Golada lingvo

Golada lingvo
mortinta lingvo
Dnieper-Oka
Parolita en	Rusio
Regiono	basenoj de Moskva kaj Protva
Morto	en 12a jarcento
Lingvistika klasifiko
Hindeŭropa lingvaro Balta lingvaro
Lingvaj kodoj
Angla nomo	Eastern Galindian
Franca nomo	galindien oriental

Golada lingvo (ruse Голя́дский язык) estas balta lingvo de popolo goladoj formortinta ĉirkaŭ 12-a jarcento. La lingvo estis parolata en tiam plej orienta parto de balta teritorio — inter riveroj Moskva kaj Okao (nun Moskva provinco kaj orienta parto de Smolenska provinco kaj norda parto de Kaluga provinco en Rusio), ĉefe en baseno de rivero Protva. Informo pri la lingvo nuntempe troveblas nur de loknomoj.

Historio

Goladoj venis tien de okcidento (proksimume laŭ rivero Pripjato) okupinte parton de tiama teritorio de finn-ugroj: baltoj loĝis okcidente de nuntempa Moskvo, finn-ugroj loĝis oriente. Dum slava transloĝiĝado dum ĉirkaŭ 2 jarcentoj (fino de 1-a — eko de 2-a jarmilo) baltpopolaj loĝlokoj pace situis tie kune kun slavaj loĝlokoj; tial en nuna slava rusa lingvo estas multegaj baltdevenaj nomoj de akvujoj (riveroj) de ĉirkaŭaĵoj de Moskvo. Verŝajne dum nelonga tempo post ekesto de slavoj baltaj popoloj akceptis baltan-slavan dulingvecon.

Ekde 11-a jarcento dum 200 jaroj loĝantaro de la regiono plikreskis 4-5-oble (je slavoj); tie estis fonditaj slavaj urboj (inter ili Moskvo). Baseno de Protva estis limo de malnovaj princlandoj: princlando de Vladimir poste (Moskva princlando) kaj princlando de Ĉernihivo. Goladoj kiel aparta popolo estis menciitaj en rusaj kronikoj en 1147 (samjare kun unua skriba mencio pri Moskvo); kelkaj mencioj rilataj al militiroj de malnovrusaj princoj kontraŭ goladoj; de tie videblas ega signifo de la popolo por malnova historio de Moskva Rusio.

Golada lingvo formortis ĉirkaŭ 12-a jarcento anstataŭigita per nord-orienta dialekto de malnovrusa lingvo.

Lingvoscienca priskribo

Pri la lingvo oni povas ion scii laŭ esploro de loknomoscienco.

Loknomoj

Uzado de etnonomo

En rusaj loknomoj de Apudmoskvo estas multaj nomoj historie samradikaj kun etnonomo. Ekzemplo estas rivero Goladanka (Голедянка, Голяданка) en orienta parto de Moskvo. De tie videblas ke la slava lingvo akceptis ankaŭ nomojn de etaj riveroj sur teritorio de Moskvo.

Ekzistis kelkaj rusaj familinomoj kun (eble) deveno de etnomomo: Голядов (Goladov), Голядко (Goladko), Голядкин (Goladkin).

Vidu ankaŭ

• Nomo de Moskvo
• Historio de Moskvo

Eksteraj ligiloj

• V.N.Toporov. Древняя Москва в балтийской перспективе (ruse)
• Pri goladoj Arkivigite je 2014-11-29 per la retarkivo Wayback Machine en retejo pri rivero Goledjanka (ruse)