Hektora mezoplodo
 | ||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
  Formo kaj grando kompare al averaĝa homo
| ||||||||||||||||||||
| Biologia klasado | ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
| Konserva statuso | ||||||||||||||||||||
 | ||||||||||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||||||||||||||||||||
La Hektora mezoplodo (Mesoplodon hectori), estas malgranda mezoplodo kiu vivas en la Suda Hemisfero. Tiu baleno estas nomita laŭ Sir James Hector, nome fondinto de la kolonia muzeo en Wellington, Novzelando. La specio estis rare vidita en la naturo.
Kelkaj informoj supozeble referitaj al tiu specio, speciale junuloj kaj maskloj, rezultis bazitaj sur misidentigitaj specimenoj de Perina mezoplodo - speciale ekde kiam la maskla plenkreskulo de Hektora mezoplodo estis nur pli ĵuse priskribita.[1][2][3][4][5][6][7][8][9][10]
Taksonomio[redakti | redakti fonton]
La angla taksonomiisto John Edward Gray por la unua fojo nomis la specion Berardius hectori en 1871, baze sur specimeno (masklo 2.82 m) kolektita en la golfo Titahi, Novzelando, en Januaro, 1866.[11] La venontan jaron, 1872, angla anatomiisto William Henry Flower metis ĝin en la genro Mesoplodon, dum en 1873, la skota sciencisto James Hector asignis la saman specimenon al la specio M. knoxi. La specio restis en la genro Mesoplodon ĝis 1962, kiam Charles McCann, zoologo pri vertebruloj en la Dominion Museum en Wellington, argumentis, ke la specio reprezentis nur junulon de Berardius arnuxi. La fakuloj pri bekobalenoj Joseph Curtis Moore (1968) kaj J. G. B. Ross (1970) malakceptis tiun designadon, argumente ke M. hectori estas valida specio. Specimenoj de masklaj plenkreskuloj el la 1970-aj kaj 1980-aj jaroj konfirmis la specifan statuson de la specio.[12]
Fizika priskribo[redakti | redakti fonton]
Kun maksimuma longo de ĉirkaŭ 4.2 m (1.9 m dumnaske), kaj kun ĉirkaŭkalkulita pezo de ĉirkaŭ 1 tuno (1.032 tunoj), la Hektora mezoplodo estas unu el la plej malgrandaj el la bekobalenoj. Ĝi estas konata el nur kelkaj surstrandigitaj animaloj kaj ununura konfirmita vidaĵo de junulo ĉe Okcidenta Aŭstralio.[13] La Hektoraj bekobalenoj estas malhelgriz-bruna dorse, pli palaj ventre. Unusola ina specimeno trovita en Argentino estis helgriza dorse kaj blanka ventre.[14] Individua masklo priskribita en la sama studo havis kelkajn cikatrojn kaj dentomarkojn trovitaj dise sur siaj dorso kaj flankoj. Inter-specia maskle-maskla interagado estas eble la tialo de tiaj markoj. Aldone, ovalformaj blankaj cikatroj en la ventra parto de tiu maskla specimeno estis verŝajne okazigitaj de mordoj el ŝarkoj de la specioj de la genro Isistius. Alia unusola specimeno de maskla plenkreskulo havis blankan bekon kaj blankon en la antaŭa parto de la kapo, kun blankaj, liniaj cikatroj trakrucantaj ties korpon, dum la junulo vidita ĉe Okcidenta Aŭstralio havis maskon kovrantan ties okulojn kaj etende al ties melono kaj beka supro. La melono, kiu ne estas tre elstara, deklivas tre krute al la mallonga beko. La dorsa naĝilo estas triangula al iomete hokoforma, malgranda kaj rondoforma pinte. La ĉefa bordo de la dorsa naĝilo kuniĝas al la korpo laŭ akra angulo.
Notoj[redakti | redakti fonton]
- ↑ Mead, James G. (1981): First records of Mesoplodon hectori (Ziphiidae) from the Northern Hemisphere and a description of the adult male. J. Mammal. 62(2): 430-432. doi:10.2307/1380733
- ↑ Mead, James G. (1984): Survey of reproductive data for the beaked whales (Ziphiidae).[rompita ligilo] Rep. Int. Whal. Commn. Special Issue 6: 91-96. PDF plena teksto
- ↑ Mead, James G. & Baker, Alan N. (1987): Notes on the rare beaked whale, Mesoplodon hectori (Gray). J. Roy. Soc. NZ 17: 303-312.
- ↑ Mead, James G. (1989): Beaked whales of the genus Mesoplodon. In: Ridgway, S.H. & Harrison, R. (eds.): Handbook of marine mammals Vol.4: 349-430. Academic Press, London.
- ↑ Jefferson, T.A.; Leatherwood, S. & Webber, M.A. (1993): FAO species identification guide: Marine mammals of the world.[rompita ligilo] United States Environment Programme & Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO), Rome. PDF plena teksto
- ↑ Mead, James G. (1993): The systematic importance of stomach anatomy in beaked whales. IBI Reports 4: 75-86. PDF plena teksto Alirita la 18an de Novembro 2018.
- ↑ Carwadine, M. (1995): Whales, dolphins and porpoises. HarperCollins, London.
- ↑ Reeves, Randall R. & Leatherwood, S. (1994): Dolphins, porpoises and whales: 1994-98 Action plan for the conservation of cetaceans. IUCN, Gland, Switzerland. ISBN 2-8317-0189-9
- ↑ Henshaw, M.D.; Leduc, R.G.; Chivers, S.J. & Dizon, A.E. (1997): Identification of beaked whales (family Ziphiidae) using mtDNA sequences. Marine Mammal Science 13(3): 487-495. doi:10.1111/j.1748-7692.1997.tb00656.x (HTML resumo)
- ↑ Messenger, S.L. & McQuire, J.A. (1998): Morphology, molecules and the phylogenetics of cetaceans. Syst. Biol. 47(1): 90-124. doi:10.1080/106351598261058 PDF plena teksto Alirita la 18an de Novembro 2018.
- ↑ Gray, J. E. (1871). Notes on the Berardius of New Zealand. Annals and Magazine of Natural History, 4th series 8: 115-117.
- ↑ Mead, J. G., kaj Alan N. Baker (1987). Notes on the rare Beaked Whale, Mesoplodon hectori (Gray). Journal of the Royal Society of New Zealand, Vol. 17, Num. 3, pp. 303-312.
- ↑ Taylor, B.L.; Baird, R.; Barlow, J.; Dawson, S.M.; Ford, J.; Mead, J.G.; Notarbartolo di Sciara, G.; Wade, P. & Pitman, R.L. (2008). "Mesoplodon hectori".[rompita ligilo] Internacia Ruĝa Listo de Endanĝeritaj Specioj. 2008: e.T13248A3429412. doi:10.2305/IUCN.UK.2008.RLTS.T13248A3429412.en. Alirita la 18an de Novembro 2018. Informo inkludas mallongan pravigon kial tiu specio estas de nesufiĉa informaro.
- ↑ (2005) “Biological data on two Hector's beaked whales, Mesoplodon hectori , stranded in Buenos Aires province, Argentina”, Latin American Journal of Aquatic Mammals (en) 4 (2), p. 113–128. doi:10.5597/lajam00076.
Bibliografio[redakti | redakti fonton]
- Baker, Alan N. (1990): Whales and dolphins of New Zealand and Australia: An identification guide. Victoria University Press, Wellington.
- Perrin, William F.; Wursig, Bernd & Thewissen, J.G.M (eds.) (2002): Encyclopedia of Marine Mammals. Academic Press. ISBN 0-12-551340-2
- Reeves, Randall R.; Steward, Brent S.; Clapham, Phillip J. & Owell, James A. (2002): Sea Mammals of the World. A & C Black, London. ISBN 0-7136-6334-0
Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]
- Hector's Beaked Whale Fact Sheet
- Cetaceans of the World Arkivigite je 2007-03-11 per la retarkivo Wayback Machine
- CMS Arkivigite je 2005-04-28 per la retarkivo Wayback Machine
- Whale & Dolphin Conservation Society (WDCS)