2-Pirono

Vidu ankaŭ: 4-Pirono

2-Piranono
Kemia formulo	C5H4O2
Bastona kemia strukturo de la Pirono
Tridimensia kemia strukturo de la Pirono
2-Pirono ĉeestas en la Kokoso..
Alternativa(j) nomo(j)
alfa-pirono
CAS-numero-kodo	504-31-4
ChemSpider kodo	61462
PubChem-kodo	68154
Fizikaj proprecoj
Aspekto	flaveca aŭ malhela likvaĵo
Molmaso	96,08556 g mol−1
Denseco	1,192 g/cm−3
Fandpunkto	1,50°C
Bolpunkto	207,5°C
Ekflama temperaturo	89,2°C
Solvebleco	Akvo:solvebla
Mortiga dozo (LD50)	3200 mg/kg (buŝe)
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H315, H319, H335
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P261, P264, P264+265, P271, P280, P302+352, P304+340, P305+351+338, P319, P321, P332+317, P337+317, P362+364, P403+233, P405, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

2-Pirono aŭ piranono estas nesaturita organika kombinaĵo rezultanta per reduktado de la amilpiranono. Ĝi estas flaveca aŭ malhela likvaĵo, solvebla en akvo. 2-Pirono posedas 5 karbonatomojn, 4 hidrogenatomojn kaj 2 oksigenatomojn. 2-Pirono uzatas en kemiaj sintezoj kaj en la preparado de farmaciaĵoj kaj aromataĵoj.

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado de la 2-pirono per reduktado de amilpiranono kaj 2-pirono:

${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{[H]}}\,}}$+

Sintezo 2

• Preparado de la 2-pirono per traktado de acetileno kaj karbona duoksido:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{katalizilo}}\,}}$

Sintezo 3

• Preparado de la 2-pirono per traktado de malikata acido kun sulfata acido sekvata per traktado kun kumalata acido:

${\mathsf {{\xrightarrow[{-2\,CO\,-4\,H_{2}O}]{95^{o}C\,H_{2}SO_{4}}}\,}}$ ${\mathsf {{\xrightarrow[{-CO_{2}}]{Cu\,650^{o}C}}\,}}$

Sintezo 4

• Preparado de la 2-pirono per traktado de 3-butinata acido kaj formaldehido:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Vidu ankaŭ

• Piroloj