Christoffel Plantijn
Christoffel Plantijn | ||
---|---|---|
Persona informo | ||
Christophe Plantin | ||
Naskonomo | Christophe Plantin | |
Naskiĝo | 1-an de majo 1520 en Saint-Avertin, apud Tours, Francio | |
Morto | 1-an de julio 1589 (69-jaraĝa) en Antverpeno, Belgio | |
Lingvoj | franca vd | |
Ŝtataneco | Suda Nederlando Francio Hispana Nederlando vd | |
Alma mater | Kunfrataro de Sankta Luko | |
Familio | ||
Edz(in)o | Jeanne Rivière (en) vd | |
Infanoj | Martina Plantin (en) vd | |
Parencoj | Franciscus Raphelengius (bofilo) vd | |
Profesio | ||
Okupo | prestipdezajnisto University printer (en) poeto bindisto presisto eldonisto vidartisto vd | |
Aktiva en | Antverpeno • Leiden • Parizo vd | |
vd | Fonto: Vikidatumoj | |
Christoffel PLANTIJN [krisTOfel planTEJN] (naskiĝis en Saint-Avertin apud Tours (Francio) ĉ. 1520, mortis en Antverpeno la 1-an de julio 1589) estis presisto kaj eldonisto, kiu ekloĝis en Antverpeno en 1549. En 1555 li malfermis propran presejon, la Officina Plantiniana, kiu en ĝia apogeo nombris 16 presmaŝinojn kaj dungis pli ol 80 laboristojn. Kiam li ektimis hispanan uzurpadon de la urbo, li transloĝiĝis al Leiden, kie li iĝis presisto de la universitato. Li revenis al Antverpeno en 1585, kie li mortis kvar jarojn poste.
La plej fama verko de Plantijn estas lia Biblia Regia redaktita de Benito Arias Montano, kiun li eldonis inter 1568 kaj 1574. Tiu ĉi plurlingva eldono de kristana biblio estis publikigita kun la helpo de la hispana reĝo Filipo la 2-a. Aliaj nomoj por tiu ĉi biblio estas Biblia Sacra, Biblia Complutense kaj Biblia Polyglotta.
Post lia morto lia bofilo Jan I Moretus transprenis la entreprenon. Ĉi-momente la Muzeo Plantin-Moretus, apartenanta al la Monda heredaĵo de UNESKO, troviĝas en la sama presejo.
Nomo
[redakti | redakti fonton]Plantijn naskiĝis kiel Christophe Plantin, kaj sub tiu franca formo li estas konata en la plimulto de la lingvoj. Sed kiam li loĝis en Antverpeno, li donis al sia nomo nederlandlingvan formon Christoffel Plantijn (tiam oni nomis la lingvon malaltgermana aŭ teŭtona) kaj ankaŭ tiel subskribis siajn leterojn.
Kelkaj gravaj eldonoj de Plantijn
[redakti | redakti fonton]- 1562 - Dictionarium Tetraglotton (latina - greka - franca - nederlanda).
- 1567 - Nomenclator omnium rerum propria nomina variis linguis... kun klarigo pri medicinaj terminoj en la Nederlanda lingvo kaj en multaj aliaj lingvoj.
- 1568 - 1574 Biblia Regia en diversaj formatoj [1]
- 1573 - Thesaurus Theutonicae linguae, Schat der Neder-duytscher spraken pri la (pra-)nederlanda lingvo. Tiu ĉi vortaro enhavas 40 000 terminojn, kun la traduko al la franca kaj latina.
- 1574 - Dictionarium Teutonico Latinum , nederlanda-latina vortaro, verkita de Cornelis Kiliaan (1528-1607). En 1599 tiu ĉi vortaro estis reviziita kaj reeldonita sub la nomo Etymologicum Teutonicae linguae sive Dictionarium Teutonico - Latinum.
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Bijbeltje in zakformaat (nederlande). Arkivita el la originalo je 2014-08-18. Alirita 2013-07-13.
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- nederlande Retejo de la muzeo Plantin-Moretus Arkivigite je 2008-12-06 per la retarkivo Wayback Machine