Rogeta Tezaŭro

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Thesaurus of English Words and Phrases
koncepta vortaro • skribita verko • tezaŭro
Aŭtoroj
Aŭtoro Peter Mark Roget
Lingvoj
Lingvo angla lingvo
Eldonado
vdr

La Tezaŭro de Roget (elp. Raĝet) aŭ la Rogeta Tezaŭro estas vaste uzata anglalingva tezaŭro, kreita en 1805 fare de Peter Mark Roget (1779–1869), brita kuracisto, natura teologo kaj leksikografo. Ĝi estis publikigita la 29an de aprilo 1852.[1] La originala eldono havis 15 000 vortojn kaj ĉiu nova eldono estis pli granda.[2] La Karpeles Manuskripta Biblioteka Muzeo enhavas la originalan manuskripton en sia kolekto.[2]

Registrita marko Roget[redakti | redakti fonton]

La nomo "Roget" estas registrita marko en partoj de la mondo, kiel Britio.[3] Sed ĝi ne estas protektita nomo en Usono, kie uzo de la nomo "Roget" en la titolo de tezaŭro ne nepre indikas ajnan interrilaton al verko de Peter Roget rekte; ĝi vidiĝas kiel ĝenerala tezaŭra nomo.[4]

La Tezaŭro laŭ Roget mem[redakti | redakti fonton]

Peter Roget priskribis sian tezaŭron en la antaŭparolo de la unua eldono jene:

Jam pasas preskaŭ kvindek jaroj ekde kiam mi unue projektis sistemon de vorta klasifiko simila al tio, sur kio la nuna verko estas fondita. Konceptante ke tia kompilado povus helpi por forigi miajn proprajn mankojn, mi estis, en la jaro 1805, kompletiginta klasifikitan katalogon de vortoj malgrandskale, sed laŭ la sama principo kaj preskaŭ en la sama formo, kiel la Tezaŭro nun eldonita.[5]

La Tezaŭro de Roget estas kunmetita laŭ ses ĉefaj klasoj.[6] Ĉiu klaso estas kunmetita de multoblaj subdividoj kaj poste sekcioj. Tio ĉi povas esti konceptita kiel arbo enhavanta pli ol mil branĉojn por individuaj "signifaj grapoloj" aŭ semantike ligitaj vortoj. Kvankam ĉi tiuj vortoj ne estas strikte sinonimoj, tamen ili povas esti vidataj kiel koloroj aŭ implicoj de signifo aŭ kiel spektro de koncepto. Unu el la plej ĝeneralaj vortoj estas elektita por tipigi la spektron kiel ĝia kapvorto, kiu etikedas la tutan grupon.

Rogeta skemo de klasoj kaj iliaj subdividoj estas bazitaj sur la filozofia laboro de Leibniz (Vidu Leibniz—Simbola pensado), kio mem sekvis longan tradicion de epistemologia laboro komencinta per Aristotelo. Kelkaj de la Kategorioj de Aristotelo estas inkluzivitaj en Rogeta unua klaso de "abstraktaj rilatoj".

Referencoj[redakti | redakti fonton]

  1. A History of Roget's Thesaurus Werner Hüllen http://www.oxfordscholarship.com/view/10.1093/acprof:oso/9780199254729.001.0001/acprof-9780199254729
  2. 2,0 2,1 Roget's Thesaurus Arkivigite je 2009-12-28 per la retarkivo Wayback Machine Karcpeles Library Citaĵa eraro Ne valida etikedo <ref>; la nomo "karpeles" estas difinita plurfoje kun malsamaj enhavoj; $2
  3. Case details for Trade Mark 2055476
  4. "The name has become synonymous with the Thesaurus, yet Dr Roget himself is a shadowy figure."
  5. Lloyd 1982, p.xix
  6. Table of contents Archived January 21, 2015 at the Wayback Machine

Literaturo[redakti | redakti fonton]

  • Roget, Peter Mark (1982) [1852], Lloyd, Suzana M., Ed., Roget, Peter Mark (1982) [1852], Lloyd, Susan M., ed., Roget's Thesaurus, Burnt Mill, Harlow, Essex: Longman Group Limited, (ISBN 0-582-55635-X) , Brulgusta Muelejo, Harlow, Essex: Longman Grupigas Limigita, Roget, Peter Mark (1982) [1852], Lloyd, Susan M., ed., Roget's Thesaurus, Burnt Mill, Harlow, Essex: Longman Group Limited, (ISBN 0-582-55635-X)  Roget, Peter Mark (1982) [1852], Lloyd, Susan M., ed., Roget's Thesaurus, Burnt Mill, Harlow, Essex: Longman Group Limited, (ISBN 0-582-55635-X)  
  • Roget, Peter Mark (1962) [1852], nederlandanoj, Robert ., O.B.E., Ed., Roget, Peter Mark (1962) [1852], Dutch, Robert A., O.B.E., ed., The Original Roget's Thesaurus of English Words and Phrases (Americanized ed.), New York: Longmans, Green & Co./Dell Publishing Co., Inc.  Vortumas (Roget, Peter Mark (1962) [1852], Dutch, Robert A., O.B.E., ed., The Original Roget's Thesaurus of English Words and Phrases (Americanized ed.), New York: Longmans, Green & Co./Dell Publishing Co., Inc. .), Nov-Jorko: Longmans, Green & Co./Dell Eldona Co., Inc. 

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]