Antonio de Lara

Antonio de Lara
Persona informo
Naskonomo	Antonio Lara de Gavilán
Aliaj nomoj	Tono
Naskiĝo	22-an de septembro 1896 (1896-09-22) en Ĥaeno
Morto	4-an de januaro 1978 (1978-01-04) (81-jaraĝa) en Madrido
Lingvoj	hispana
Ŝtataneco	Hispanio
Okupo
Okupo	humuristo • verkisto • politika karikaturisto • dramaturgo • filmreĝisoro • scenaristo

Tono (pseŭdonimo de Antonio Lara de Gavilán, Jaén, 22a de septembro 1896 - Madrido, 4a de januaro 1978) estis hispana humuristo, desegnisto kaj verkisto apartenanta al la generacio de la 27-a aŭ pli precize al la nomita "alia generacio de la 27-a.

Li laboris en diversaj humurgazetoj: Buen Humor, Gutiérrez​ (kun la humuristo K-Hito), La Ametralladora (dum la Hispana Enlanda Milito), La Codorniz (postaĵo de la antaŭa) kaj Don José, inter multaj aliaj. Oni konas, krom pro la grafika humuro, rakontoj kaj anekdotoj, kiel teatra aŭtoro. Liaj komedioj montras influon de Ramón Gómez de la Serna, de ultraismo kaj de superrealismo, kun forta tendenco al la lingvaj ludoj.

Verkoj

Teatro

• Sueño de opio, 1919.
• Ni pobre ni rico, sino todo lo contrario, verkita en 1937 kunlabore kun Miguel Mihura kaj premierita en 1943.
• Hoy como ayer, kunlabore kun Enrique Llovet.
• María de la Hoz, kunlabore kun Mihura en 1939 kaj premierita en 1943.
• Rebeco, verkita en 1940 kaj premierita en 1944.
• Exámenes, 1944.
• Guillermo Hotel, 1945.
• Don Pío descubre la primavera, kunlabore kun Enrique Llovet en 1946.
• Romeo y Julita Martínez, función con fantasma, 1946.
• Rato y medio de angustia, kunlabore kun Mingote, 1947.
• Retorcimiento, 1947.
• Los mejores años de nuestra tía, verkita en 1948 kunlabore kun Janos Vazsary.
• Retorcimiento, 1948.
• Cinco mujeres nada menos, 1948.
• Bárbara, adaptaĵo de verko de Michel Durand.
• Algo flota sobre Pepa, 1949.
• Francisca Alegre y Ole, 1949.
• Una noche en Miami, 1949.
• ¡Qué bollo es vivir!, 1950.
• El Gorrión, 1950.
• La viuda es sueño, kunlabore kun Jorge Llopis, 1950.
• Tiíta Rufa, 1951.
• Las mil y una piernas, Piernas al Fontalba, 1952.
• El quinto pino, kunlabore kun Manzanos, 1953.
• Federica de Bramante o Las florecillas del fango, kunlabore kun Jorge Llopis, 1953.
• Al calor del tópico, muzikalo, 1953.
• La tercera diversión, muzikalo, 1953.
• La cura de amor, 1954.
• La verdad desnudita, 1955.
• Crimen pluscuamperfecto, 1956.
• Conchito, 1957.
• ¡Viva yo!, 1958, poste Memorias de mi en 1966.
• Anastasio, 1958.
• Adán, Eva y Pepe, kunlabore kun Edgar Neville, 1958.
• Umoristi del novecento, 1959.
• El marido la mujer y la muerte, 1959.
• La última opereta, kunlabore kun Jorge Llopis, 1959.
• Historia de las cosas, kunlabore kun Mingote, 1959.
• Sobre la vida esa, 1959.
• Al rico bombón, 1959.
• Eladio, kunlabore kun Soriano de Andía, Jorge Llopis kaj Mingote, 1959.
• La última opereta, kunlabore kun Jorge Llopis, 1960.
• Minouche, adaptaĵo de La plume, de Pierre Barillet kaj Jean Pierre Gredy, 1960.
• El señor que las mataba callando, 1964.
• Pepsy, adaptaĵo de verko de Pierrette Bruno, 1967.
• El requeté empleadísimo, 1972.

Kino

• Un bigote para dos, kun Mihura, 1940.
• Habitación para tres, reĝisoro kaj scenaristo, 1947 reĝisorita en 1951.
• Canción de medianoche, reĝisoro, 1947.
• La quiniela, scenaristo, 1960.
• Una americana en Buenos Aires, scenaristo, 1961.
• La pandilla de los once, scenaristo, 1963.
• Adiós, cigüeña, adiós, scenaristo kun Manuel Summers, reĝisoro, 1971.
• El chiste, aktoro.
• Crónica, desegno, 1976.

Noveloj

• Cien tonerías, kompilaĵo.
• Automentirobiografía, 1949.
• Cuando yo me llamaba Harry, 1953.
• Diario de un niño tonto, 1949.
• Romeo y Julita, bazita sur la teatraĵo Romeo y Julita Martínez, función con fantasma, 19...
• Memorias de mí, 1966.
• Memorias de un niño tonto, 1981 (postmorte).

Bibliografio

• Bauer, Samuel (15a de oktobro 2004). «Las viñetas de Tono en La Codorniz». Tebeosfera. Unua epoko (17). ISSN 1579-2811. Konsultita la 15an de aŭgusto 2019.
• Santorostro.com. «Antonio Lara Gavilán TONO». Arkivita el originalo la 25an de februaro 2019. Konsultita la 28an de septembro 2010.
• Laura López Arandia (1996). [www.juntadeandalucia.es/averroes/iessantacatalina/palabra/12/palabr12.htm «En el centenario de un giennense ilustre... Antonio de Lara Gavilán «Tono»».] Instituto "Santa Catalina de Alejandría" de Jaén. Konsultita la 28an de septembro 2010.

• En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo Tono (humorista) en la hispana Vikipedio.