3-Nonadekanono

Vidu ankaŭ: 8-Oktadekanono, 9-Oktadekanono, 2-Nonadekanono, 6-Nonadekanono, kaj 8-Nonadekanono

3-Okso-nonadekano
Kemia formulo	C19H38O
Bastona kemia strukturo de la 3-Okso-nonadekano
Tridimensia kemia strukturo de la 3-Okso-nonadekano
Alternativa(j) nomo(j)
Etila heksadekila ketono 3-Okso-nonadekano
CAS-numero-kodo	27372-42-5
ChemSpider kodo	262074
PubChem-kodo	296879
Fizikaj proprecoj
Aspekto	blanka aŭ flava, brulema solidaĵo
Molmaso	282,51012 g mol−1
Denseco	0,832 g/cm−3
Fandpunkto	46,4°C
Bolpunkto	339,7°C
Refrakta indico	$n_{761}^{20}$ 1,4513
Ekflama temperaturo	69,6°C
Solvebleco	Akvo:4,793 x 10−6 g/L
Mortiga dozo (LD50)	5000 mg/kg (buŝe)
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H290, H302, H314, H315
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P234, P260, P261, P264, P264+265, P271, P280, P284, P301+330+331, P302+361+354, P304+340, P305+354+338, P316, P317, P320, P321, P363, P390, P403+233, P405, P406, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

3-Nonadekanono aŭ etila heksadekila ketono estas organika kombinaĵo rezultanta el interagado de la acetaldehido kaj kloroheksadekano. Ĝi estas blanka aŭ flava, brulema solidaĵo, 4,793 x 10{-5} g/l en akvo. 3-Nonadekanono posedas 19 karbonatomojn, 38 hidrogenatomojn kaj 1 oksigenatomon. 3-Nonadekanono uzatas en kemiaj sintezoj kaj en la preparado de farmaciaĵoj kaj aromataĵoj. 3-Nonadekanono estas longĉena ketono, kiu estas ofte uzata en scienca esplorado. Ĝi estas organika komponaĵo kun la kemia formulo C₁₉H₃₈O. Ĉi tiu ketono havas unikan strukturon, kiu igas ĝin grava molekulo por diversaj aplikoj en la kampo de scienco.

La sintezo de 3-Nonadekanono povas esti atingita per diversaj metodoj. Unu el la plej oftaj metodoj estas la oksigenigo de 3-Nonadekanolo uzante kalian permanganaton. Ĉi tiu metodo implicas la uzon de forta oksidanta agento por konverti la alkoholan grupon de 3-Nonadekanolo en ketongrupon, rezultante la formadon de 3-Nonadekanono.

3-Nonadekanono havas diversajn sciencajn esplor-aplikojn. Ĝi estas ofte uzata en la kampo de insekta kondutesplorado, ĉar ĝi estas komponaĵo de la alarmferomono de la mielabeloj. Ĉi tiu ketono ankaŭ estas uzata en la studo de plantokresko kaj evoluo, ĉar ĝi estas natura vegetaĵa kreskreguligilo. Krom tio, 3-Nonadekanono estas uzata en la studo de lipida metabolo kaj la disvolviĝo de novaj drogoj por kuracado de lipid-rilataj malsanoj.

Rilate al la agomekanismo, tamen, oni kredas, ke ĝi funkcias kiel signaliga molekulo, kiu reguligas diversajn fiziologiajn procezojn en organismoj. En mielabeloj, 3-Nonadekanono funkcias kiel alarma feromono kiu atentigas aliajn abelojn pri la ĉeesto de danĝero. En plantoj, ĉi tiu ketono funkcias kiel kreska reguligilo kiu antaŭenigas la kreskon kaj disvolviĝon de la planto.

La biokemiaj kaj fiziologiaj efikoj de 3-Nonadekanono estas diversaj. Ĉe mielabeloj, eksponiĝo al ĉi tiu ketono povas kaŭzi alarmrespondon, rezultigante la liberigon de alarmferomonoj kaj la rekrutado de aliaj abeloj por defendi la abelujon. En plantoj, 3-Nonadekanono povas antaŭenigi la kreskon kaj disvolviĝon de la planto stimulante la produktadon de citokininoj. Aldone, ĉi tiu ketono pruviĝis havi lipid-malaltigajn efikojn, igante ĝin ebla kandidato por la traktado de lipid-rilataj malsanoj.

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado de la 3-nonadekanono per traktado de propanoila klorido kaj heksadekano:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Sintezo 2

• Preparado de la 3-nonadekanono' per oksidado de la ':

${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{CuO}}\,}}$

Sintezo 3

• Preparado de la 3-nonadekanono per traktado de propanalo kaj kloroheksadekano:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Sintezo 4

• Preparado de la 3-nonadekanono per traktado de kloroetano kaj heptadekanalo:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Vidu ankaŭ

• Ketonoj