Mārupe

	Mārupe
	Urbo
	Kulturdomo kaj urbodomo
	Blazono
	Blazono
	Oficiala nomo: Mārupe
Lando	Latvio
Municipo	Mārupe
Historia regiono	Livonio aŭ Livlando (latve Vidzeme)
Supermara alteco	10 m s. m.
Koordinatoj	56° 54′ 03″ N 24° 02′ 52″ O / 56.90083 °N, 24.04778 °O (mapo)
Areo	20,5 km² (2 050 ha)
Loĝantaro	16 826 (29.01.2021)
Denseco	820,78 loĝ./km²
Urborajtoj	2022
Horzono	EET (UTC+2)
- somera tempo	EEST (UTC+3)
Poŝtkodo	LV-2167
	Situo enkadre de Latvio Situo enkadre de Latvio
	Situo enkadre de Eŭropo Situo enkadre de Eŭropo
	Vikimedia Komunejo: Mārupe
	Retpaĝo: marupe.lv

Koordinatoj: 56° 54′ 03″ N 24° 02′ 52″ O / 56.90083 °N, 24.04778 °O (mapo)

Mārupe estas urbo en Latvia historia regiono Vidzeme, en la sudo de Latvio, apud limo de Rigo. Ĝi estas ĉefurbo de distrikto Mārupe. La distancoj al la plej gravaj centroj estas 43 km de Jelgava kaj 9 km de centro de Rigo.^[1]

Ĝis 2022, Mārupe estis la plej granda vilaĝo en Latvio laŭ populacio. La ŝtatleĝo kondiĉas ke de 1-a julio 2022, Mārupe estis koncedita urborajtoj. La administrado de distrikto Mārupe kontraŭbatalis ĝin, kredante ke la konstruado de la setlejo kaj rilatoj kun la apudaj teritorioj ne egalrilatis al la urbostatuso, aliflanke, la leĝo estis promulgita.^[2]

Historio

La teritorio de Mārupe komencis formiĝi ekonomie en la 19-a jarcento. La nombro da terposedantoj pliiĝis precipe post la agrara reformo de 1920, kaj antaŭ Dua Mondmilito paroĥo Mārupe estis la plej malgranda sed plej dense loĝita distrikto en Riga regiono.

Dum la tempo, Mārupe preskaŭ kunfandiĝis kun Rigo kaj la najbara vilaĝo Tīraine, de kiu ĝi estas apartigita nur per administraj limoj.

Geografio

Setlejo situas en la Meza Latvia malaltebenaĵo (latve Viduslatvijas zemiene).^[3] Tra la setlejon fluas rivero Mārupīte, la alfluanto de Daŭgavo. Sudokcidente de Mārupe estas grandaj marĉoj.

Averaĝa temperaturo estas -5°C en januaro kaj +17°C en julio. Da precipitaĵo falas 700 mm jare.^[3]

Loĝantaro

Laŭ la stato de la jaro 2024 en la urbo vivis 16 544 personoj sur areo de 18,16 kvadrataj kilometroj, kio rezultigas loĝdenson de 911 loĝantoj/km².

Ekonomio

La plej grandaj kompanioj registritaj en Mārupe laŭ spezo en 2020 estis vojtransporta kompanio "Kreiss", komercisto de aŭtopartoj "Inter Cars Latvija", komputila pograndisto "Also Latvia", elektra ekipaĵo kaj komputila pograndisto "MoonCom".^[4]

Transporto

La ĉefa ŝoseo de la setlejo estas P1132 Rigo-Jaunmārupe. La fervoja stacio Tīraine sur linio Rigo-Jelgava estas 2 km de Mārupe, en 2022 26 persontrajnoj ĉiutage veturas al Rigo kaj Jelgava. La Rigaj urbobusoj veturas al Mārupe.