-a de decembro 1997): licea instruisto en tiu urbo, etnografo, redaktoro.
Zoltán Vincze (27-a de novembro 1940): historiisto

Bibliografio

(hungarlingve)

Vasas Samu: Népi gyógyászat (Popola kuracado). Kalotaszegi gyűjtés. Bukarest, 1985.
Salamon Anikó-Vasas Samu: Kalotaszegi ünnepek (Festoj en Kalotaszeg). Budapest, 1986.
Vasas Samu A kalotaszegi gyermek (La infano en Kalotaszeg). Kolozsvár, 1993.
Vasas Samu: Népi jelvilág Kalotaszegen (Popolaj signomondo en Kalotaszeg). Budapest, 1994.

(rumanlingve)

Cristian-Claudiu Filip, Horea-Dorin Matiş, Huedinul — o localitate pe drumul spre Europa. Aspecte monografice (Huedin — loĝloko survoje al Eŭropo. Monografiaj aspektoj). Editura Grinta, Cluj-Napoca

Eksteraj ligiloj

Retejo de urbo

Popolnombrado 2002